Skólablaðið - 01.12.1933, Blaðsíða 1
NEMENDATiÆ\ÍÖRKUN MEMTASKÖLANS.
Af cs. 100 nemendum, sem arlega sækja um
inntöku í Menntsskólann í Reykjavík, öðlast
aðeins 25 Þa nlð að sitja við fætur okkar
hamenrituðu og viðsýnu lærifeðra og hirða Þa
náðarmola Þekkingar og lífsspeki, sem af
borðum Þeirra hrynja.
"Þjóðin" Þarf ekki é fleirum að halda.
Sá maður, sem sá um velferð 'Þjóðarinnar "
í Þessu efni vsr Jónas fra Hriflu, stofn-
andi Laugavatnsskólans, Þar sem kenndur er
söngur og bændamenning og allir nemendur
verða Kramsóknarmenn.
Þetta gerðist árið 1927.
En Jónas fra Hriflu er ekki sá eini af
velferðarfrömuðum íslenzku"Þjóðarinnar",
sem eygt hefur hina geigvænlegu lærdóms-
hssttu..
í haust fannst hæstvirtum prófessorum,
dósentum og hvað Þeir nú heita Þessir starfs
menn háskólans, alveg sérstök ástæða til
Þess að vara hina nýútskrifuðu stúdenta við
Því að fsra í Þa mennta- og vísindastofnun
til Þess að öðlast vizku.
"Þjóðin" Þarf ekki á Þeim að halda. Jón-
as fra Hriflu tók Þegarí sama strenginn,
og a nýafstöðnu skyndiÞingi lagði hann fram
frumvarp til laga um skipulagsbreytingar a
Háskóla íslands. Þar er meðal annars gert
rað fyrir Því, að framvegis verði aðgangur
að skólanum takmarkaður gífurlega.
"Þjóðin"Þarf ekki á fleirum að halda.
Hinir verða að fara eitthvað ennað. Og Þeg-
ar hinir útskúfuðu fara að velta'Því fyrir
sér hvert Þeir eigi að fara, Þa verða Þeir
að horfast í augu við Þann dapurlega sann-
leik, sð allstaðar er fuilt af mönnum, sem
"Þjóðin" hefur hreint ekkert við að gera,-
heilar fylkingar af mönnum, sem alveg virð-
ist vera ofaukið í Þessu tignarlega landi
fossanna, fjallanna - og nesjamennskunnar.
, "Þjóðin" Þarf. ekki I Þeim að halda,
segja "Þjóð"Þrifamennirnir, eins og t. d.
Jónas frá Hriflu.
En er Þetta sat-t? Það er ekki úr vegi að
athuga Það dálítið.
Þegar borgarastéttin komst til valda,
kollvarpaði lénsskipulaginu og stofnaði
Þjóðskipulag hinnar frjálsu samkeppni, sem
hlotið hefur yfirskriftina: Eins dauði er
annars líf, voru kjörorð hennar: Priður,
jafnrétti og bræðralag. - Bara fallega sagt. -
Og Þetta var ofur eðlilegt, Því á Þessum
tímum var borgarastéttin byltingasinnuð, og
byltinga.sinnuð stétt berst alýaf fyrir Því ,
sem er betra og fegurra en Það gamla.
Hún sigraði. Það gat ekki öðruvísi farið,
Því hvert Það Þjóðfélag, sem setur óeðlilega
hlekki á. framleiðsluna og stendur í vegi
fyrir eðlilegri framÞróun, er dauðadæmt.
Þess vegna sigraði borgarastéttin. Arang-
ur byltingarinnar sýndi sig strax. Hið myrka
og kyrstæða líf lénsskipulagsins breyttist
um stund í annað sem var bjart og streym-
andi. Allt tók stakkaskiftum, veraldlegt
og andlegt. ^
Billin tók við af hestvögnunum. Verk-
smiðjurnar leystu verkstæði kgkkiirx léns-
skipul8gsins af hólmi. Guð almattugur var
fluttur ofan úr himninum, niður í jarðneska
búka. ifelikvarði mannvitsins, skynseminnar
var löggiltur.
En Þetta gerðist alltsaman á meðan borgara-
stéttin var dauðadrukkin í vímu friðar, *'
jafnréttis og bræðralags - meðan hún hélt að
hennar skipulag væri Það fyrirheitna GÓsen-
land.
Svo komu kreppurnar, og borgararnir urðu
allsgaðir. Kreppurnar opinberuðu galla auð-
valdsÞjóðfélagsins, og flettu ofan af and-