Líf og list - 01.07.1950, Blaðsíða 13

MARC BLANCPAIN er nýr maður í frönskum bókmennt-
um. Hann er fæddur 1909, og 21 árs gamall var hann kominn af staS
út í heiminn. Hann hefur ferðazt mikið og fengið margþætta lífs-
reynslu, var liðsforingi í heimsstyrjöldinni síðari og fór á vígvöllinn.
Þar var hann tekinn til fanga og sat fjögur ár í fangabúðum Þjóð-
verja, eins og faðir hans hafði gert. Eftir að hann kom heim, varð
hann kunnur fyrir störf sín við blpð og útvarp, fekk síðan fram-
kvæmdastjórastöðu hjó Alliance Francaise.
Hann var kominn af æskuskeiði, þegar hann fór að skrifa bækur.
í fangabúðunum kynntist hann rithöfundinum Georges Duhamcl,sem
hvatti hann til að i.krifa. Fyrstu tvær bækur sínar samdi hann inn-
an við gaddavírinn, og þangað bórust honum líka 1943 hin frægu
bókmenntaverðlaan frönsku akademíunnar. Kunnust er fyrsta bók
hans, „Le Solitairc.“ og síðan „Maturité,“ sem lýsir ungum manni
af millistríðskynslóðinni.
hverfi gömlu Kairó glymja söngv-
ar og hlátrasköll, og dauf leiftur
leggur frá vita á fljótinu. Bláir
skuggar dansa yfir sigrihrósandi
rauða ásjónu Mokattam-klettsins,
sem sýnist vaka yfir dalnum og
borginni.
Leonide þegir eins og steinn. Þó
heyri ég, að liann andar ótt og títt.
Ég þegi líka, en óska þess af heil-
um hug, að hann segði eitthvað
. . . Ó að hann vildi tala og með
því binda endi á fyrirlitningu
mína á honum, að hann vildi tala
og segja það, sem honum ber að
segja við mig.
Enn þegir hann. Frá eyðimörk-
inni kemur liægur andvari, en ekki
nógu svalandi.
— Það er yndislegt hér, Leonide.
Yndislegt eins og í svefnherbergi
elskenda.
~ Já-
(Þetta er meiningarleysa, sem
ég er að segja. Svefnherbergi elsk-
enda eru ýmist ísköld eða heit,
volg, fátækleg eða skrautleg. En
það hefur enga þýðingu. Ég vildi
bara þvinga eiginmann Vadja til
að tala . . .)
Hljómsveitin er hætt að spila.
Við heyrum grófan óm af hláturs-
hviðum og röddum. Hvað skyldi
liðsforinginn hafa gert af Vadja?
Hljómsveitin heldur áfram að
spila.
Ég legg höndina á liáls líkneskj-
unnar og lialla mér fram að líf-
lausu andliti hennar.
— Mér lízt ekki á þig, segi ég við
hana, þú ert alltof lík einhverjum
. . . Heldur þú ekki, Leonide, að
hún hafi sama andlit og Vadja,
breiða ennið, stóru egypzku am-
báttaraugun, stóra munninn og ó-
manneskjulega kæruleysissvipinn.
Leonide steinjiegir enn.
— . . . meira að segja eyrun eru
eins, lítil, klemmd, uppstæð, segi
ég aftur.
Ég finn að ég roðna, mér finnst
lijartað stöðvast. í þrjár eða fjór-
ar óendanlega langar sekúndur
svarar Leonide engu, síðan hallar
hann sér að mér og muldrar:
- Ef til vill.
Ég teygi hönd mína út yfir vatn-
ið í lauginni og ég sé spegilmynd
hennar í vatninu, hvíta, óvirkilega,
með útglennta fingur. Það fer
hrollur um mig. Ég rétti skjótlega
úr mér. Leonide stendur þarna
ennþá álútur, og ég sé, hversu mjög
hann þjáist. Ég þyrfti ekki meira
en að rétta út höndina til Jæss að
hrinda honum í vatnið. Ég aumkva
og hata hann í senn.
— Þú verður innkulsa, Vasidés.
Ég fer leiðar minnar, og Leonide
kemur hljóðlega í humátt á eftir
mér. Er ég ekki eins huglaus og
hann og enn fyrirlitlegri? Jæja. Við
höldum báðir áfram að hræsna
livor fyrir öðrum. Vadja verður ást-
mey mín áfram. Og við Leonide
höldum áfram að heilsast með
handabandi og verðum álitnir
góðir vinir.
Liðsforinginn hefur hrifið alla,
segir Vadja. Hann er franskt göfug-
menni, andríkur, riddaralegur, og
Jjó látlaus í framkomu. Já, Jjað eru
vissulega bara Frakkar, sem . . .
— Þér geðjast víst mjög vel að
Jreim, er það ekki? grípur Leonide
fram í fyrir henni.
— Mjög vel. Konan finnur, að
Fransmaðurinn metur hana á þann
sérstaka hát't, sem hún helzt kýs.
— Þökk, Vadja, þökk fyrirl
Og ég þvinga mig til að hlæja.
Við stöndum þarna þráðbein og
augun loga af þrjózku. Leonide
stingur höndum í frakkavasana.
Vadja brosir og andlit hennar
ljómar. Ég er að hugsa um, hvort
ég eigi ekki að láta undan síga og
flýja. En það er Leonide, sem fer,
hann gengur Jjunglamalega, dreg-
ur á eftir sér fæturna, þegar hann
ryður sér braut gegnum hópinn af
dansandi fólki, áleiðis til Hostier
og dóttur hennar.
Vadja tekur í hönd mér. Ég fyll-
ist klúrri, eggjandi gleði, eins og
af stolti yfir nýjum sigri. Óljóst
vonast ég eftir því, að Vadja Jjegi
núna, og, umfram allt, að hún fari
ekki að tala um „ást okkar“, eins
og hennar er vandi. Þegar hún seg-
ir: „ást okkar“, — og satt að segja
gerir hún það æði oft — Jjú er eins
og einhver Jn iðja persóna sé kom-
in með í leikinn, og sú persóna er
sannarlega hálferfið og jafnvel van-
Jjroska, og Jjó verð ég að taka tillit
til Jjessarar veru.
En Vadja er óbetranleg.
LÍF og LIST
13