Austurland - 23.12.1993, Blaðsíða 23

JÓLIN 1993.
23
Stjörnuathugunarstöðin
og fieiri byggingar
E1 Caracol eða stjörnuathug-
unarstöðin dregur nafn sitt af
stiga sem er inni í byggingunni
og er hann uppvafinn eins og
slanga. Þessi bygging er all frá-
brugðin öðrum Mayabygging-
um og ofan á pöllunum er turn
sem álitið er að hafi verið
stjörnuathugunarstöð og er það
ekki ólíklegt þegar tekið er tillit
til þess hve Mayarnir byggðu
tímaútreikning og raunar allt
sitt líf á afstöðu stjarna og him-
intungla. Litlar raufir í veggjum
snúa að höfuðáttunum og aðrar
að tilteknum stjörnumerkjum.
Skammt frá íþróttaleikvang-
inum er Tzompantli - haus-
kúpuveggurinn. Það er bygging
rúmlega tveggja metra há með
röðum af úthöggnum hauskúp-
um allt í kring. Rétt hjá er tígris-
dýrapaUurinn allur skreyttur vel
gerðum lágmyndum af fiðruð-
um tígrisdýrum, slöngum og
ömum með mannshjörtu í
klónum.
Musteri hermannanna er
stundum kallað Þúsund súlna
húsið vegna hinna hundruð
súlna sem umlykja það á tvo
vegu, líklega eru þær á milli sex
og sjö hundruð. Súlurnar eru
flestar ferkantaðar og er talið að
þök hafi hvílt á þeim áður fyrr.
Fjölmargar aðrar byggingar
eru ásvæðinus. s. Rauðahúsið,
Nunnuklaustrið og Akab-Dzib
eða Hús hins dularfulla leturs,
Kirkja, Musteri veggtaflanna,
Hús dverganna og Musteri
hinna þriggja burðarása, svo
eitthvað sé nefnt.
Heitt og rakt
Eins og fyrr sagði var hitinn
mikill á meðan við dvöldum í
Chichén Itzá. Fólk leit á mig
með undrunarsvip þegar ég
keypti pottflösku af vatni og í
stað þess að leggja mér vatnið
strax til munns hellti ég því yfir
höfuð og herðar og drakk svo
afganginn. Ég hefði viljað eyða
helmingi lengri tíma á þessum
stað, þrátt fyrir hitann, svo
magnað var andrúmsloftið. En
það var kominn tími til heim-
ferðar og loftkæld bifreiðin flutti
okkur aftur til Cancun.
Tulum
Nokkru síðar fórum við í
dagsferð til Tulum sem er að því
best er vitað eina strandborgin
sem byggð er af Mayum í Quin-
tana Roo sem er eitt héraðið á
Yucatán skaganum. Það var
ekki síður merkilegt að koma til
Tulum en allt öðru vísi. Spán-
verjar kölluðu staðinn E1 Cas-
tillo því það minnti þá á virkin
heima á Spáni, en auk kastalans
eru um 60 aðrar minjar á svæð-
inu. Kastalfnn sjálfur stendur á
háum kletti og útsýnið yfir
Stríðsguð Mayanna við Púsund súlna húsið.
strandlengjuna og Karabíska
hafið er stórfenglegt. Kalstalinn
er píramítalagaður og eitt sinn
vará honum viti.
Fyrir utan sáust litaskilin í
sjónum en þar liggur eitt stærsta
kóralrif í heimi og því auðséð
af hverju Mayarnir völdu þenn-
an stað, aðeins eitt op er í rifinu
og því ekki auðvelt að koma
þeim að óvörum.
í Tulum eins og í Chichén Itzá
er stöðugt unnið að endurbygg-
ingu og þarna mátti einnig sjá
margar einstakar byggingar og
er Fresco hofið talið þeirra
merkust. Einnig er þarna
„Fæðingarheimilið“ þar sem
karlmönnum var stranglega
bannaður aðgangur að og þar
fyrir utan má sjá steingerfing
sem talinn er vera af liggjandi
konu.
í Tulum sem og víðar á
þessu svæði má sjá Igúna
eðlur, stærstu eðlur í heimi,
skjótast á milli steinveggjanna
og, liggja á klettum og sleikja
sóískinið.
Á heimili Mayakonu
Við urðum þess aðnjótandi
að fá að koma inn á heimili
Mayafjölskyldu og var það mikil
upplifun. Ekki vegna íburðar á
staðnum heldur hið gangstæða.
Fólkið bjó í bambuskofa með
stráþaki og moldargólfi. Greini-
legt var að fólkið svaf í hengi-
rúmum og veggskreytingarnar
voru blaðaúrklippur. Eldað var
á hlóðum og hreinlætisaðstaða
var engin en úti í garði var gam-
alt baðker sem notað var til
þvotta.
Á skökku borði í öðru her-
berginu sem við gengum í gegn
um stóð sjónvarp og fyrir fram-
an það sat maður á stólræfli og
horfði á sápuóperu og lét hann
sig heimsókn okkar engu varða.
María var elst þriggja Maya-
kvenna sem þarna voru og á
heimilinu voru 15 börn. Ekki
var með nokkru móti hægt að
gera sér grein fyrir innbyrðis
tengslum allra íbúa hússins.
Konurnar og börnin voru hrein
íþróttaleikvangurinn í Chitchén Itzá.
Svefnherbergi, stofa og eldhús á heimili Maríu.
fiskar í öllum stærðum synda við
fætur manns og það er hægt að
skoða hrogn í alla vega litum
þar sem þau hanga í steinum eða
kórölum. Ekki spillir að sjórinn
er mjög hlýr og allavega sjó-
sport er vinsælt svo og siglingar
til eyjanna skainmt fyrir utan.
Cancun var ekki til fyrir tveim-
ur áratugum eða svo. En þá var
hafist handa um uppbyggingu
með ferðaþjónustu í huga og í
dag er Cancun einn vinsælasti án-
ingarstaður ferðamanna hvað-
anæva úr heiminum.
Segja má að ferðaskrifstofan
Heimsferðir hafi fært þennan
heimshluta nær íslendingum
eftir að þær hófu beint flug til
Cancun sl. sumar og það kostar
álíka mikið að fara þangað og í
sólarlandsferð til Evrópu og er
því ekki saman að jafna. í
Mexicó er maður kominn í ann-
an heim. Hitbeltisrigningin sem
skall á okkur annað slagið gerði
okkur íslendingana að viðundr-
um í augum innfæddra. Þarna
stóðum við gapandi og hlæjandi
yfir stórum heitum regndropun-
um en innfæddir hlupu í skjól.
iil
'NESPRENT
Neskaupstað
og kemur það heim og saman
við lifnaðarhætti Mayanna, en
þeir lögðu mikið upp úr hrein-
læti.
Úti í garði voru ræktaðar
kryddjurtir og ávextir, svín og
hænsni voru í kofum úti. Við
stungum nokkrum pesóum að
Maríu þegar við fórum út aftur,
slegin yfir aðbúnaðinum en samt
ánægð að hafa átt þess kost að
skoða hann.
Nesprent óskar Norðfirðingum svo
Austfirðingum öllum gleðilegra jóla
farsældar á komandi ári
Þökkum viðskiptin á árinu
sem er að líða
og
og
Mexicó land andstæðna
Ef ég væri spurð hvort ég ætl-
aði aftur til Mexicó svaraði ég
því hiklaust játandi, ef ég ætti
þess kost. Þessar þrjár vikur
með öllum sínum uppákomum
voru fljótar að líða.
Mexicó, þýðir hreint loft og
það var sennilega það sem gerði
mig mest hissa við komuna til
Cancun. Loftið er hreint á þess-
um stað en það er það ekki alls-
staðar í Mexicó. Sjórinn er ein-
staklega tær og að kafa þar er
eitt það mesta ævintýri sem
nokkur getur upplifað, enda er
Cancun einn frægasti köfunar-
staður í heimi. Allavega litir