Vera - 01.06.1992, Síða 18

menn væru ekki eins orðljótir.
Einungis einu sinni var því
hreytt í mig að karlmenn gætu
nú orðið hvergi fengið frið íyrir
kvenfólkinu, við værum búnar
að troða okkur allsstaðar!
í hvert skipti sem ég byrjaði
á nýjum vinnustað bjóst eng-
inn við neinu af mér og menn
urðu alltaf jafn hissa á að ég
skyldi til dæmis kunna að
sjóða, og jafnan gall við í mikl-
um undrunartón „hva, hún
getur þetta stelpan".
Eitt sinn, er ég var við
vinnu mína ásamt öðrum, kom
utanaðkomandi maður aðvíf-
andi inn á verkstæðið, snéri
sér að vinnufélaga mínum og
sagðist þurfa að láta rafsjóða
smá hlut íyrir sig. Vinnufélagi
minn bað mig að sjóða fyrir
manninn sem ég og gerði. En
maðurinn hafði sínar efa-
semdir, spurði hvort þetta yrði
nógu fast soðið hjá mér.
Kannski hefur hann haldið að
konur sjóði lausar en karl-
menn!
Ef svo bar undir að ég var
nærstödd þegar síminn
hringdi, gat ég ekki svarað eins
og hver annar starfsmaður
verkstæðisins, því venjulega
var beðist afsökunar og lagt á
þegar kvenmannsrödd svaraði
- eílaust hefur viðkomandi
haldið að hann hafi hringt í
vitlaust númer. Þá brá ég á það
ráð að svara með nafni fyrir-
tækisins. En ekki gekk það
betur, menn héldu að annað-
hvort væri ég símastúlka og
báðu mig um að gefa sér
samband við hina og þessa í
fyrirtækinu, eða að ég væri
einkaritari verkstjórans og
vildu fá að vita hvernig hin og
þessi verk gengu og hvenær
þau yrðu tilbúin.
Þegar hópar komu í skoð-
unarferð í fyrirtækin varð ég
oft hluti af sýningunni, fólk
stoppaði þar sem ég var að
vinna og góndi forvitnislega á
mig; engu líkara en það væri
að velta fyrir sér hvort hér væri
um einhverja tækninýjung að
ræða.
Vinnustaðaumræðurnar
voru yfirleitt á karlmannlegum
nótum ef svo má orða, það er
bíiar, veiðar, knattspyrna.
Ekkert af þessum umræðu-
efnum höfðar til mín svo ég var
allshugar fegin, hvað þetta
varðar, þegar ég fyrir fáeinum
mánuðum skipti yfir á vinnu-
stað þar sem eingöngu konur
vinna.
Rótgróinn karlamórnll
Félagsiega séð eru verkstæði
fjandsamleg konum vegna
hins rótgróna karlamórals sem
þar ríkir. Sem dæmi má nefna
að hreinlætisaðstaðan er í
flestum tilvikum (tveimur af
þremur í mínum tilvikum) ekki
ætiuð konum. Annað hvort
þarf maður að fara langar
leiðir á salernið sem ætlað er
skrifstofufólkinu, eða fara enn
lengri leið, það er að segja alla
leið heim. Svo eru það daga-
tölin sem þekja suma veggina,
en eins og flestir vita „prýða“
þau misfáklæddar stúlkur,
(dagatölin eiga rejmdar að
heita auglýsingaplaköt fyrir
erlenda véla- og varahluta-
framleiðendur). Ekki get ég
sagt að mér hafi liðið sérstak-
lega vel undir þessum mynd-
um, enda reyndi ég að leiða
þær hjá mér. Það gat verið
erfitt þvi stundum kom fyrir að
yngri mennirnir reyndu að
beina athygli minni að þeim
með þvi að spyrja mig álits á
vaxtarlagi pappírsstúlknanna,
hvort hinn eða þessi líkams-
hluti væri ekki svona og svona.
Ég var þó aldrei vör við að þeir
veittu mér samskonar athygli
og pappírsstúlkurnar fengu,
enda var ég í vinnugalla eins
og hver annar starfsmaður og
oft óhrein upp fyrir haus.
Þegar ég var komin í venjuieg
föt þá brá svo við að þeir
þekktu mig tæpast og ég þurfti
jafnvei að kynna mig fyrir þeim
ef ég hitti þá á förnum vegi.
Hvað gerist?
Eflaust munu konur sjást í
auknum mæii í „karlastörfum"
í framtíðinni, enda er ekkert
sem aftrar þeim til iðnnáms.
En það vantar mikið upp á að
vinnustaðirnir séu reiðubúnir
til að taka á móti kvenkyns
starfsmönnum, og þvi spurn-
ing hvort þær haidist í grein-
inni til frambúðar. Til þess að
svo verði, þurfa vinnustaðirnir
að vera i nánara sambandi við
skólana og búa sig betur undir
að taka á móti kvenfóiki.
Jafnvel hafa það sem reglu að
ráða frekar tvær eða fleiri til
starfa heldur en eina. Ég
kunni til dæmis mun betur við
mig í vinnunni síðastliðið sum-
ar þegar kvenverkfræðinemi
kom í þjálfun í nokkrar vikur.
Einnig held ég að það væri ráð
að þær konur sem starfa í
hefðbundnum „karlastörfum"
tækju sig saman og funduðu
um „sin mál“.
Ég veit ekki hvort ég á eftir
að koma aftur inn á verkstæði
sem starfsmaður. Ef ég vissi að
kynsystur mínar væru þar
fyrir hugsaði ég mig vel um. En
mér flnnst sú tilhugsun, að
vera ein meðal hundrað karl-
manna, ekki freistandi. Því
það getur verið eríitt að vera
kona í karlamóral. □
María Karen Sigurðardóttir
18