Birtingur - 01.09.1954, Blaðsíða 11

SIGURÐUR BLONDAL:
Nokkur orð um kuíkmyndalíst
í vitund almennings telst kvik-
myndin ekki til lista. „Ég fór bara í
bíó,“ heyrist oft sagt, þegar spurt
er, hvað viðkomandi hafi verið að
gera eitthvert kvöld. Það liggur við,
að mönnum finnist minnkun í að
þurfa að gera slíka játningu. Samt
er kvikmyndin ein helzta dægrastytt-
ing tugmilljóna manna á hverjum
degi ársins. Hvernig stendur þá á,
að litið er niður á kvikmyndina?
í fyrsta lagi er hún ung listgrein. Hún er ekki
nema liðlega hálfrar aldar gömul. Hún byrjaði
'sem föndur nokkurra sérvitringa og lengi vel
þótti t. d. leikurum ósómi að láta bendla sig við
slíkt. Auk þess er kvikinyndin nokkurs konar
iðnaður, sem fjöldi manns vinnur við. Og iðn-
aður hefur ekki verið talinn geta átt sandeið
með listinni. —“f öðru lagi hefur skorturinn á
virðingu gagnvart kvikmyndinni sprottið af
því, að örlítill hluti þeirra þúsunda mynda, sein
gerðar hafa verið, hefur átt nokkuð skylt við
list. Orsök þess er hins vegar. að framleiðsla
kvikmynda krefst fjármagns, en fjármagninu
gera, hefur hann notað allar þessar þrjár að-
ferðir.
Listgrein þessi hefur lengi legið niðri í Evr-
ópu, reyndar í Asíu líka, en nú eru listamenn
farnir að vakna til meðvitundar um fegurð
hennar og möguleika fyrir listtjáningu nútím-
ans. Margir merkustu listamenn álfunnar hafa
spreytt sig á þessu hin síðari ár, og í sumar sem
leið, var haldin sýning á emaljemunum margra
þjóða í Sviss, er vakti mikla athygli.
Sigurður Blöndal
ráða oftast menn, sem meiri hug
hafa á að ávaxta sitt jarðneska pund
en stuðla að sköpun listar. Þess
vegna hafa auðveldustu leiðirnar
verið farnar í kvikmyndaiðnaðinum
eftir þeirri reglu viðskiptalífsins að
ná sem mestum ágóða með sem
minnstum tilkostnaði. Þess vegna
hefur stjörnudýrkunin skapazt: Þeg-
ar framleiðandi verður þess var, að
fríð og fagurlimuð leikkona dregur
áhorfendur á bíó, leiðir það af sér, að farið er
að gera myndir sérstaklega fyrir þessa léik-
konu. Þá er myndin orðin til fyrir stjörnuna,
en ekki leikkonan fyrir myndina. Megnið af
Hollywoodmyndum er til orðið þannig.
Það er harmsaga kvikmyndarinnar, að hún
skuli hafa orðið fjárplógsmönnum féþúfa. Hún
býr nefnilega yfir meiri möguleikum til áhrifa-
Bandaríkja-
maðurínn
John Huston
er meðal slyng-
ustu kvik-
myndatöku-
stjóra í lieima-
landi sínu. —-
/ tveimur af
beztu myndum
hans „Trea-
sure of Sierra
Madre“ og Af-
rican Queen“
er engin spenn-
andi atburða-
rás, en samt
eru þœr þrungnar spennu vegna þess að liann notfœrir
sér hreyfanleika myndavélarinnar. I báðum þessum
myndum eru líka persónur mjög fáar, en þeim mun
skýrar mótaðar.
BIRTINGUR
47