Eyjablaðið - 23.12.1990, Side 7

EYJABLAÐIÐ
7
til um aðferðir og tekið upp þau
tæki, er gefið hafa góðan arð.
Fiskimenn eru ekki ávalt mikið
fyrir að breyta til og það býst ég
við, að Vestmannaeyingar
hefðu um 1895 líklega hlegið
að þeim, sem spáð hefði því, að
eftir 25 ár yrði lóðin orðin aðal-
veiðafæri þeirra, og þorskanet-
in eftir 30 ár, þorskanet, sem
fiskimenn sögðu einu sinni, að
væri ekki til neins að reyna
annarsstaðar en í Faxaflóa, því
að annarsstaðar væri ekki um
netafisk að ræða, og á grunni,
enda þótt menn leggi þau við
Eyjar á 50-60 og allt að 80 fðm.
dýpi.
I sambandi við netabrúkun-
ina má geta þess, að Vest-
mannaeyingar áttu, mjög í vök
að verjast með veiðarfæri sín,
einkum netin, vegna aðsúgs frá
botnvörpungum, og varð það
til þess, að þeir fengu sér eftir-
lits- og hjálparskip (Þór), sem
hefir gert mikið gagn með ná-
vist sinni á miðunum og varið
veiðarfærin fyrir skemmdum af
völdum botnvörpunga, auk
þess sem líf manna er öruggara
en áður.
Meðan lóðin var aðalveiðar-
færið, var beitan alltof stórt atr-
iði, og þar sem það var einkum
síld, urðu þeir að kaupa hana
að aðallega frá Rvík, og til þess
að geta geymt hana komu þeir
sér upp stóru íshúsi með frysti-
vélum árið 1908. En síldveiði
hefir enn eigi tekist að stunda
heima fyrir með góðum ár-
angri, enda þótt oft sé mikið af
góðri síld í nágrenninu, þegar
líður fram á sumarið, því síður
að veiða hana til sölu.
Það berst nú oft afarmikiil
afli á land í Eyjunum á vetrar-
vertíð, og erfitt að koma hon-
um fyrir, eða gera sér mat úr
honum öllum. Eg verð að segja,
að það var haldið áfram þessa
daga, sem ég var í Eyjum, en
aðstaðan er slæm. Staðhættir í
raun og veru alls ekki þeir sem
með þarf til þess að taka á móti
hinum mikla afla, sem oft berst
á land, bryggjupláss ónógt,
leiðin frá aðalbryggjunni, sem
mestu tekur á móti af aflanum,
allt of þröng og gatan frá henni
að krónum (aðgerðarhúsun-
um) sömuleiðis, og svo allt of
mikill skortur á rennandi sjó til
þess að skola fiskinn og alt það
svæði, sem hann fer um, götur-
nar ekki undanskildar Væri
stór þörf á dæluverki og turni,
sem dæla mætti upp í hreinan
sjó, utan fyrir höfn og veita
honum með allri höfninni,
þangað sem iians er þörf;
mundi það gera alla fiskverkun
miklu auðveldari og auka
þrifnaðinn ákaflega mikið og er
þess brýn þörf. Annars skal ég
ekki fjölyrða um þetia, því að
ég veit að heimamenn finna
þörfina og ráðin, þegar efna-
hagurinn og aðrar ástæður
leyfa.
Það hefir verið gert rnikið
orð á því, hve mikið fer í sjóinn
af ýmsu raski í Eyjum og er það
ekki ástæðulaust, en það fer
minnkandi. Gúanóverksmiðj-
an tekur mikið; mjög miklu er
ekið upp í garða og á tún til
áburðar. Nú er allur sundmagi
hirtur og krakkar eru allsstaðar
í kringum slæginguna eins og
rillur og hirða hvern lifrar-
brodd, sem slæðist og selja, eða
skera kverksiga (sem endilega
verður að kalla gellur) úr
þorskhausum í sama tilgangi,
og stundum hka kinnfiska;
fengu þeir 15-30 a. fyrir lítrann
af þessu í vetur og höfðu oft góð
daglaun (10-20 kr.). Norðmað-
ur einn hirti mikið af þorsk-
hausum og hryggjum til þurrk-
unar og mölunar, og töluvert
var hengt upp af þeim til mann-
eldis. Loks fór allmikið fram af
Urðunum í sjóinn. Lifrar-
bræðslur voru 7, þar sem lifrin
er brædd með gufu og mikið var
saltað af hrognum og gotan
(skriðnu hrognin) höfð í beitu á
lóðirnar. Sést af þessu, að mjög
er mikið hirt meira en bolurinn
af fiskinum og Vestmannaey-
ingar standa þar alls ekki öðr-
um að baki - síður en svo. Loks
er mjög miklu brennt af þurrk-
uðu raski, hausum og hryggj-
um, þegar það hefir gert sitt
gagn áður sem áburður.
Hér skal ekki farið út í fjár-
hagslegu hlið veiðanna. Vest-
mannaeyjar eru nú mesta
þorskaflapláss landsins annað
en Reykjavík og sést þar vel,
hve miklu smáútgerðin getur
áorkað. Oftast eru nokkrir
menn saman (formaður o.fl.)
um hvern bát, og í mörgum eiga
sumir kaupmennirnir eða aðrir,
sem eigi geta talist til fiski-
mannastéttarinnar, hluti. Á-
góðinn hefir oft verið mjög
mikill og ætti að verða það í ár,
með því fiskverði, sem um er
talað; en útgerðin er dýr og
mikið fer í súginn af veiðar-
færum. Nú er þeim þörf á góð-
um hagnaði, því að þrátt fyrir
mörg undanfarin atlaár og hátt
fiskverð, er fjárhagur eyjanna,
sem bæjarfélags tekið, allerfið-
ur, þótt undarlegt megi virðast.
Og mjög þyrfti að laga
þar margt við höfnina, eins og
áður er bent á, og ekki síst
höfnina sjálfa. Hana þarf að
stækka (grafa út) og dýpka, ef
hún á að geta rúmað miklu
fleiri fiskibáta, en nú eru þar,
hvort sem væri lil vanalegra
fiskveiða, eða síldveiða, ef þær
færu í vöxt á sumrin. Svo er enn
sá stóri annmarki á, að djúp-
skreið fluttningaskip fljóta ekki
hlaðin á höfninni og verður því
að afgreiða þau að öllu eða
einhverju leyti úti á Víkinni,
fyrir utan höfnina; er það mjög
bagalegt, þar sem Víkin er líka
afleit, ef hann hvessir á austan.
Læt ég svo hér staðar numið.
B. Sæm.
Sendum Vestmannaeyingum bestu óskir um
gleðileg jól
og farsœlt komandi áir.
Þökkum viðskiptin á árinu sem er að líða.
KLEIFAR
Bæjarfógetinn í
Vestmannaeyjum
Starfsfólk embættisins óskaröllum bæjarbúum
nær og fjær, gleðilegra jóla, árs og friðar.
Innheimta embættisins verður opin til kl. 13:00
mánudaginn 31. des., gamlársdag.
Fagnið nýju ári með skilum á gjöldum.
Bæjarfógetinn
í Vestmannaeyjum
Við flytjum yður bestu óskir um
gleðileg jól
og farsœld á komandi ári,
með þökk fyrir samstaifið á hinu liðna!
BÆJARVEITUR
VESTMANNAEYJA
Sendum Vestmannaeyingum bestu óskir um
gleðileg jól
og farsœlt komandi ár.
Þökkum viðskiptin á árinu sem er að líða.
Endurskoðunarskrifstofa Sig. Stefánss.
Setulum Vestmannaeyingum bestu óskir um
gleðileg jól
og farsœlt komandi óir.
Kinn hf • j fiskverkun
ÓSKUM ÖLLUM
EYJABÚUM
GLEÐILEGRA
JÓLA OG
FARSÆLS
KOMANDIÁRS
ÞÖKKUM
VIÐSKIPTIN
Á ÁRINU
SEMERAÐLÍÐA
MIÐSTÖÐIN sf.
Óskum öllum
Eyjabúum
GLEÐILEGRA
JÓLA
og farsæls
komandi árs.
Þökkum
viðskiptin
á líðandi ári
sjóváSMalmennar