SunnudagsMogginn - 05.06.2011, Blaðsíða 33

5. júní 2011 33
„Laxness byggði skáldsögu sína Gerplu meðal ann-
ars á Fóstbræðrasögu, en nú hafa Baltasar Kormák-
ur og leikhópur hans tekið skáldverk Laxness og
skapað úr því hrífandi leikhúsverk. Sýningin er nokk-
urs konar leikur með þjóðararfinn, þar sem vísað er í
hugmyndir okkar um Ísland og söguöldina, í þjóðleg
minni og eldri leikhúsform. Kjarni sýningarinnar er
saga Þormóðs Kolbrúnarskálds, skáldsins sem legg-
ur allt í sölurnar fyrir hetjuhugsjónina og skáldskap-
inn, yfirgefur konu og börn – og þarf að lokum að
horfast í augu við það að ef til vill hefur hann fært
allar þessar fórnir fyrir rangan málstað, fyrir eitthvað
sem var hégómi einn.“ - Af vefsíðu Þjóðleikhússins
   
„...Þetta hentar leikhúsforminu mjög vel þótt at-
burðarás sögunnar eins og höfundur setur hana fram
í bók sé ekki fylgt eftir í hörgul ... Til að mynda eru
allir leikarar í glímubúningum í grunninn og íslensk
dægurlög eru leikin í fimmundarútsetningu...Ljóst er
að leikhópurinn hefur unnið vel saman sem ein
heild, en vinna Baltasars í leikhúsi byggist mikið á
hópvinnu. Hér hefur það sýnt sig að litlir og einfaldir
leikhústöfrar með samstilltum hópi geta skipt sköp-
um í verki sem þessu.“ Ingibjörg Þórisdóttir, í dómi
um verkið fyrir Morgunblaðið, febrúar 2010.
Garpsskapur, skáld-
mennt, hégómi
sem ber nafnið Cafe Opera. Ilmur Kristjánsdóttir
aumkaði sig yfir vesælan blaðamanninn og gaf honum
kaffi en verðlag þarna í Norvegi er ekkert grín eins og
við þekkjum öll, 1.800 krónur eða svo fyrir tvöfaldan
espresso (og ég er bara að ýkja pínulítið). Það sem ég
fann þarna um kvöldið – og ég átti eftir að finna það
enn betur daginn eftir – er hversu þéttur og ljúfur
þessi hópur er. Fyrir það fyrsta er reynslan þarna
drjúg, en þetta var svona eins og að landsliðið væri
að fara út að keppa eins og Ari orðaði það. En þar
fyrir utan fann ég fyrir einlægri vináttu og heil-
næmum félagsskap. Fólk var að a.m.k. ekki að flýta
sér í burtu og virtist njóta samvista hvað annars,
burtséð frá Bergen og leiklistinni.
Næsti dagur
Föstudagur var ferðadagur og ég vissi að sunnudagur
yrði það sömuleiðis. Þannig að laugardagurinn var
eina færið sem ég hafði til að kynna mér þennan fal-
lega bæ, sem kom mér dulítið á óvart. Bæjarstæðið er
gríðarlega fallegt þar sem hver fjallasalurinn rekur
annan. Falleg húsin fylla þá upp í hæðirnar og eru
mikið augnayndi. Til að hafa orku í þetta allt fyllti ég
rækilega á tankinn um morguninn með norsku
brauðmeti og áleggi. Nei, ekki skyldu olíubornir
frændurnir hafa mikið af molbúanum og þessi þriggja
daga ferð snerist upp í þriggja daga megrunarferð þar
sem vatnið var nýtt til hins ýtrasta. Stöku tómatur
datt svo upp í mig en nokkrir þeirra höfðu hrotið of-
an í tösku mína þegar morgunverðaratið stóð sem
hæst.
Björn Thors var svo vinsamlegur að benda mér á
það að mæta u.þ.b. klukkutíma fyrir lokasýninguna,
þá gæti ég andað að mér stemningunni sem leikur um
hópinn fyrir sýningu.
Og ekki stóð á vinsamlegum afglapaskapnum.
Sindri, Stefán Hallur og Atli Rafn lögðu undir sig
förðunarherbergið og stunduðu þar framsækin fang-
brögð, félögum sínum til ómældrar kátínu. Menn og
konur voru stemmd, það var tilfinnanlegt. Á rölti
mínu baksviðs rakst ég svo á vin minn Gísla Galdur
en hann sér um hljóðmynd verksins. Hann tjáði mér
að megináhrifin lægju í endurgerð Johns Carpenters á
myndinni The Thing frá 1982 en þar að auki var sýn-
ingin skreytt vel til fundnum dægurlögum. Þursarnir
áttu t.d. gott innslag og dægurflugan ódauðlega „Ég
er kominn heim“ lúrði þarna líka. Gísli, sem stóð til
hliðar við sviðið þar sem hann framdi sína galdra, var
íklæddur forláta glímubúningi eins og aðrir leikarar
en hann hefur starfað á vettvangi leikhússins um
nokkra hríð, kom m.a. að verkinu Húmanimal sem
leikfélagið Ég og vinir mínir setti upp fyrir tveimur
árum eða svo.
Undir lokin
Sýningin gekk vonum framar þó að leikararnir væru
á því að sýning tvö hefði verið sú besta. Alltént sáu
þeir einhver smáatriði sem leikmaður úti í sal nam
ekki.
Nú var skundað á opinberan bar/veitingahús leik-
listarhátíðarinnar þar sem tekið var á móti gerpl-
ungum og þeim fagnað. Hópurinn kom sér fyrir úti á
notalegum svölum og lét gamminn geisa yfir
drykkjum og hnetum. Atli Rafn tók mig á eintal og
sagði mér frá því hvernig sýningin hefði breyst í
gegnum tíðina, hún hefði raunverulega tekið mjög
miklum breytingum. Hún hefði t.d. verið stytt um
góðar tuttugu mínútur strax eftir frumsýningu og at-
riði sem hefðu verið æfð í þaula hefðu t.d. ekki kom-
ist um borð ef svo mætti segja. Langt atriði þar sem
þeir fóstbræður Þorgeir Hávarsson og Þormóður
Bessason voru að mynda vináttutengsl var t.d. skorið
í burtu og maður fann að þetta var greinilega mikið
uppáhaldsatriði hjá hópnum.
Flugan, elskulegur blaðamaður yðar, fékk svo að
fljóta með út á flugvöll daginn eftir. Eftir temmilegan
skammt af japli, jamli og fuðri var lagt af stað en
sumir leikararnir komu með seinni skipunum upp í
rútuna. Það var ekki fyrr en Ólafur Darri hringdi í
viðkomandi og hótaði að knúsa þá (með dýpri röddu
en venjulega að áeggjan blaðamanns) að þeir skiluðu
sér alla leið.
Blaðamaður varð vitni að miklum sigrum þarna úti
í Bergen, sýning þessi stendur keik og klár og hún er
orðin það þétt að það rennur ekki vatn á milli í fram-
færslunni. Það væri til mikillar gæfu fyrir fleiri þjóðir
að sjá hversu sniðugir og vitlausir við Íslendingar
getum verið og að sjá að við höfum húmor fyrir eigin
bullugangi. Ekki er þá verra í leiðinni að sýna fram á
að það norpar alveg framúrskarandi leikhúsfólk
hérna á skerinu …
Hópurinn stillti sér upp eftir síðustu sýninguna og var að vonum vel stemmdur. Ilmur Kristjánsdóttir nýtti færið og bað einn
af starfsmönnum leikhússins að smella einni laufléttri fyrir sig á forláta iPhone-síma.
Ljósmynd/Ilmur Kristjánsdóttir
Baltasar Kormákur við klettinn góða sem var einn af aðal-
leikurunum hvað sviðsmyndina varðar.
Atli Rafn (nánast úr mynd), Ólafur Egill, Brynhildur Guðjóns
og Jóhannes Haukur koma sér í stemningu fyrir lokasýn-
inguna.
Ilmur Kristjánsdóttir reyrir á sig glímubelttið góða en hún
fór með hlutverk Þórdísar Kötludóttur í verkinu.
’
Ég get ekki lýst því öðruvísi
en svo að maður gekk
beinn í baki út af sýning-
unum tveimur sem mér öðlaðist
að sjá. Þetta „mojo“ sem í sýn-
ingunni er, þessi sjarmerandi
kraftur sem um hana leikur...
Skannaðu kóðann til að sjá
myndskeið frá frægðarför
Gerpluhópsins til Bergen,