Morgunblaðið - 21.03.2009, Blaðsíða 33

Umræðan 33
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. MARS 2009
www.gisting.dk/gisting.html
sími: 499 20 40 (Íslenskt símanúmer)
Ódýr gisting í Kaupmannahöfn
Herbergi frá Dkk 300 Íbúðir frá Dkk 1200
- Inn
Fyrra Inntökupróf - sun. 5 / 4 / 09 - umsóknarfrestur til 31.mars
Seinna Inntökupróf - lau. 6 / 6 / 09 - umsóknarfrestur til 1.júní
Eins árs undirbúningur fyrir nám í
hönnun - myndlist eða arkitektúr.
Um 80% útskrifaðra nemenda fara
áfram til náms á háskólastigi.
www.myndlistaskolinn.is
Leir og
tengd efniMÓTUN
MYNDLISTA- OG
HÖNNUNARSVIÐ
Mótun A-hluti og C-hluti - umsóknarfrestur til 1.júní
Myndlista- og hönnunarsvið
Mótun - leir og tengd efni
Námið er tilraunastofa þar sem efni,
aðferðir og hugmyndir mætast.
Ný námsbraut - leið til BA gráðu
við erlenda háskóla.
NÚVERANDI heil-
brigðisráðherra hefur
ítrekað sagt að hann
vilji jafna kjör heil-
brigðisstétta. Með því
hefur hann þó ekki
sagst ætla að hækka
lægstu laun, heldur að
jafna kjörin niður á
við. Af orðum hans má
ráða að þar verði laun
lækna fyrst og fremst fyrir hnífn-
um. Það er ljóst að með því að
draga úr launakostnaði vegna
lækna mun draga úr læknisþjón-
ustu við sjúklinga.
Stjórnmálamenn hafa á síðustu
vikum margir hverjir keppst við að
viðurkenna að andvaraleysi þeirra
hafi átt þátt í því að íslenskt efna-
hagskerfi hrundi. Andvaraleysi
þessara sömu stjórnmálamanna
kann einnig að leiða til þess að heil-
brigðiskerfið, eins og við þekkjum
það, hrynji. Það hrynur ef þjónusta
við sjúklinga verður skorin það
mikið niður að sumt af þjónustunni
sem veitt hefur verið hér á landi
verður ekki lengur í boði. Þá þarf
að senda sjúklinga til útlanda með
þeirri fyrirhöfn og kostnaði sem því
fylgir.
Andvaraleysi stjórnvalda í efna-
hagsmálum þjóðarinnar hefur þeg-
ar leitt til þess að sérfræðingar í
lækningum sem hafa lokið sérnámi
sínu fresta heimkomu. Sérfræð-
ingar sem eru nýfluttir heim eru
farnir að flýja land og snúnir til
baka þangað sem þeir luku sérnámi
sínu. Læknar sem hafa lokið grunn-
námi sínu hér á landi leita í stórum
stíl leiða til að komast fyrr út í sér-
nám. Við þetta bætist að stór hópur
lækna sem ekki hafði hugsað sér til
hreyfings er nú farinn að skoða
möguleika sína erlendis. Þá er
læknaskortur í Evrópu farinn að
leiða til þess að þau lönd sem sér-
mennta lækna frá öðrum ríkjum
eru farin að leita leiða til að halda
þeim lengur í námslandinu eftir að
sérnámi er lokið. Þessar stað-
reyndir munu hægt og hljótt leiða
til alvarlegs ástands í íslensku heil-
brigðiskerfi.
Íslenskir læknar eru eftirsóttir í
störf erlendis. Íslenskir læknar eiga
auðvelt með að taka sig upp og
flytja þangað sem þeir sóttu sér
sérfræðiþekkingu sína. Þeir tala
tungumálið og þekkja aðstæður.
Þetta er önnur aðstaða en hjá flest-
um öðrum stéttum í þjóðfélaginu.
Skrefið sem íslenskir læknar þurfa
að stíga er því ekki stórt.
Það er alltaf svo að innan allra
stétta eru einhverjir með hæstu
launin. Hvort þau laun eru „hæfi-
lega há“ eða „of há“ er matsatriði
og getur ekki verið hafið yfir gagn-
rýni. En það að alhæfa um laun við-
komandi stéttar út frá hæstu laun-
unum er hins vegar ekki rétt og
dregur athyglina frá kjörum lang-
flestra úr viðkomandi stétt. Til-
gangur stjórnmálamanna sem op-
inberlega ráðast með alhæfingum
gegn hæstu launum eða greiðslum
til lækna virðist fyrst og fremst sá
að geta réttlætt lækkun á launa-
greiðslum til læknahópsins í heild.
Nú boðar heilbrigðisráðherra að
hann ætli að skerða kjör lækna.
Allt verður tekið af sem ekki er
geirneglt í kjarasamninga. Í huga
ráðherrans virðast ráðningarbundin
kjör umfram lágmarksákvæði
kjarasamninga vera aukasporslur
sem mega missa sín, en ekki ára-
löng aðferð þess opinbera við að
laða til sín og halda í hæfa starfs-
menn.
En hver hefur launaþróunin ver-
ið sl. ár?
Meðfylgjandi mynd sýnir
launaþróun starfsmanna á almenn-
um vinnumarkaði, opinberra starfs-
manna og lækna. Á síðustu fjórum
árum hafa laun starfsmanna á al-
mennum vinnumarkaði hækkað um
rúm 30% og opinberra starfsmanna
um 28% að jafnaði, eða í kringum
6,5% hækkun á ári. Laun lækna
hafa hins vegar ekki fylgt sömu
þróun og laun annarra opinberra
starfsmanna. Á sama tímabili hafa
laun lækna hækkað um 20%, eða
um tæplega 5% á ári.
Læknar eru eini launþegahóp-
urinn innan Landspítalans þar sem
mismunur á vísitölu launa op-
inberra starfsmanna og launa við-
komandi hóps er neikvæður milli
áranna 2007 og 2008. Aðrir hópar
hafa fengið hækkun umfram hækk-
un vísitölu opinberra starfsmanna.
Það ætti því ekki að sæta undrum
að læknar andmæli því að taka á
sig meiri launaskerðingu en aðrir
hópar launþega þegar sú staðreynd
liggur fyrir að þeir hafa ekki notið
sömu kjarabóta og aðrir opinberir
starfsmenn undanfarin ár. Læknar
á Landspítalanum hafa þegar tekið
á sig meiri launaskerðingu en aðrir
hópar á sama vinnustað.
Læknar eru reiðubúnir til að
bera þær byrðar til jafns við aðra
sem nú eru lagðar á íslenska þjóð.
Þeir eru reiðubúnir til samstarfs
við hið opinbera þar sem leitað er
leiða til hagræðingar í heilbrigð-
iskerfinu. Þeir eru hins vegar ekki
reiðubúnir til að bera þyngri byrðar
en aðrir. Nú þegar eru komin stað-
fest dæmi um aðgerðir í anda þess
sem heilbrigðisráðherra boðar sem
leiða til mun meiri skerðingar á
kjörum lækna en rætt hefur verið
um gagnvart öðrum hópum. Ef
stjórnvöld koma fram af ósanngirni
og óbilgirni gagnvart læknum mun
það leiða til landflótta þeirra.
Er hætta á læknaskorti
á Íslandi?
Gunnar Ármanns-
son og Sólveig Jó-
hannsdóttir skrifa
um kjör lækna
» Íslenskir læknar eru
eftirsóttir í störf er-
lendis. Þeir eiga auðvelt
með að taka sig upp og
flytja þangað sem þeir
sóttu sér sérfræðiþekk-
ingu sína.
Gunnar
Ármannsson
Gunnar er framkvæmdastjóri
Læknafélags Íslands og Sólveig er
hagfræðingur félagsins.
95
100
105
110
115
120
125
130
135
2005 2006 2007 2008
La
un
av
ís
it
al
a
Launaþróunárin 2005 til 2008
Almennur vinnumarkaður Opinberir starfsmenn Læknar
Heimild: Hagstofa Íslands www.hagstofa.is og kjarasamningur Læknafélags Íslansds við ríki
Sólveig
Jóhannsdóttir
GYLFI Magnússon skrifar sögu í
gær en hún er alveg ókláruð svo
ég leyfi mér að birta hana hér
rétta.
Herbert fékk lánað hjá lífeyr-
issjóði Tryggva og Þórs og útlend-
um bönkum svo hann gæti lánað
Tryggva og Þór 100 krónur hvor-
um. Sá sem átti að gæta þess að
lögum væri fylgt í viðskiptum
þeirra þriggja er Fógetinn í Skír-
isskógi sem við skulum kalla
Gylfa.
Hann gaf hinsvegar Herberti
leyfi til að fara sínu fram í við-
skiptum við Tryggva og Þór þar
með talið að kveikja í húsum
þeirra, breyta skjölum og þá leyfði
hann Herberti að svíkja þá sem
hann fékk peningana að láni frá.
Herbert er nú kominn á vina-
bæjarmót á Tortóla og segir ekki
meira af honum hér.
Gylfi fógeti á nú skuldir
Tryggva og Þórs en þær hefur
hann eignast með því að hengja
upp tilkynningu þar um og með
því sé hann að tryggja að kerfið
virki. Það virkar, segir fógetinn,
vegna þess að Herbert kveikti í
húsum þeirra Þórs og Tryggva og
að auki fuðra nú upp öll akurlönd
þeirra fyrir sakir eftirlits fógetans
með lána- og brunastarfi Herberts.
Gylfi fógeti eignaðist semsé
skuldir Tryggva og Þórs fyrir ekk-
ert með tilkynningu á torginu. Það
sem meira er þá ákvað hann að
hver króna sem þeir fengu að láni
skyldi borgast til baka með marg-
földunarstuðli sem Gylfi fógeti
ákveður sjálfur. Nú um stundir er
miðað við gengi íslenskrar krónu
eins og hún er skráð á Tortólu.
Með góðu eða illu eiga þeir að
borga Gylfa fógeta lánið til baka
að lágmarki með hundraðföldu
álagi. Þá eiga þeir líka að senda
börnin sín að vinna í kolanámum
svo að fógetinn geti borgað mála-
myndakrónurnar þrjár sem hann
lofaði að borga skiptastjóra Her-
berts fyrir skuldir Tryggva og
Þórs.
Gylfi fógeti er hinsvegar að
velta fyrir sér hvar hann eigi að
kaupa sér mótorhjól en á þeim er
hægt að komast hratt úr Skír-
isskógi. Hann skilur ekki hvernig
töpuð krafa gerði líf hans svona
gott. Af því að einhver verður að
borga.
Tryggvi og Þór sitja eftir í log-
andi húsum sínum og vita að þeir
eru á Íslandi
EINAR GUÐJÓNSSON,
Bjargarstíg 14, Reykjavík.
Þýfi Herberts
og Gylfi fógeti
Frá Einari Guðjónssyni:
BRÉF TIL BLAÐSINS