Framsóknarblaðið - 15.12.1952, Blaðsíða 3
FRAMSÓKNARBLAÐIE)
FRÚ LÁRA KOLBEINS:
Aðfangadagur á prestssetri
Það var aðíangadagur. Allir
voru önnum kafnir á prests-
setrinu. Mamma undirbjó hátða
matinn. Lóa vinnukona skúraði
gólfin. Systkinin fægðu lampa,
kertastjaka og þesskonar og
meira að segja litli bróðir vildi
þar hjálpa til, og horfði stein-
hissa galopnum, bláum augum
á stóru systur, þegar hún kunni
ekki að meta þessa viðleitni
hans. En innan úr skrifstofu
prestsins barst notalegt hljóðið
af tifinu í ritvélinni, merki þess
að hann var önnum kafinn við
ræðugjörð. Allir unnu samtaka
og glaðir að undirbúningi jól-
anna. Klukkan var langt gengin
þrjú. Tifið í ritvélinni hætti
og presturinn kom fram í eld-
húsið. „Hvar er Jón, er hann
ekki ennþá kominn frá fénu?“
spurði lrann. „Nei,“ svaraði
mamtna og leit hálfáhyggjufull
út í gluggann. „Hann bjóst við
að verða lengi, ætlaði að leita að
nokkrum kindum, sem hann
vántaði í gærkveldi".
„Nú, jæja ég fer þá einn“,
sagði prestur. „En ég verð að
fara að búa mig af stað, það
dimmir svo snemma".
„Já,“ sagði mamma, ,,og það |
er líka byrjað að fenna. Það er j
ómögulegt að þú farir einn“.
Síðustu orðin heyrðí prestur
ekki. Hann var lagður af stað
upp á loftið og kallaði til baka:
„Hjálpaðu mér að ná í fötin
mín, svo að ég komist sem fyrst
af stað.“ Mannna hvarf út úr
eldhúsinu á eftir honuni.
Systkinin voru eftir og keppt-
ust við að fægja. „Þegar ég er
orðinn stór, ætla ég alltaf að
fyígja pabba, þegar hann fer
inn fjörurnar, líka Jregar er
slæmt veður og hríð“, sagði stóri
bróðir mannaléga. „Jahá, en
þú ert nú bara ekki orðinn stór
eimþá,“ sagði stóra systir raun-
sæ, hún var nú líka elzt. „En
Jjað er nú ekki svo slæmt að
fara fjörurnar". „En það geta
alltaf komið snjóskvettur nfður,
eða steinkast úr fjallinu, það seg
ir Jón“, andmælti bróðir. „Já
og sjórinn gaular svo voðahátt",
sagði litla systir, „Jrað heyrði ég
einu sinni sjálf.“ „O, je líka,“
sagði litli bróðir, og leit af einu
systkina sinna á annað. „Þú ert
nú bara óviti,“ úrskurðaði stóra
systir ákveðin. „En maður þarf
ekki að vera hræddur á fjörun-
um. Mamma hefur sagt mér
sögu um það og ég skal segja
ykkur hana, ef þið þegið og
lierðið ykkur að vinna, við eig-
um eftir að bursta skóna líka.
„Byrjaður þá strax,“ sögðu öll
systkinin í einu og stóra systir
hóf söguna:
Einu sinni fyrir mörgum,
mörgum árum kom það oft fyr-
ir að slys urðu hérna á fjörun-
um, bæði á mönnum og skepn-
um, annað hvort af steinkasti
eða snjóskriðu úr fjallinu, þá
voru margir bændur hérna í
dalnum og þeir réru til fiskj-
ar hérna úr víkinni. Svo var
það einu sinni á þorranum, þeg-
ar Jreir fóru á sjóinn, þá kornu
Jreir aidrei aftur., Þeir höfðu
allir drukknað og þá urðu all-
ar konurnar hérna í dalnum
ekkjtir, nenia ein, óg Jiað var
af því að maðurinn hennar
hafði verið lasinn og ekki getað
farið með um morguninn.
Ein ekkjan átti fimrn lítil
börn og Jiau þurftu auðvitað
mikið að borða, svo þegar allur
maturinn var búinn, sagði ekkj-
an yið börnin sín: Nú ætla ég
að fara og sækja mat handa ykk-
ur. Þið megið ekkert fara ofan
af loftinu á meðan ég er burtti.
Guð ætlar að láta englana sína
gæta vkkar fyrir mig á meðan.
Verið juð nú góð börn. Og svo
fór hún og lokaði vandlega bæn-
um á eftir sér. Svo gekk hún
alla leiðina að Eyi'i- Það er
snjór á jörðunni og hengjur í
fjallinu yfir fjörunum og hún
var fjarska Jneytt, kannske hún
hafi líka verið svöng. Kouan á
Eyri tók henni ósköp vel og gaf
henni að borða. Bóndinn var að
koma af sjónum og hann gaF
henni tvo væna steinbíta, sem
hún lagði á bakið og gekk af
stað út í dalinn. Hún hlakkaði
til að koma með matinn til
barnanna sinna og var hress i
huga. En þegar kom út á fjör-
úrnar fór hún að þreytast, og
Jiað jia11í svo ömurlega í fjallinú
og luin var hrædd. Þegar hún
loksins var komin út á Valla-
nesið, varð hún að setjast nið-
ur undir stóran stein til Jress að
hvíla sig. Hún var svo örmagna.
En um leið og hún settist niður,
leit hún upp í fjallið, sem var
svo ógnþrungið í rökkurskím-
unni, og þarna uppi var stór
hengja og Jrá hugsaði ekkjan. Ef
hengjan hleypur, þá tekur hún
mig með sér, og hvað verður þá
um blessuð börnin mín. En hún
var svo Jrreytt, að hún gat ekki
haldið lengra og allt í einu sá
hún, að þarna var kominn gam-
all maður, ógn lotinn og aunr-
ingjalegur, svo að henni rann til
rifja, hve aumur hann var.
Hann heilsaði upp á lrana og
spurði, lrvort hún gæti ekki líkn
að sér eitthvað, — lrann væri al-
veg bjargarlaus. — (Ég liugsa nú,
að henni hafi flogið í hug, að
hún væri lítið betur stödd, en
aðeins snöggvast.)
„Jú, jú, sjáðu, hérna á ég tvo
indæla, nýja steinbíta. Taktu
annan. Þetta er svo blessaður
matur.“ Og hún leysti með
loppnum fingrum snærið, sem
steinbítarnir voru bundnir sam-
an með og rétti honurn annan.
En þá bar við undur: Frarnmi
fyrir lienni stóð ljómandi björt
vera í stað gamla mannsins og
veran sagði: Blessuð sé miskunn
semi þín, vegna hennar skal
aldrei þrjóta björg í búi þínu
né steinbít á miðum fjarðarins
og vegna hennar mun aldrei
verða slys á þessari ömurlegu
leið. Sjáðu, og um leið benti
veran upp í fjallið. Og hengjan
vár að springa og féll niður og
ekkja heyrði þytinn af skrið-
unni, og snjóflygsur þeyttust
framan í hana og um hana, en
liana sakaði ekkert. Uppi yfir
var himininn heiður og Jrar
kviknuðu stjörnurnar ein af
annarri. Ekkjan sat ein undir
stóra steininu. Hana hafði ekk-
ert sakað. Og hún stóð upp og
tók byrði sína og hélt áfram
örugg og vonglöð heim til barn-
anna sinna.
Ekkjusteinn stendur enn og allt
hefur þetta rætzt, sem veran
sagði.
Meðan á sögunni stóð, hafði
mamma komið inn í eldhúsið og
farið að láta mat á borð og nú
tóku börnin eftir því, að hún
var komin í ferðaföt, buxur og
reiðjakka. „Ætlar þú að fara
með pabba? Hver gefur okkur
þá?“ spurðu þau öll í einu.
„Já, ég ætla að fara með
pabba, það er skemmtilegra.
Lóa .gefur ykkur matinn og þið
megið öll vaka þangað til við
komum heim og þá drekkum
við súkkulaði og allt verður svo
skennntilegt, {Degar við erum
komi naftur“. Nú kom prestur-
inn og tók sér bita og svo vildu
allir sjálpa til við brottförina,
ná í vettlinga, luifu og trefil,
stóri bróðir kom með broddstaf-
inn hans pabba og stafprik
handa mömmu. Og svo héldu
hjónin af stað. Fjögur barns-
andlit störðu áhyggjusamlega á
eftir þeim úr dyrunum.
Veðrir er þungbúið, lítils-
háttar snjókonra en liægviðri.
Ferðin gekk vel niður móana.
Snjórinn var laus og aðeins í
miðjan legg.
Brimhljóðið vísaði leiðina nið-
ur a ðsjónum. Það þrumaði sinn
eilífa söng við klappir og grjót.
Þegar niður í fjöruna kom, sótt
ist leiðin seinna. Gatan sem lá
fast upp við klettana var hulin,
ýmist af svelli eða snjó, svo að
hjónin gengu í grjótinu fyrir
neðan, en þar var óslétt og hált.
En þau fóru gætilega og ekki
var hægt að villast, því að sjór-
inn var á aðra hönd, en fjallið
á hina. „Við erum líklega held-
ur seint á ferðinni, það er orðið
svo mikið fallið að,“ sagði
hann, þegar hann fékk sjó-
skvettu framan í sig. „En við
höfum J^að auðvitað", bætti
hann við. Bæði hugsuðu um,
hve hátt sjórinn gekk við Brim-
nesið. Áfram héldu þau, inn
Vallanesið og yfir Lönguvíkina,
og nú var Brimnesið framund-
an, Jjar var hár skafl í götunni,
upp í miðja kletta og sjórinn
skall alveg upp í skaflinn. „Við
verðum að klöngrast uppi á
skaflinum", sagði hann og rétti.
konunni hönd sína til þess að
sjálpa henni upp. Skaflinn var
það gljúpur, að þau sukku upp
fyrir kné í hvérjú sþöri. Hann
Framhald á 5. síðu.
Séra Halldór og frú Lóra Kolbeins.