Freyr - 01.03.1906, Blaðsíða 9
FREYR.
41
ist jarðhitinn og lofthitinn nokkurnveginn að á
surarum. Framan af sumrum er lofthitinn
venjulega nokkuð meiri en jarðhitinn, en jarð-
hitinn meiri en lofthitinn seinni hluta sumars.
I heiðskíru veðri er jarðhitinn nokkuð meiri
á daginn, en lofthitinn meiri á nóttum. —
Rótt er það hjá höf. að æskilegt væri að jarð-
hitinn væri mældur í gróðrarstöðvunum, en þær
mælingar eru kostnaðarsamar, ef þær eiga að
vera ábygglegar. En séu þær eigi ábyggilegar,
gjöra þær fremur glundroða en gagn.
Fyndni höf. um að eg virðist ekki vita
að kartöflur vaxa á Norðurlandi, þarf eigi að
að svara. Annað mál er það, að eg vil ekki
trúa í blindni, að skilyrði fyrir kartöfiu og rófna-
rækt séu þriðjungi betri á Norðurlandi en á
Suðurlandi, og þykir mér leitt að höf. skuli
mislfka það.
Um uppskeruskýrslur höf. frá nágranna-
löndunum skal eg vera st.uttorður; þær sanna
eins og áður er drepið á nauðalítið, af því hit-
inn er þar mikið meiri en hjá oss
Eg gat þess í grein rninni, að kartöflu-
uppskeran hefði verið helmingi minni í Lulea
1903 en á Akureyri 1904, og var þó það sum-
ar gott í Norður-Svfþjóð. Og lakleg sönnun
finst mér það fyrir kartöflunppskerunni á Ak-
ureyri, að mesta uppskera, sem fengist hefir í
Luleá, skuli vera 100 tn. eða */5 hluta minni en
á Akureyri, þrátt fyrir það þótt sumarhitinn
þar sé */4 meiri en á Akureyri eða því sem
næst. Mig, furðar heldur ekki á, þótt mikil
kartöflu og rófnauppskera geti fengist, þegar
bezt árar í dölunum í Svíþjóð. Meðal-
sumarhitinn er þar um eða yfir 15°. Loks á
eg bágt með að átta mig á sönnunargildi skýrslu
Bastians Larsen, sem höf. talar um. Elestar
tilraunirnar voru gjörðar í sunnanverðum Noregi,
þar sem sumarhitinn er mikið meiri en hjá
oss, en þó er uppskeran */8 minni en á Akur-
eyri. í>á ber þess að gæta, að „Halsnæs“ er
fóðurkartafla, og að skýrslan sýnir að öll af-
brigðin, sem reynd vóru og hæf þykja til mann-
eldis, gáfu miklu minni uppskeru.
Rófnauppskeruskýrslur höf. verð eg rúms-
ins vegna að sleppa að athuga; skaði að hann
hefir eigi haft við hendina tilraunaskýrslur
frá suðrænum löndum, t. d. Belgíu; þá hefði
hann getað komið með háar tölur!
Höf. verður að afsaka, að eg gjörði eigi
samanburð á þurefnum og sterkju í kartöflum
í Reykjavik og á Akureyri. Mér vitanlega
hefir hvorugt verið rannsakað í kartöflum í
Reykjavik.
Grein hr. Benthins í „Ugesknftet" skilur
höf. á annan veg en eg. Uað skiftir í sjálfu
sér litlu og vel eg ekki deila um það. En
geta vil eg þó þess, að þýðing höf. á greininni
hefir ekki sannfært mig um, að minn skilningur
sé rangur. Eða til hvers fór hr. B. að skrifa
greinina. Yar það til þess að fræða Dani um
að kartöflur og rófur vaxi mikið betur á Is-
landi en i Danm., eða gjörði hann það tilþess
að sýna fram á, að gróðrarstöðvar hefðu aðeins
„tilraunagildi11? Eg get ekki betur séð en al-
staðar megi lesa á milli línanna, að hr. B.
trúi ekki eða eigi bágt með að trúa að upp-
skeran sé rétt. En ókurteisi hefði það verið
af honum, manni algjörlega ókunnugum, að
segja það með berum orðum.
Eg hefi hvorki sagt eða gefið í skyn að
áburðartilraunir þær, sem skýrt er frá í árs-
skýrslu Ræktunarfélagsins séu rangar, það eru
útúrsnúningar eða misskilningur lijá höf. En
eg hefi sagt að nokkuð af áburðartilraununum,
sem þar er skýrt frá, hafi ekki einu sinni gildi
fyrir þann blett, sem þær eru gjörðar á, hvað
þá fyrir almenning. Og eg hefi látið þá skoð-
un í Ijósi, að eg álíti fremur til skaða en
gagns að birta almenningi skýrslur um slikar
tilraunir, og færði eg ástæður fyrir þeirri
skoðun.
Rétt er það hjá höf.. að „árangurinn“ af
öllum þesskonar tilraunum, sem hér er um að
ræða, á að birta almenningi, en af því leiðir
engan veginn að árangursleysið hafi alment
gildi.
Guðjón Guðmundsson.
Tilbúinn áburöur,
------ [Niðurl.]
I undanfarandi tveimur heftum af Erey
hefir verið skýrt frá ýmsum tegundum tilbúins