Eining - 01.02.1963, Blaðsíða 9
EINING
9
Hér er enginn Jón Sigurðsson á ferð. Hér er ekki heldur
neinn Hallgrímur Pétursson, er haldi drottins heilaga
hjarta upp fyrir sjónum manna, að þeir sjái gegnum það
upp í hinn hæsta himin Guðs, og sjái þar „birtu Guðs
kærleika". Hér er ekki neinn Haraldur Níelsson með eld-
skírðan anda, er. „sindri af“. — Hér er nóg af mönnum, en
of lítið af stórum mönnum, andans fullhugum; nóg af
dvergsálum, er dútla við hagleiksiðn, en of lítið af hug-
sjónaauðugum og stórum mönnum, er „sindri af“. Menn
eru smátækir í hugsun og litlir menn í athöfnum. Þeir
eyða tíma sínum í smásnúninga, en hyggja lítið á stórræði.
Þeir miðla mönnum fróðleik, en tekst illa að efla góðleik.
Þeir gera hávaða um kjarabætur, en kunna illa til mann-
bóta. Þeir gefa sig við guðfræði, en eru of fátækir af
Guði. Þeir hóa mönnum saman í félög og hópa, en orka
ekki að semja bræðralag á jörðu.
Það sem gert hefur mennina mikla á öllum tímum, hefur
verið trú þeirra á mikinn tilgang lífsins, að þeir hafa
horft í sólarátt, horft mikið til himins. Hinn mikilhæfi
enski kennimaður, Dean Inge, hefur þessi orð eftir Von
Hugel: „Mannleg sál er athafnasöm í hlutfalli við það,
hversu Guð er. athafnasamur í henni“. Og svo bætir Dean
Inge þessu við: „Maðurinn er aldrei eins heill, h.eitur og
fullkomlega með sjálfum sér, eins og þegar hann er hald-
inn af GuSi“.
Margur maðurinn, bæði hátt og lágt settur í þjóðfélaginu,
hefur nú allmiklar áhyggjur út af uppeldi þjóðarinnar. —
Sár þar of lítið hugsjónalíf blómgast, of lítinn sannan
menningarvöxt, of lítinn gróður, of lítinn eldlegan áhuga,
of lítinn drengskap og festu; en of mikið kæruleysi, of
mikið af agaleysi, of mikið af léttúð, of mikið af afbrotum
unglinga, of mikið af spillandi og lélegum iiautnum og
skemmtunum, of mikið af mannskemmandi stjórnmála-
illindum og óheilindum, of mikið af þróttleysi og sléni í
félagslífi og menningarstarfi manna. — Öll þessi sýking
menningar- og félagslífs, fátæktin og dáðleysið, stafar af
því, að sálir manna eru ekki „haldnar af Guði“. Það er því
ekkert að undra, þótt trúar- og andansmaðurinn mikli, sem
öðrum fremur var „haldinn af Guði“, óskaði þess, að menn-
irnir „fylltust allri Guðsfyllingu“. — Hvenær nefnir mann-
kynssagan menn, sem haldnir voru af Guði, hvort sem þeir
hétu Páll, Frans, Lúther, Livingstone, Wesley, Kagawa eða
Hallgrímur, að ekki gerðust miklir hlutir fyrir áhrif þeirra,
og að heimurinn byggi jafnvel öldum saman að auðlegðnni,
er þeir vöxtuðu á fáum æfiárum. — Við eigum of fáa æsku-
menn, sem haldnir eru af Guði. — Menn eru jafnan haldnir
af einhverjum anda: af anda kraftar eða þróttleysis, anda
áhugans eða letinnar, anda haturs eða kærleika, anda frið-
ar og bræðralags, eða anda ófriðar og sundrungar, anda
vonzkunnar eða anda Guðs. — Maðurinn er aldrei heill,
heitur og fullkomlega með sjálfum sér, eins og þegar hann
er haldinn af Guði. Heimurinn þarf á heilum og heitum
mönnum að halda, mönnum, sem eru fullkomlega með sjálf-
um sér, sem ekki eru haldnir — drukknir af anda letinnar,
af æsingum og ofstæki, af anda sundrungar og flokka-
dráttar, eða af áfengi og eyðileggjandi eiturtegundum,
en sem eru haldnir af Guði. Siðferðilega lömuð heims-
menning situr hölt við helgidómsdyr lífsins, og bíður slíkra
manna; bíður eftir því, að þeir taki í hönd hennar, reisi
hana á fætur og bjóði henni í nafni Guðs, í krafti Guðs,
að fara heil ferða sinna og ganga inn til nýrrar, bjartrar
og sigursællar menningar. — Heilar þjóðir bíða slíkra
manna og leita að slíkum mönnum.
Oft er það gott, sem gamlii* kveða, segir máltækið, og
sérstaklega þegar það eru heimskunnir, gamlir og reyndir
menn. Jafnaðarmannaleiðtoginn enski, George Landsbury
skrifaði á þeim árum. „Ég sagði hr. Mussolini að ég væri
að svipast um eftir stjórnmálamanni, sem vildi hrópa út
til þjóðanna svo hátt að allur heimurinn heyrði — þetta:
„Komum nú og leggjum ráð okkar. saman, og lærum af hinum
eina sanna og fullkomna manni — Jesú Kristi — hvernig
vér eigum að lifa“.
Hvað hefði gerzt, ef Mussolini, Hitler, stjórn Japans og
stjórnir hinna stórþjóðanna hefðu fallizt á þessa tillögu?
Við þorum ekki að nefna það, því að svo góðs er heiminum
enn ekki unnað.
f Landinu „langt í burtu“, langt í burtu frá föðurhús-
unum, eru vandamál týnda sonarins alltaf mikil. Sá heimur,
sem sóar auðlegð sinni í stríð og vígbúnaðarbrjálæði, áfengi
og margs konar skaðnautnir, er alltaf „langt í burtu“ frá
hinu sannasta og bezta, langt í burm frá Guði og skjóli föð-
urhúsanna. Hann býr ávallt við einhvers konar „hallæri“.
Hann hlýtur að vakna upp til þeirrar ömurlegu meðvitund-
ar, að hann stendur uppi „nakinn“, útilokaður frá sinni
paradís.
Því miður snýr týndur sonur helzt ekki heim, fyrr en
hold hans er tæi’t af skorti, bak hans orðið bogið, skart-
klæðin slitin og tötrarnir megna illa að hylja nektina, en
það er samt alltaf dýrðlegur dagur, þegar týndur sonur
kemur heim.
Pétur Sigurðsson.
ÖLIÐ VAR ÞAR AÐ VERKI
Ungur maður í Noregi ætlaði á
dansleik, fékk lánaðan bíl hjá föður
sínum, gaf sig svo að öldrykk og ók
svo leiðar sinnar, missti stjórn á bíln-
um og lenti á stórum steini. Þegar
lögreglan kom þarna að, fann hún unga
manninn í skurðinum við veginn, en
ungan félaga hans klemmdan til dauða
undir bílnum. Hinn ákærði játaði að
hafa drukkið ölið, en afráðið þó að aka
bílnum.
Ungur maður ölvaður, var settur
nýlega í fangageymslu í Noregi og
fannst þar dauður að morgni. 18 ára
unglingur. í sama landi var tekinn
fastur fyrir þjófnað, hann játaði að
hafa drukkið 15 ölflöskur. Þótt ekki
sé sagt nánar frá þessum ófarnaði, þá
eru fregnirnar teknar úr norsku blaði
og vandalaust að heimfæra stað og
stund.
Á einum stað í Danmörku sóttu 24
kaupmenn um leyfi til að verzla með
jólaöl mánaðartíma fyrir jólin, en
bæði lögreglustjórinn og sýslumaður-
inn sögðu reynsluna undanfarið svo
slæma, að þeir lögðust gegn því að leyf-
ið yrði veitt.
Stutt er síðan að ölvaður, ungur mað-
ur var settur í fangageymslu hér á
landi yfir eina nótt, en að morgni
fannst hann dáinn. Hvað svo um menn-
ina, sem stundum eru að deÞa í sjó-
inn að næturlagi, ýmist af skipum eða
hafnarbökkum og farast þannig? Löng
og ljót yrði sú skýrsla, ef margt væri
talið fram, jafnvel þótt ekki væri nema
lítið brot af öllum ófarnaðinum. Þetta
vilja menningarþjóðir samt umbera.