Nýtt kvennablað - 01.12.1947, Blaðsíða 12

GUÐRON FRÁ LUNDI:
Afdalabatrn
FRAMHALDSSAGAN
Stundi var ekki heppileg. Það var hálf íllmannlegt að tala um
l>að núna, þegar móðir hans var svona buguð, og þar að auki las-
iu. Ilún lú með lokuð atigun og það varð löng þögn, aðein tifið í
prjónunum hjá Lilju heyrist einhvcrs staðar úti í horni. Svo var
eins og gömlu konunni dytti eitthvað'í hug, sem kom henni
til að opna augun. Ifún lagði hendina á handlegg hans og
sagði: — Hefurðu fengið nokkra hressingu góði minn, síðan
þú komst heim? Hefurðu séð nokkra manneskju? Húsið er
eins og bústaður dauðans. Það heyrist ekki nokkurt hljóð.
Drottinn minn! Ég held ég sé skammlíf. Lilja mín, geturðu
sótt vatn í glas handa mér? Lilja litla sveif yfir gólfið létt
og hljóðlaust og var horfin á svii>stundu. Ofur lág dump gáfu
til kynna að hún vœri að tipla ofan stigann, og eftir litla
stund voru þau endurtekin og hún komin aftnr mcð vatnsglas
í hendinni. Aldrei hafði honum fundizt hún eins daufleg útlits
og núna. Tæringarhræðslan náði valdi á honum svolitla stund.
Ertu lasin núna, Lilja mín? spurði hann og strauk kalda svita-
dögg af enninu. — Nei takk, svaraði hún lágt og áhugalaus
og settist aftur og tók prjónana. Þarna sat hún víst allan
daginn, ncma þegar gamla konan þurfti einhvers með, talaði
aldrei orð ef ekki var yrt á hana. Fyrir hvað skyldu svona
manneskjur lifa? Um hvað skyldu þær hugsa? Af hverju
skyldu þær gleðjast? Sjálfsagt engu. Hann minntist þess ekki
að hafa séð þennan vesaling glaða og brosandi. Þá datt honum
í hug að hann hefði aldrei séð hana með bók. — Það eru
skemmtilegar sögubækur inni hjá Guðbjörgu. Þú gætir fengið
einhverja þeirra til að lesa þér til gamans Lilja mín. — Þakka
þér fyrir, sagði hún, en ég hef ekkert gaman af að lesa. —
Hún hefur ekkert gaman af bókum, sagði móðir hans, þreytu-
lega. — Þú þarft að sofna mamma. Ég skal fara, sagði hann
þá og bjóst til að standa upp. — Nei, ég hef sofið í dag.
Sittu ögn lengur. Viltu ekki að hún Lilja sæki kaffi handa
þér? Það hlýtur þó að vera til niðri, þykir mér líklegt. —
Nei, það verður víst farið að borða bráðum, svaraði hann.
Frúin hélt áfram: — Já, því — líkt heimili. Sífellt utan-
húss. Það er aldrei farsælt. Það er áreiðanlegt, að hann pabbi
þinn hefði ekki verið ánægður með það að koma heim, ef ég
hefði verið einhvers staðar úti og enginn einti sinni verið til
að taka af honum reiðfötin. — Elísabet er heima, svaraði hann
fálega, og svo bætti hann við — þetta var það, sem þú valdir
handa mér, og áleizt það víst ólíkt heppilegra en það, sem
ég var búinn að hugsa mér. — Já, það var mitt val, það var
satt. Ég bjóst við því að svo skynsöm og menntuð kona, sem
Guðbjörg er, myndi geta búið þér gott heimili og mér ánægju-
lega elli. Mig dreymdi um elskuleg lítil barnabörn, sem þyddu
kulda ellinnar og græddu sorgarsárin á sál minni. En það
cr ekki svo gott að það hafi getað rætzt. — Ég var nú cinmitt
að hugsa um það, þegar ég kom heim áðau, að það hefði þó
óneitanlega verið gaman ef Htill bjarthærður drengur hefði
komið á móti mér til að taka hestana mína. — Hann hefði nú
varla getað verið orðinn svo duglegur, og því síður bjarthærður.
Þið eruð ekki búin að vera svo lengi saman, sagði frúin, og
settist allt í einu upp í rúminu. — Lilja mín, kallaði hún
næstum því. — Skrepptu fyrir mig út í búðarholuna hans
Magnúsar og .Átu hvort garnið er ekki kom'ð til hans, sem
hann þóttist eiga von á um daginn. Manstu ekki eftir því
góða? — Átti það ekki að vera brúnt? spurði Lilja. — Jú,
það átti að vera það. Þú þarft ekkert að flýta þér. Hannes
situr hérna hjá mér á meðan. Aftur heyrðust dumpin í stig-
anum, svo hljóðnuðu þau algjörlega. — Ég vildi ekki láta
krakkann heyra þetta kvein í mér. Það er ekki ómögulegt
að þær reyni að veiða upp úr henni þarna niðri. Það er eng-
um að treysta. Ég er nú búin að vera í rúminu í tvo daga,
og get ég þó varla sagt að Guðbjörg hafi litið inn til irín.
Hver ósköp hún hefur að starfa á mannlausu heimili, get ég
ekki skilið. Lilja segir að hún sé eitthvað að skrifa. Alltaf
þessi skriffinnska, sagði frúin og fór enn einu sinni höndum
um sendibréfin eins og hún væri að aðgæta hvort það væri
nógu vel um þau búið. — Mig minnir nú að það væri eitt
af þeim mörgu kostum, sem þú sást í fari Guðbjargar hér
áður meir, þessi skriffinnska, sem þú kallar svo. Annars gæti
ég nú betur trúað því, að Lilja væri bæði heyrnarlaus og sjóu-.
lítil, en hún hefði þau skilningarvit í lagi, svaraði hann fá-
lega. — Hún sér og heyrir áreiðanlega eins vel og þeir, sem
gaspra hærra, svaraði hún og stundi þreytulega. Svo varð löng
þögn. Hannes var staðinn upp og gekk órólegur um góliið.
Stanzaði öðru hvoru við gluggann og horfði út á götuna án
þess að veita neinu sérstöku eftirtekt. Frúin tók aftur til
máls, með sama mæðu hreimnum í röddinni: — Það er leiðin-
legt ef ættin deyr alveg út, pabbi þinn var einbirni og bróðir
minn er barnlaus eins og þú veizt. Ekki get ég gert mér
vonir um að systir þín komist til þeirrar heilsu að hún eigi
eftir að giftast og eiga börn, þó ekkert sé ómögulegt. Og
líklega gerir þú mig ekki að ömmu fyrst þú ert ekki búinn
að því eftir fjögra ára bjónaband. — Ólíklegt er það, sagði
hann hugsunarlaust.
— Já, blessuð börnin þau veita manni svo murga ógleymun-
lcga skemmtistund, og lífga upp heimilið. En samt var það nú
svona, góði minn, þegar ég sat hjá Karólínu heitinni og sá hvað
hún þjáðist og hugsaði til þess, sem hún ætti fyrir höndum,
þá hefði ég viljað gefa mikið til þess að hún liefði aldrei
fæðzt. En svo þegar mesti söknuðurinn var horfinn hef ég
getað litið öðrum augum á það og vildi ekki gefa minningu
liennar fyrir neitt. Hún var svo indælt barn, og við liana
batt ég mínar stærstu vonir. Mér hefur nú alltaf fundizt þú
sýna mér of litla hluttekningu i þeirri miklu sorg minni. Þú
ert orðinn svo hreyttur og kaldlyndur, sem varst svo hlýlyndur
og góður sonur, ég hef þó verið þér góð móðir það hefur
þú þó líklega hlotið að finna.
Hann gekk hraðar cn áður eftir gólfinu. Orð hennar æstu
gremju lians. Átti hann að tala? Eða þegja? Þá varð hann
að fara út. Hann gat ekki stillt sig lengur hér inni.
Þau höfðu aldrei minnzt á Maríu öll þessi ár siðan hún
sagði honum lát hennar. En nú varð hann að brjóta þá venju.
Hann stanzaði rétt fyrir framan rúmið, fölur af geðshræringu,
og spurði: — Líklega hefurðu verið það, en samt held ég að
þú hafir sýnt mér heldur litla hluttekningu í minni sáru sorg.
Það get ég sagt þér, að ég syrgði Maríu Iíannesdóttur, æsku
unnustu mina, mikið meira en Karólínu. Þú gazt aldrei tekið
neitt tillit til minna tilfinninga, og sagðir mér, látið hennar í
sama tón, og það væri einhver óviðkomandi maður, og það,
sem tók þó út yfir allt að geta ekki sagt sannleikann um
það úr hverju hún dó. — Guð komi til, sagði frúin og tók
andköf eins og hún ætlaði að fá hnerra. — Ég hélt að þú
værir farinn að hugsa svo skynsamlega, eftir að vera á skólum
í fleiri ár, að þú værir farinn að sjá hvaða fásinna það var.
Og sízt að þú færir nú að rifja það upp núna eftir öll þessi
ár. — En ég verð nú aldrei svo gamall að ég gleymi Maríu,
þeirri góðu stúlku. Þér hefði áreiðanlega liðið vel hjá henni,
cf hún hefði orðið mín. Frúin var eldrauð af gremju þegar
10
NtTT KVENNABLAÐ