Nýtt kvennablað - 01.09.1945, Side 4

2
NÝTT KVENNABLAÐ
gang sem að hann kynni að hafa afgangs bú-
rekstrinum, en eyða fé í skemmtiferð fyrir sig
eða konu sína. Þrátt fyrir það mun ekkert auka
starfsgleði þeirra og vinnuþol meira en nokkr-
ir frídagar árlega og hvíld frá venjulegum
störfum.
Eg minnist þess, að á heimili foreldra minna
á Lækjamóti komu oft konur á vetrum og
dvöldu þar nokkra daga. Börn heyra stundum
fleira en þeim er ætlað og oft var eg nærstödd,
þegar móðir mín sat á tali við þessar konur. Eg
man að þær sögðu henni frá mörgum vandræð-
um sínum og heimilislífi. Hún hlustaði á mál
þeirra og gaf þeim góð ráð af fremsta megni.
Eg veit að þessar konur hafa farið heim styrkt-
ar og endurnærðar eftir dvölina hjá móður
minni og oft mun móðir mín hafa hjálpað þeim
um eitthvað af klæðnaði eða mat, sem þær van-
hagaði um.
Eg man það líka að móðir mín tók sér jafn-
an frí seinnipart vetrar og heimsótti konur ann-
arstaðar í sýslunni og dvaldi þá nokkra daga.
Þetta voru hennar orlof, henni til hvíldar og
hressingar. Hún átti líka snillingshest, jarpan
að lit, til þess að ríða, en því miður geta fáar
konur sagt frá því nú á dögum að þær eigi góð-
an reiðhest.
Hann Jarpur hennar Margrétar á Lækjamóti
átti sína sögu.
Það eina sem ég man eftir honum var það að
hann var í mildu dálæti á heimilinu. Móðir mín
reið honum alltaf þegar hún ferðaðist eitt-
hvað. Hann þekkti hana vel, og leit til hennar
allt öðru vísi en á annað fólk þegar hún kom
út á hlaðið í reiðfötunum. Við krakkarnir gát-
um aldrei sótt hann í haga, því hann lét aldrei
taka sig nema vera rekinn í rétt með öðrum
hestum. Fyrir þetta slapp hann við marga snún-
inga, sem unglingar hefðu sjálfsagt notað hann
til.
Aldrei var þessi hestur notaður nema með
leyfi móður minnar. Hún lánaði oft vinnukonun-
um hestinn einn sunnudag á sumri og þótti það
mikil viðurkenning á hylli húsmóðurinnar að
verða fyrir því happi að fá Jarp lánaðan, t. d.
til Þingeyrarkirkju einu sinni á sumri.
En sagan af honum Jarp er lengri en þetta.
Eg vissi ekkert um uppruna Jarps nema það
að faðir minn, sem var enginn braskari, hafði
fengið hann í hestakaupum hjá Thordal þeim er
keypti sauði hér á íslandi á sínum tíma. Jarp-
ur var þá illa útlítandi, meiddur og magur um
réttaleitið og þurfti því góða aðhlynningu.
Föður mínum tókst sú aðhlynning þannig að
Jarpur náði fullri heilsu og varð heimilinu ti!
gagns og gleði.
Eg var stödd á öðrum landsfundi kvenna á
Akureyri 1923. Þar hitti eg konu sem sagði
mér söguna af honum Jarp.
Hún mælti: Eg gifti mig ung. Maðurinn minn
var smiður og hafði lært það. Við byrjuðum
búskap og áttum töluverðann bústofn. Eg átti
jarpan hest, sem var mjög skemmtilegur og
mér var mjög annt um hann, hann skemmti
mér og við vorum góðir vinir.
Búskapurinn gekk illa, eftir tvö ár vorum
við búin að missa mikið af skepnunum og vor-
um komin í skuldir. Eitt sinn fór maðurinn minn
að heiman og reið Jarp. Hann kom aftur gang-
andi og hafði selt Jarp.
Eg spurði hann hvar Jarpur væri. Hann svar-
aði: „Eg hefi selt hann fyrir 200 kr. (Þetta mun
hafa verið um 1880—90). Við erum svo fátæk
að við getum ekki átt svona dýran reiðhest."
Þessi fregn fékk mjög á mig. Mér blöskraði
að eiginmaður minn skyldi leyfa sér þetta og
hafa lagalega rétt til þes að selja reiðhestinn
minn móti vilja mínum.
Eg sá að við þetta varð ekki ráðið, hestinn
mundi ég aldrei fá aftur, en peningana fyrir
hann heimtaði ég að fá og þeim skyldi ég ráða
yfir sjálf.
Eg fékk peningana, keypti fyrir þær 12 ær
loðnar og lemdar um vorið. Eg annaðist þær að
mestu sjálf og fór að ráða öllu í búskapnum.
Hann smíðaði ýmist heima eða annarsstaðar og'
eftir þetta fór búskapurinn að ganga vel.
Mér féll það sárt að vita ekkert hvað Jarp
liði, en úr því rættist að nokkrum árum liðn-
um. Eg fór í kaupstaðinn með hest í taumi til
þess að kaupa mér einhverjar nauðsynjar. Eg
þurfti að losna við hest minn og gekk að hesta-
rétt. Hestur stóð þar í réttinni. Hann var með
beizli og kvensöðli.
Þarna stóð þá Jarpur minn, sem einu sinni
var, en hver er nú eigandi hans ?
Eg fór og spurðist fyrir um það hverjir gest-
ir væru í kaupstað þennan dag. Frétti ég þá að
Lækjamótshjónin væru þar í kaupstaðarferð og
þau myndu eiga hestinn. Þá vissi ég að þessi
gamli vinur minn var í góðra manna höndum og
sætti mig við það sem komið var.