Skólablaðið - 01.12.1933, Síða 3

-3-
8ö verða Þsð, að tileinka sér allt Það Þezta,
sem borgaraleg menntastofnun getur í té let-
ið, og flytja Þaö yfir i herbúðir verkalýðs-
ins - yfir til Þeirrs stéttarfélage, sem
tekist hefir að ræna menntunarskilyrðunum.
Menntamenn geta að vísu aldrei orðið Það
höfuöafl, sem verklýðsbylting hlýtur að
styigast við. En Þeir geta átt Þátt í Því,
að gét% Það hæfara til Þess sögulega hlut-
vertrs^ sem Þess bíður.
Þessvegna hljótum við kommúnistar hér £
skólanum, jafnframt Þvx sem við tileinkum
okk\ir Þa Þekkingu og menntun sem p er sð
ræða og reynum að vinna skólafélaga okkar
til fylgis við hugsjón okkar - kommúnismann -
að berjast af alefli gegn öll\am kúgunar- og
takmörkunarráðstöfunum í skolanum, bæði Þeim
sem Þegar hafa verið gerðar, og Þeim sem a
eftir kunna að fylgja.
Larus Palsson.
+ -+- + - + - + -+—)-- + - + _ + _ + - + _ + - + —1-_ + _ + _ + _+——!-_ + _
JÓHANlí SIGURJÖNSSON: PJALLA-EYVINDUR.
Vetur. Hríð. Hungur. Pjölskyldan situr
kringum halfdauðan eldinn og sveltur. Eyvind-
ur, næst elzti sonurinn, fer út í hríðina
til Þess að biðja prestinn um björg. En guós-
maðurinn hefur enga löngun til að hjalpa.
Hann vísar piltinum á dyr. Þegar Eyvindur er
aftur kominn út í hríðins hugsar hann mal
sitt. Á hann að koma heim allslaus? Nei, Það
er honum ómögulegt, Hann gengur fyrir framan
fjárhúsdyr prestsins. Þá kemur freistingin
yfir hann. Hún verður of sterk. Hvað getur
hann annað gert en stolið? Fyrst að enginn
vill hjálpa honum, foreldrum hans og syst-
kinum, Þegar Þau svelta, hví skyldi hann Þa
ekki stela mat? Hví skyldu Þau ekki mega lifa
eins og aðrir menn? Og svo stelur hann. Hung-
ur fjölskyldunnar er satt. En Þjófurinn hafði
gleymt öðrum vetlingnum sínum í fjarhúsi
prestsins. Vetlingurinn Þekktist. Eyvindur er
dreginn fyrir lög og dóm og dæmdur til langr-
ar fangelsisvistar. Hann strýkur úr fangels-
inu og flýr upp til fjalla. Það er eina at-
hvarfið fyrir olnbogabörn Þjóðfélagsins, af-
brotamennina. Allt er betra en að tærast upp
í fangelsum réttvísinnar. Hann lifir tímum
samon á fjöllum uppi og stelur. Hvað ætti
hann annað að gera en stela? Hví skyldi hann
ekki mega lifa eins og aðrir menn. Að lokeun
verður einveran honum of Þungbær, Hann ákveðu:'
að leita til meðbræðra sinna í fjarlægum
landshluta og freista aö leynast Þar undir
röngu nafni. Hann kemst til byggða og ræðst
til efnaðrar ekkju, sem heitir Halla. Ekki
líður á löngu, aður en orðsveimur fer að
berast um sveitina um Það, að nýi ráðsmað-
urinn hennar Höllu sé í grunsamlegum miklum
havegum hafðoxr af húsmóðurinni. Um sama
leyti fer að kvisest, að ráðsmaðurinn heiti
Eyvindur en ekki Kári, og að hann sé dæmdur
Þjófur af Suðurlandi. Halla fréttir Þetta,
og fær jafnframt vitneskju um, að von bráð-
ar verði raðsmaðurinn tekinn fastur. Kári
játar allt fyrir henni og ákveður að flýja
á fjöll í annað sinn. En nú er Það Halla
efnaða ekkjan á góðu jörðinni, sem sér að
Það er ekki gott að maðurinn sé einn, og
akveður Því sð fylgja honum í útlegðina.
Þau komast á fjöll og ala Þar aldur sinn
í nokkur ár. Að lokum seilist hönd réttvís-
innar alla leið upp að kofanum hans Ey/ind-
ar og hennar Höllu, Þar sem hún leiðir
dóttur sína við hönd sér. Glæpamennirnir
sluppu. Réttvísin kom tómhent heim aftur,
en með aðeins eitt lítið barnsmorö a sam-
vizkeinni. En Það var nú ekki mikið. Þaó
hefir oft verið lagt meira á hennar breiða
bak og hún ekki sligazt undir. Eyvindur og
Halla byggja sér nýjan bústað, en nú er
aðstaðan verri. Allt áf vanefnum gert, og
veturinn fer í hönd, Svo kemur hriðin, Sjö
dóga iðulaus stórhríð og ekkert til að borða.
Tvö lifandi lík híma í lélegum kofa uppi á
öræfum. Hungurvofan læðist um og Þrýstir
ísköldu innsigli sínu á allt, sem lífsanda
dregur. Og dauðinn ber innan skamms að dyrum.
Bara að hann kæmi sem fyrst. Halla hniprar
sig saman út £ hórni og bítur á jaxlinn.
Hvað skyldi hún vera að hugsa um? Líklega
um bóndabæinn og jörðina, sem hún fór frá,
um hangikjötssíður og harðfisk. Eða máske
um Kára, elskhugann, sem hún lagði allt x
sölurnar fyrir og fylgdi hingaö - í dauðann.
Eða er hún aö hugsa um barnið, sem hún vildi
heldur láta falla niður fyrir hamarinn, en
í hendurnar á honum Birni mági sínum? Ef
til vill hugsar hún ekki neitt. Ef til vill
hugsar hún ekki neitt. Ef til vill horfir
hún bara hugsunarlaust a manninn stóra og
sterka, sem aeðir nú um kofann, lotinn af
hungri og kvölum. Eyvindur hugsar um mat,
talar tim mat, æpir á mat. En hann fær engan
mat. Svo fer hann að biðja guð að gefa sér
daglegt brauð. En allt kemur fyrir ekki.
Hungrið sverfur að æ meir og meir. Það hálf-
1