Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2003, Blaðsíða 156

154
Guðrún Kvaran
hver ‘pyttur í sandi með sandbleytu’. í B1 er hver í merkingunni
‘Vandpyt’ merktur „Breiðd.“ í viðbæti er þessu bætt við: „pyttur sem
myndast í sandi af bráðnuðu jökulstykki eftir jökulhlaup" og merkt
„Skaft.“ Ekkert dæmi finnst í Rm um þessa merkingu. I Tm er aðeins
eitt dæmi og er það úr Breiðdal. Þar stendur: „í stórri blá austur í
Breiðdal eru hverir. Eru það pyttir, hyldjúpir með skolleitu vatni. Þeir
eru kringlóttir og holbakkar að þeim, svo að þeir eru hættulegir mönn-
um og skepnum.“ Lýsingin á mjög vel við þá pytti sem myndast þeg-
ar ís bráðnar á sandi og má því telja að hver í sandbleytumerkingunni
þekkist í „Skaft.“ og „S-Múl.“
mat(t)leysa ‘óþroskað kom sem enginn matur er í’. I B1 er orðið
merkt Meðallandi. Hvorki er til dæmi í Rm né Tm og því ekkert hægt
að segja um dreifingu.
rista reifarblóð ‘rista gmnnar skinnsprettur eða rifur’. Orðið reifar-
blóð kemur fyrir í viðbætinum og virðist aðeins notað í fyrrgreindu
sambandi. B1 merkir það „Skaft.“ Hvorki fannst dæmi í Rm né Tm og
því ekki unnt að ákvarða hvort orðið er staðbundið.
slembidemba ‘hellirigning’. í B1 er orðið merkt „VSkaft.“ Dæmi
finnast hvorki í Rm né Tm og vegna dæmafæðar er ekki unnt að stað-
festa merkingu Bl.
tussi ‘tarfkálfur (gælunafn)’. í B1 er orðið merkt „VSkaft." í þessari
merkingu. í Rm er aðeins eitt dæmi úr orðabókarhandriti Hallgríms
Schevings merkt „Múl.“ og er merkingin sögð ‘poki’. Þau dæmi sem
fundust í Tm vom í sömu merkingu og einnig merkt Austfjörðum. Sig-
fús hefur einnig þekkt þá merkingu og skráir við orðið „Af.“ Um tarf-
kálfinn em því engin dæmi í söfnum Orðabókarinnar.
Alls var fjallað um tíu orð úr vasabók ix hér að framan. Niðurstöð-
ur em dregnar saman í töflu 1. Þar er sýnt hvort dæmi hafa fundist í
söfnum Orðabókar Háskólans, hvort merkingin hefur verið staðfest og
hvort athuganir benda til þess að orðið sé staðbundið. Eins og sjá má
em mjög litlar heimildir um flest þessara orða.