Húsfreyjan - 01.07.1960, Qupperneq 30
Mynd II.
Ýmsir óska sér að hafa litla tjörn í garð-
inum. Ekki er rétt að staðsetja hana í
miðjum garði, eins og sumir gera, heldur
út til hliðar, t. d. út undir einhverju horni
garðsins. Við tjörnina má hafa hellulagt
svæði og bekk.
Gróðursetning er framkvæmd snemma
að vori. Eftir miðlínu beðsins er strengd
snúra. Meðfram henni er stungið lóðrétt
niður með spaða og honum rykkt til þeirr-
ar hliðar, er veit að manni; verður þá
önnur hlið raufarinnar lóðrétt, en hin ská-
sneidd. Bezt er að velja ungar plöntur í
limgerði — eða 2—3 ára — sem búið er
að endurgróðursetja einu sinni. Barrtré
þurfa þó að vera nokkuð eldri (4—5 ára)
og æskilegt, að þau hafi verið tvígróður-
sett. Plöntunum er raðað í raufina upp
að lóðréttu hliðinni, síðan er mold fyllt
að. og stigið fast að rótunum. Sé moldin
þurr, er vökvað eftir gróðursetningu.
Vaxtarrýmið í limgerði er haft nokkuð
breytilegt eftir tegundum; yfirleitt er þó
gróðursett mjög þétt, eða frá 15 og upp
í 30 sm (t.d. björk og víðir 20 sm, greni
25. álmur 30). Alla tíð meðan limgerði
er smátt, er þess gætt að halda jarðvegi
lausum og hreinum.
Hér á landi er völ á mörgum heppileg-
um tegundum trjákenndra plantna fyrir
limgerði. Sem dæmi má nefna: björk,
blátopp, gulvíði, viðju, baunatré, runna-
muru, dvergmispil, alparibs, álm og greni-
tegundir. Hæð þeirra tegunda er misjöfn,
sama máli gegnir um vaxtareiginleika og
annað, er ásamt tilgangi ráða úrslitum
um, hvaða tegund beri að velja fyrir við-
komandi garð.
★
Auk þeirra meginþátta, sem drepið hef-
ur verið á, í sambandi við byggingu skrúð-
garða, skulu hér talin upp örfá atriði til
viðbótar, sem nauðsynlegt er að taka til-
lit til við skipulagningu. Sumir kunna að
vera þeirrar skoðunar — sjálfsagt fáir þó
— að lítil þörf sé að reikna með bifreiða-
stæði, þegar gengið er. frá lóðinni. Það
kann að vera rétt í einstaka tilfellum, en
þó er skynsamlegt að taka það til greina
við skipulagninguna, og gera ráð fyrir
plássi, bæði fyrir skýli og bifreiðastæði.
Sorptunnum þarf að áætla stað. Allir
vilja helzt fela þær, sé þess nokkur kostur.
Má t.d. leyna þeim á bak við 2—3 runna
á aðgengilegum, en ekki um of fjarlægum
stað, fyrir þá, sem þurfa aðgang að þeim.
Snúrustæðum verður yfirleitt að gera
ráð fyrir. Skal reynt að velja þeim stað,
sem erfitt er að nota til annarra hluta;
þó má snúrustæði ekki vera í of mikilli
fjarlægð frá húsi. Þau mörgu íbúðarhús,
sem hafa olíugeyma, eru oft í vanda stödd
með að láta sem minnst á þeim bera, því
algengt er, að þeim sé komið fyrir á áber-
andi stöðum. Auk þess er algengt að hæð-
arstaðsetning þeirra sé svo frámunalega
klaufaleg að erfitt getur reynzt að dylja
þá. Rétt er að tyrfa olíugeyma að svo
miklu leyti sem hægt er, eða setja utan
á þá grjóthleðslu og gróðursetja í hana
lágvaxna runna og steinbeðsjurtir. Er þá
öruggt að farið verður gætilega að, af
þeim, sem sjá um olíubyrgðirnar. Slíkri
viðleitni til fegrunar þorir enginn að sýna
ósóma.
Að síðustu má ekki gleyma leikplássinu
fyrir bömin. Því verður að áætla sólríkan
stað, þar sem húsmóðirin á auðvelt með
30
HÚSFREYJAN