Nýtt kvennablað - 01.10.1953, Blaðsíða 6

eýningu, hvað sem hver segði, og við fórum og sóttum
tvö stór koffort, sem hún hafði meðferðis. Ekki vissi ég,
og hvernig átti hún að vita, að bannað væri með öllu,
nema með leyfi frá Kungl. Majestát að koma með út-
lendan heimilisiðnað inn í Svíþjóð. Við vorum báðar
jafn ærlegar og svöruðum að verðmætið væri að minnsta
kosti 2000 ísl. krónur, u.þ.b. 1000 sænskar. Ég, sem
eiginlega var afskaplega hrædd við að tala við hátl-
setta embættismenn, vogaði mér alla Ieið inn til hins
æðsta og lagði fyrir hann mál okkar, titrandi af
spenningi. Hefði hann ekki þekkt föður minn, hefði
hann sjálfsagt undir eins vísað mér á dyr, en nú sagð-
ist hann lofa okkur að taka dótið, með því skilyrði, að
allt færi út aflur, umfram allt mátti ekki selja neitt.
Ég fullvissaði hann um, að fröken Halldóra ætlaði að
sýna e.t.v. bæði í Stocholmi og Oslo, svo að ekki
mundi hún fara að selja. En ég varð að setja 1000
krónur sem pant, og þar sem ég átti ekki svo mikið
var faðir minn ábyrgur fyrir þessu þangað til hún
væri farin úr landinu.
Fyrst varð ég að koma fröken Halldóru fyrir og
tókst það allvel og ódýrt var það. En hvernig ætti ég
að geta útvegað henni sýningarstað? Alls staðar fékk
ég nei, nema hjá stóru sýningarfyrirtæki, sem vildi fá
100 krónur á dag. Ég hafði sótt um sýningarleyfi og
fengið það, en ekki mátti taka inngangseyri og ekkert
selja. Ég hafði orðið að tala við lögregluyfirvöldin, og
var ég allan tímann á meðan á samtalinu stóð skjálf-
andi á beinunum, eins og ég hefði gert eitthvað af
mér, en þannig var uppeldi okkar á þeim dögum, að
manni stóð stuggur af öllu, sem hét lögregla.
Loksinns gat ég talið foreldra mína á, að lána stofu
heima til sýningar, allt var tekið úl og fröken Halldóra
var látin hengja upp sína sýningarmuni. Var þetta
mjög fallegt og blíðkaðist mamma svolítið við að sjá
hvað þetta var fallegt, en hún hafði í raun og veru
verið mjög ófús að leyfa ókunnugu fólki að ganga um
í íbúðirmi, sem von var. Ég sendi út boðskort til
margra manna, )>að var óhugsandi að auglýsa sýn-
ingu, en hoðsgestir komu margir og voru flestir hrifn-
ir af því, sem sýnt var, og vildu margir gjarnan
kaupa, en það var sem fyrr er frá skýrt ekki leyfilegt,
en ekki þekktu þeir lögin frekar en ég eða fröken Hall-
dóra og voru mjög hissa.
Sýnt var í tvo daga. En nú fór Halldóra að tala um
að sig vantaði stærra sýningarhúsnæði. Fór hún til
danska konsúlsins, sem líka var konsúll íslands um
þessar mundir, en hann ráðlagði henni eindregið að
láta sér þetta nægja, sagðist vera búinn að reyna það
sem hann gæti, árangurlslaust, og efast ég ekki um að
hann sagði satt, því þetta var sérstaklega elskulegur
Þann 17. júní s.l. var Monika Helgadóttir, Merki-
gili sæmd riddarakrossi Fálkaorðunnar. Um frú Mon-
igu var skrifað í nóv.hefti Nýs kvennablaðs í fyrra.
maður. Ég fór aftur á stúfana, og nú heppnaðist mér
að fá lánaðan sýningarsal með stórum gluggum í nýju
liúsi, þar sem verið var að innrétta sýningarglugga
fyrir hjólhestaframleiðanda, sem ég þekkti vel. Hann
vildi lána húsnæðið ókeypis í heila viku og lét hann
taka til og lánaði okkur sendisvein til hjálpar. Þetta
var við mjög fjölfarna verzlunargötu og í alla staði vel
til fallið. Nú fékk ég blaðamenn til að koma heim til
mín og haia viðtal við fröken Halldóru, og þegar
sýningin opnaðist, birtist bæði mynd og viðtal í, að
mig minnir, öllum blöðum bæjarins.
Ég varð að sjálfsögðu að sinna starfi mínu, svo að
ekki gat ég alltaf verið með, allan daginn, en þar kom
ógrynni fólks, og veit ég ekki betur en að allir væru
ánægðir, sérstaklega vöktu sjölin, silkimjúku og fögru
aðdáun allra og vildu flestir gjarnan kaupa, en þar
sem ekki var verzlunarleyfi, var ekki leyfilegt að
kaupa og selja, og ekki heldur að taka upp pantanir.
Svona var að halda sýningu fyrir 30 árum, en það
var árið 1923, sem fröken Halldóra Bjarnadóttir með
þrautseigju og óbifandi trú, við lítil efni og sjálfsagt
af mestu fórnfýsi tókst á hendur að halda sýningu í
Svíþjóð, löngu áður en nokkur félagsskapur var til,
sem gæti greitt fyrir. Flestir myndu hafa gefist upp,
en ekki hún. Eru ennþá til í fjölskyldu minni mjög
fallegir vettlingar, sem ég fékk sem þakklætisvott,
þegar við skildum. Voru þeir ekki meðal sýningar-
munanna, heldur í tösku Ilalldóru, svo að ég gat þegið
þá án þess að fremja lögbrot. Hver gat vitað, hvort
hún hafði leyfi til þess að gefa?
4
NÝTT KVENNABLAÐ