Líf og list - 01.07.1950, Side 4

fjölda ára skeið hafa verið einvald-
ir listdómendur, þá finnst Lífi og
List orðið tímabært að kynna önn-
ur sjónarmið en þau, er ráða lista-
smekk þessara þriggja fyrrgreindu
listfræðinga og allra þeirra mörgu
áhangenda. Þess vegna báðum við
Nínu um að segja nokkur vel valin
orð.
Mér finnst allir Kínverjar eins,
en . . .
Fyrst byrjum við að rifja upp
gamlar þulur um abstrakt-list eins
og: Þetta gæti ég nú gert. — Þetta
Nína Tryggvadóttir: Sjálfsmynd.
er óðs manns kák. Öll þessi ab-
strakt-list er alveg eins. — Hún er
kannske oft áþekk, sagði Nína,
ekki fremur en mér íinnst t. d. all-
ir Kínverjar eins, og ætli því sé
ekki svipað farið með Kínverjana,
að þeim finnist við hvíta fólkið al-
veg eins, fljótt á litið. Ef myndir
eru aðeins skoðaðar á yfirborðinu,
þá er ekki hægt að búast við miklu.
Málaralistin er bókmenntir engu
síður en annað.
— Margir hverjir lialda því
fram, að málaralist eigi ekkert skylt
við bókmenntir og varast beri að
rugla þessu tvennu saman. Hvað
telur þú?
— Þetta er alrangt. Auðvitað er
málaralistin bókmenntir — og nán-
ar tiltekið hárnákvæm vísindi. Öll
list er í nánu sambandi við mann-
lífið á hverjum tíma. Með aukinni
þekkingu og framför í vísindum
hefir mönnum opnazt nýr heimur
í málaralistinni engu síður en á
öðrum sviðum mannlegrar starfs-
semi.
Náttúrustælingar og óhlutræn
list.
— Við vitum nú, bætti Nína við,
að í smásögn er orka, sem nægir til
að sprengja upp hnöttinn. — Það
er því algerlega ófullnægjandi að
mála aðeins ytra útlit hlutanna, en
sleppa alveg að minnast á alla þá
dularfullu leyndardóma, sem í
þeim býr. Náttúrustælingar minna
einna helzt á falska mynt. Maður
verður fyrir vonbrigðum að fá eft-
irh'kingu af lilutnum, en ekki hlut-
inn sjálfan. Ég minnist þess sem
bárn, að ég kom oft í hús, þar sem
málverk af fossi hékk yfir legubekk.
Ég Jjorði aldrei að setjast á bekk-
inn af hræðslu við að fá fossinn yf-
ir mig. Mynd af eplum vekur hjá
manni löngun í epli. Þannig eru
áhrif hlutrænna mynda meira og
minna „útvortis", ef svo mætti
kalla. Óhlutræn list er Jdví enn nær
veruleikanum en sú, sem aðeins
líkir eftir ytra útliti hlutarins —
hún lalar lil tilfinninganna milli-
liðalaust, án þess að nota hlutrœn
táltn (symbol), sem draga athyglina
frá aðalatriðinu.
Málverk á að lifa sínu eigin lífi.
— Ef fávís maður sæi óhlutræna
mynd og langaði til að forvitnast
um af hverju hún væri — hverju á
þá að svara?
— Það er álíka fjarstætt, þegar
um óhlutræna mynd er að ræða, að
4
LÍF og LIST