SunnudagsMogginn - 27.06.2010, Side 24
24 27. júní 2010
H
jónin Hildigunnur Hilmarsdóttir og Gauti
Grétarsson búa samanlagt yfir hálfrar aldar
reynslu af þjálfun í handbolta. Bæði hafa þau
starfað sem þjálfarar við handknattleiks-
deild Gróttu á Seltjarnarnesi, hún hjá yngri flokkum
kvenna, hann sem yfirþjálfari.
Þau hjónin – og öll fjölskyldan – eru á kafi í íþróttum
og eins og eðlilegt er eftir að hafa sinnt æslulýðsmálum af
jafnmiklum krafti og raun ber vitni hafa þau ákveðnar
skoðanir á hvernig þjálfun yngri flokka í íþróttum ætti
að vera háttað.
Gauti hóf þjálfaraferilinn í Noregi árið 1979 þar sem
hann þjálfaði meistaraflokk og hefur því þjálfað í yfir
þrjátíu ár en í dag sinnir hann þjálfarastarfinu samhliða
sjúkraþjálfarastarfi sínu. „Hún Hildigunnur er miklu
yngri en ég svo hún er bara búin að vera að í 22 ár,“ grín-
ast Gauti. Hildigunnur er menntaður íþróttakennari en
hún byrjaði einnig að þjálfa handbolta þegar þau hjónin
bjuggu í Skogn, nærri Levangri, í Noregi árið 1986. Hefur
hún starfað sem handboltaþjálfari í fullu starfi síðastliðin
tíu ár og sér nú um 6., 7. og 8. flokk stelpna hjá Gróttu.
Grunnskólinn á Seltjarnarnesi var með þeim allra
fyrstu á landinu til að vera einsetinn og hefur það skapað
kjöraðstæður til þess að samþætta íþrótta- og skóla-
starfið foreldrum og börnum til hagsbóta. „Æfingar
byrja beint eftir skóla. Yngstu krakkarnir eru til dæmis
búnir klukkan 13:20 og byrja á æfingu 13:40. Þau geta
gengið beint úr skólanum á æfingu frá Mýrarhúsaskóla
að íþróttahúsinu, um 200 metra og engin gata á leið-
inni,“ segir Hildigunnur en Seltjarnarnesið státar af því
að grunnskólinn, íþróttahúsið, sundlaugin, knatt-
spyrnuvöllurinn, bókasafnið og tónlistarskólinn eru öll á
sama litla blettinum í bænum. Eins og gefur að skilja
hefur þetta fyrirkomulag og staðsetning ótvíræða kosti
fyrir fjölskyldur.
„Krakkarnir eru klukkutíma á æfingu þannig að þau
eru öll búin mjög snemma. Á Nesinu æfa krakkarnir
aldrei á kvöldin. Í stað þess að þeir séu í gæslu til klukkan
fjögur eða fimm og foreldrar þurfi þá að keyra þá á æf-
ingu eru þau búin með tómstundirnar um það leyti og
geta átt stund með fjölskyldunni,“ segir Hildigunnur.
Þau hjónin búa sjálf í vesturbæ Reykjavíkur en börnin
þeirra hafa sótt íþróttir á Nesinu. „Það er algert lúxuslíf
að búa og stunda íþróttir á Nesinu,“ segir hún.
Þau segja önnur íþróttafélög hafa viljað samþætta starf
sitt við grunnskólana á sama hátt en það hefur reynst
erfitt. „Á Seltjarnarnesi er þetta bara einn grunnskóli.
Annars staðar eru kannski þrír til fjórir skólar sem þurfa
að sameinast á æfingum sem myndi kalla á samræmingu
stundarskrár í þeim öllum,“ segir Hildigunnur. Þá eru
fjarlægðir frá skólunum til íþróttamannvirkja víðast
meiri og einnig hefur reynst erfitt að fá þjálfara til starfa
á þessum tíma því þeir eru flestir í annarri vinnu.
Allir fái sömu þjálfun
Hildigunnur hefur sterkar skoðanir á því hvernig þjálfun
yngri flokka í íþróttum eigi að vera háttað. „Hjá Gróttu
reynum við að passa að allir fái sömu þjálfunina óháð
getu. Það er tilhneiging að láta þá sem eru góðir í íþrótt-
um gera allt. Mitt mottó er hins vegar að lið sé ekki betra
en lélegasti leikmaður þess. Ég vil að allir í mínu liði séu
góðir, að allir geti gefið og skotið. Þú veist aldrei með
krakkana hver þeirra endar í meistaraflokki. Þetta þýðir
að það þarf að þjálfa alla jafnt,“ segir Hildigunnur. Stefna
hennar og Gróttu hefur verið að tefla fram fleiri liðum í
keppnir með færri skiptimenn þannig að allir fái að spila.
Í gamla daga var Grótta alltaf með flest lið. Þannig fá allir
verkefni við hæfi. „Leikmönnunum fer ekkert fram
nema með að spila, þeir græða ekkert á að sitja á bekkn-
um,“ segir Hildigunnur. „Það er mikilvægt að allir iðk-
endur finni að þeim sé treyst. Stundum fær maður leik-
mann sem þorir ekki að skjóta, þá bendir maður honum
á þann besta í liðinu, því hann klúðrar stundum skotum
líka.“
Þessi stefna hefur þó ekki komið niður á árangrinum
eins og Gauti bendir á. „Með kröfunni um að allir leggi
sig fram verður til betra lið þar sem hæfileikunum er
jafnar skipt. Hugmyndafræðin að baki þjálfuninni skipt-
ir máli. Þegar maður er búinn að vera svona lengi í þessu
mótar maður umhverfið frá einu ári til hins næsta og
fyllir í eyðurnar smátt og smátt,“ segir Gauti.
Íþróttir ekki bara æfingar
Gauti og Hildigunnur leggja mikla áherslu á að félagslífið
tengist íþróttunum. „Þetta tvennt þarf að hanga sam-
an,“ segir Gauti. „Íþróttir eru ekki bara að mæta á æf-
ingu, þær eru allt það sem er í kring líka. Þeir sem eru í
íþróttum tengjast vinaböndum sem eru oft fyrir lífstíð.
Það skiptir miklu máli að krakkar læri að vera í íþrótt-
um. Í þeim læra þau félagsfærni, læra að umgangast aðra
og taka tillit til mismunandi veikleika og styrkleika
hvers og eins. Þá læra þau að takast á við sigra og ósigra
sem þau læra ekki endilega annars staðar.“ Gauti segir að
reynt sé að hrista hópana saman meðal annars með því
að halda regluleg pítsukvöld. „Á hverjum vetri er svo
gist í íþróttahúsinu,“ bætir Hildigunnur við. „Þá er farið
í sund og leikið sér í salnum. Þetta byrjar þegar börnin
eru í 3. bekk og er líka hugsað sem undirbúningur fyrir
keppnisferðir út á land. Það er gott fyrir krakkana að
prófa að gista án mömmu og pabba. Að þurfa að koma
með dótið sitt og hugsa um það sjálf. Þau læra að vera
sjálfstæð og að þau geti ekki alltaf kallað á mömmu.“
Niðurskurður er orð sem hangir yfir allri starfsemi í
landinu þessi misserin og íþróttahreyfingin hefur ekki
farið varhluta af honum. Gauti hefur ýmsilegt við for-
gangsröðunina að athuga, hvernig fjármunum hefur
verið varið undanfarin ár. „Tekjur íþróttaliða koma frá
gjaldi liðsmanna þess, frá sveitarfélögum og fyr-
irtækjum. Styrkjum hefur fækkað mjög frá fyrirtækum
og sveitafélögin eru einnig að draga úr sínum framlögum
sem þýðir að það þarf að skera niður í starfinu. Bæj-
arfélögin hafa verið tilbúin að byggja mannvirki, velli,
yfirbyggð íþróttahús og gervigras en þegar kemur að
starfseminni sjálfri þá má hún aldrei kosta neitt og á
helst að vera í sjálfboðavinnu,“ segir Gauti. Hann segir
mikið til af glæsilegum mannvirkjum hérlendis en er-
lendis séu þau látlausari og minna í þau lagt. „Hér er
ótrúlegt hvað þetta eru flott mannvirki,“ skýtur Hildi-
gunnur inn í. „Við höfum farið í íþróttahús um allan
Noreg sem er feikilega ríkt land. Þar eru íþróttahúsin
mjög hrá, enginn lúxus í andyri eins og maður sér svo oft
hér. Þetta er eins og svart og hvítt.“ Þau eru sammála um
að þetta sé öfugsnúin forgangsröðun. Þó að þau tvö hafi
verið svo lengi í þjálfun sé það undatekning frekar en
regla að fólk endist í þessu starfi. „Við erum alltaf að
missa fólk sem hefur áhuga á að vera í þessu en getur
ekki. Við erum að mennta mikið af góðu fólki en það
skilar sér ekki niður í grasrótina. Fólk leitar þangað sem
það hefur mest upp úr vinnunni þannig að það er mjög
Lúxuslíf
á Nesinu
Nánast allt fjölskyldulíf þjálfarahjónanna Gauta Grét-
arssonar og Hildigunnar Hilmarsdóttir snýst um íþróttir.
Þau hafa um áratugaskeið haft umsjón með yngri flokka
starfi handknattleiksdeildar Gróttu á Seltjarnarnesi þar
sem unnið er út frá þeirri hugmynd að allir fái sömu þjálfun
og íþróttin snúist ekki bara um æfingar.
Kjartan Kjartansson kjartan@mbl.is