Birtingur - 01.06.1957, Side 9

og ljóðagerð mína — fannst sem ég væri far-
inn að haltra á eftir. Fyrstu ljóðin undir dul-
nefni birti ég í Tímariti Máls og menningar
1944, áður en ég gaf út Sól tér sortna. Það
er ekki að sökum að spyrja að alltaf þegar
máttarstólpar þjóðfélagsins taka að verð-
launa skáldskap minn, þá fæ ég vonda sam-
vizku og stekk út undan mér. Samanber 1930
og 1944. En að öllu gamni slepptu: mig lang-
aði til að freista nýrra leiða í skáldskapnum
— heyja mér ferskara ljóðmál, ná tökum á
nýju sniði líkinga og mynda sem kannski gæti
síðar meir yngt upp hina rímuðu Ijóðagerð.
— En hversvegna kaustu að leyna þessum
landkönnunarferðum ?
— það var ekki, eins og þú gazt til í rit-
dómi um Sjödægru, af ótta um þjóðskálds-
titil eða neitt þessháttar — ég hef aldrei talið
mig annað en ósköp venjulegt alþýðuskáld.
Ég vildi einfaldlega fá hlé til að átta mig og
sjá hversu viðleitnin tækist, öðlast tækifæri
til að birta eitthvað sem ég gæti athugað
álengdar hvernig áhrif hefði. Ég var satt að
segja nokkuð efandi og vissi lítt hvert mig
kynni að bera.
— En ljóðaþýðingarnar sem þú gafst út í
Annarlegum tungum?
— Þær söfnuðust í handraðann smámsam-
an og voru eðlilegur þáttur í þeim athugun-
um sem ég vann að. Sjálfsagt eru þær flestar
misheppnaðar, en ég lét þær nú samt flakka
í svipuðu skyni og þið hafið unnið að: að
reyna að beina ljóðþróuninni 1 nýja og frjó-
samari*farvegu — forsendurnar fyrir félags-
legum baráttukveðskap voru semsé horfnar
í bili, samkvæmt tilskipun stríðsgróðans.
— Og nú ertu kominn fram í dagsljósið.
Þér finnst þá að tilraunin hafi borið tilætl-
aðan árangur?
•— Hvað veit maður um það ? En satt segir
þú í ritdómnum: mín rímlausu ljóð eru af
öðrum toga en ljóð ykkar ungskáldanna, því
náttúrlega er „tímaskynjun“ mín önnur.
— Allt um það hefurðu verið dreginn í dilk
með nútímaskáldum — og kannski fengið að
gjalda þess?
— Ég hef svo sem bæði goldið þess og
notið, svarar Jóhannes og brosir við. Bless-
aðir karlarnir mínir fyrir vestan bjóða mér
að vísu inn sem félaga og fomvini, en skáldið
þeirra gamla og góða — það er hrapað fyrir
björg! Hinsvegar hafið þið, ýmsir bók-
menntaskörungar, verið svo elskulegir að
græða nokkuð und mína í urðinni fyrir neð-
an. Annars skal ég trúa þér fyrir því að nú
er ég enn einu sinni orðinn í vandræðum með
sjálfan mig, hvernig sem þetta endar nú allt
saman. . .
— Hvernig lízt þér á hegðun stjórnmála-
mannanna í herstöðvamálinu ?
— Segðu heldur hegðun okkar — eða eru
stjórnmálamennirnir ekki okkar fulltrúar?
Til hvers er að vera að djöflast endalaust á
þessum stjórnmálamönnum án þess að hreyfa
legg né lið — láta þá bara sitja og sitja, kjör-
tímabil eftir kjörtímabil. Misnoti þeir valdið,
svíki þeir loforðin — nú þá er bara að gera
byltingu, maður! Við kjörborðið ef ekki vill
betur til! Jú, guð minn almáttugur — við
íslendingar höfum hagað okkur eins og aum-
ingjar qg flón síðan við stofnuðum okkar
ástkæra lýðveldi. Ef við hefðum haldið fornu
hlutleysi okkar í heiðri og tekið þátt í al-
þjóðaskiptum eins og frjálsbornu smáríki
sæmir, þá gætum við verið orðnir andlegt
stórveldi í heiminum, með Kiljan, Snorra,
Kjarval, Ásmund og alla þessa miklu snill-
inga okkar eins og ljómandi stjörnur á himni
7