Morgunblaðið - 09.05.2011, Síða 11

Morgunblaðið/Svanhildur Eiríksdóttir
Sögulegt veggspjald Keli bendir á veggspjald í kjallaraloftinu af fyrirhuguðum flutningi Trúbrots á Lifun.
verið að fást við í gegnum árin.
Eftir að Rúnar stofnaði Geim-
stein jókst fjölbreytileikinn í úr-
klippubókum Kela. „Alveg frá upp-
hafstíð Geimsteins hef ég safnað öllu
sem tengist hljóðverinu, öllum tón-
listarmönnum sem þar koma við og
plötum sem eru gefnar út á vegum
Geimsteins. Ég klippi líka út allt
efni sem tengist hverjum þessara
tónlistarmanna, t.d. umfjöllun um
maka.“
Keli segir úrklippusafn hans
hafa verið töluvert notað við heim-
ildaröflun fyrir útgáfu bóka um ís-
lenska tónlistarmenn, sem og í rit-
gerðarsmíð. Hann lumar því á
ómetanlegum heimildum um ís-
lenska tónlistarsögu í rúmlega 200
úrklippubókum. Að ekki sé talað um
á annan tug bóka sem tengjast
íþróttafélaginu Keflavík og Keli tók
að klippa út fyrir um áratug. Tón-
listarmennirnir sjálfir fá bækurnar
líka lánaðar endrum og sinnum,
enda geta þeir ekki fylgst með allri
fjölmiðlaumfjölluninni og þá koma
úrklippubækurnar sér vel.
Eiginhandaráritanir í bland
við myndir og texta
Keli hefur reyndar ekki látið
duga að klippa út efni úr íslenskum
dagblöðum og tímaritum heldur
safnar hann eiginhandaráritunum í
bækurnar og tekur þær því gjarnan
með sér á tónleika eftir að hafa
reddað sér baksviðspassa. „Ég hef
samband við þá tónlistarmenn sem
ég er að safna þegar eitthvað er um
að vera og segist hafa áhuga á að
mæta með bókina mína. Ég á orðið
gott samband við þá og þetta er auð-
sótt mál.“
Keli lumar líka á eiginhandar-
áritunum margra heimsfrægra tón-
listarmanna sem hann safnaði þegar
hann starfaði um skeið á skemmti-
stað. „Hugmyndin með þessu var að
Poppminjasafn Íslands myndi eign-
ast þessar bækur og við Rúnar heit-
inn Júlíusson ræddum þetta mikið
og höfðum sameiginlega sýn með
þetta. Mér sýnist safnið ekki vera að
þróast í þá átt sem upphaflegu hug-
myndirnar kváðu á um, þannig að ég
veit ekki hvert framhaldið verður,“
segir Keli. Eftir að eiginkona og
synir Rúnars opnuðu Rokkheima
fékk safnið afrit af öllum úrklippum
Kela sem tengjast Rúnari og Geim-
steini.
Þegar blaðamaður spurði Kela
um farinn veg í áhugamálinu, hvað
væri í mestu uppáhaldi og annað
slíkt, stóð ekki á svari: „Rolling Sto-
nes og það að fá að hitta Bill Wyman
var toppurinn. Ég stefni að því að
hitta þá alla og helst auðvitað Mick
Jagger,“ segir Keli sem hefur séð þá
á tónleikum. Það er hins vegar flug-
virkjum á Keflavíkurflugvelli að
þakka að Keli nær í erlend tímarit
með tónlistarumfjöllun, sem þeir
safna úr flugvélunum og í staðinn
færir hann þeim konfekt reglulega.
„Það fylgir þessu mikill kostnaður
og það hefur reynst erfitt fyrir mig
að semja við söluaðila um að fá að
skanna tímaritin áður en ég kaupi
þau. En það eru ýmsir sem vita af
þessum áhuga mínum og gauka að
mér efni.“ Þessir sömu þekkja orðið
slóð Kela og ef vinir hans sakna
blaðsíðu úr dagblaði eða tímariti, er
iðulega spurt: „Kom Keli í heim-
sókn?“
DAGLEGT LÍF 11
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 9. MAÍ 2011
Keli hefur ákveðnar venjur við vinnuna
kringum úrklippurnar, sem eru ekki síður
áhugaverðar en vinnan sjálf. „Ég byrja á
því að rífa síðurnar úr blöðunum og geymi í
mánuð. Þá flokka ég allt efni niður eftir
tónlistarmönnum. Þegar ég hefst handa
við að klippa úr og líma set ég tónlist við-
komandi tónlistarmanns á fóninn og þann-
ig koll af kolli.“ Það er nóg að einhver sjáist
á almannafæri í fatnaði merktum hljóm-
sveitum úr safni Kela, þeir komast í úr-
klippubók. Verslunarkeðjan Dressmann
komst t.d. í úrklippubókina eftir að sala á fatnaði merktum Rolling Sto-
nes hófst og Keli setur söngtexta sinna tónlistarmanna í minning-
argreinar til að koma þeim í úrklippubókina. Allt er fyrirfram ákveðið
enda Keli með ákveðna stefnu kringum söfnunina og skönnun hans á
fjölmiðlaumfjöllun er orðin taktviss á löngum tíma. Þessi grein fer án efa
í úrklippubók.
Taktviss söfnun
ÁKVEÐNAR VENJUR KELA
Nú er ár liðið frá því faraldursmitandi hósta náði há-marki í reiðhestum hér á
landi og lamaði meira og minna alla
hestatengda starfsemi. Fjárhags-
legt tjón varð umtalsvert, sér-
staklega þar sem fresta varð
Landsmóti hestamanna um eitt ár.
Um var að ræða bakteríusýkingu
í efri hluta öndunarvegarins sem
einkenndist af graftarkenndum hor
og hósta. Öll hross landsins voru
móttækileg fyrir sýkingunni og því
var frá upphafi talið að um nýtt
smitefni væri að ræða hér á landi.
Sýnt hefur verið fram á að sjúk-
dómsvaldurinn var nýr stofn af teg-
undinni Streptococcus zooepidem-
icus. Þar sem allan hrossastofninn
skorti sértæk mótefni gegn þessu
smitefni sköpuðust forsendur fyrir
víðtækum faraldri. Þéttsetin hest-
húsin og hestahaldið í heild sinni
reyndist ennfremur bakteríunni
hagstætt. Þessi bakteríustofn er vel
þekktur sjúkdómsvaldur í öllum
okkar nágrannalöndum en veldur
þar helst veikindum hjá ung-
hrossum. Sjúkdómurinn er í flestum
tilfellum talinn hættulaus en getur
truflað þjálfun hrossa.
Fullvíst má telja að smitið hafi
verið komið á kreik í byrjun febrúar
og kannski fyrr, en það náði að
breiðast út um mestallt landið áður
en sjúkdómurinn uppgötvaðist í
byrjun apríl. Meirihluti reiðhesta á
þéttbýlli stöðum landsins var búinn
að taka smitið í byrjun maí. Í byrj-
un virtist veikin bráðsmitandi en
þegar frá leið varð ljóst að smitefnið
hafði búið um sig í nokkrar vikur og
magnast upp innan hesthúsa án
þess að menn yrðu þess varir. Þar
sem sjúkdómurinn var vægur, eink-
um í byrjun, og meðgöngutíminn
langur var ekki hægt að stöðva út-
breiðslu hans. Faraldurinn var að
mestu genginn yfir í byrjun vetrar.
Helsta smitleiðin var með smit-
uðum eða veikum hrossum sem flutt
voru milli húsa eða beitarhólfa. Bein
snerting milli hesta var nauðsynleg
í byrjun en eftir að smitið hafði
magnast upp innan hesthúsa varð
það ekki stöðvað. Sömuleiðis gátu
menn borið það milli hrossa með
óhreinindum utan á fatnaði og öðr-
um búnaði. Veikin barst í útigangs-
hross með framangreindum leiðum
en ekki var um loftborið smit að
ræða. Smitið barst hratt milli úti-
gangshrossa sem átu úr sömu hey-
rúllu og/eða drukku úr sama vatns-
kari en þegar leið á sumarið hægði
mjög á smitdreifingunni. Smitið
magnaðist á ný í stóðhestagirð-
ingum enda bættust þar smám sam-
an við nýir, móttækilegir ein-
staklingar. Folöldin reyndust alla
jafna varin af mótefnum úr brodd-
mjólkinni í u.þ.b. tvo mánuði en
gátu veikst nokkuð alvarlega eftir
það. Afföll voru þó sem betur fer lít-
il.
Allt bendir til að hrossastofninn
hafi nú byggt upp nokkra mótstöðu
gegn þessu smitefni og því fari
hættan á nýjum faraldri dvínandi.
Reiknað er með að til framtíðar
verði það fyrst og fremst folöld sem
eigi á hættu að sýkjast.
Faraldur smitandi hósta reyndist
enn ein birtingarmynd þess hversu
viðkvæmur íslenski hrossstofninn
getur verið fyrir nýjum smitefnum,
jafnvel þeim sem ekki eru þekkt
fyrir að valda alvarlegum sjúkdóm-
um þar sem þau eru landlæg. Því
verða allir að leggjast á eitt um að
efla smitvarnir landsins og verja
hrossin frekari áföllum. Bann við
innflutningi lifandi dýra er þar lyk-
ilatriði auk þess sem bannað er með
öllu að flytja til landsins notuð reið-
tygi og notaður reiðfatnaður skal
sótthreinsaður samkvæmt reglum
Matvælastofnunar.
Dr. Sigríður Björnsdóttir, dýralæknir
hrossasjúkdóma hjá Matvælastofnun
Matvælastofnun Heilbrigði og velferð dýra
Íslenski hrossa-
stofninn
stendur keikur
Morgunblaðið/Heiddi
Útreiðar „Allt bendir til að hrossastofninn hafi nú byggt upp nokkra mót-
stöðu gegn þessu smitefni og því fari hættan á nýjum faraldri dvínandi.“
Nánari upplýsingar um faraldur
smitandi hósta og smitvarnir er að
finna á heimasíðu Mast:
www.mast.is.
Stærsti broskall í heimi, sem búinn er til með lifandi fólki
var myndaður á aðaltorginu í Zagreb í Króatíu í gær.
Hvorki meira né minna en 768 Króatar tóku þátt í að búa
til hinn risavaxna broskall í því skyni að komast í Heims-
metabók Guinnes og slá þannig fyrra met. Er útlit fyrir að
það hafi tekist með bravúr hjá fólkinu því það voru grann-
ar þeirra í Riga í Lettlandi sem áttu fyrra metið þegar 551
manneskja myndaði samskonar broskall. Svo er bara að
vona að tilraunin hafi framkallað bros hjá einhverjum. Reuters
Veröldin
Setja met með brosi