Freyr - 01.03.1907, Blaðsíða 4
'28
FREYR,
gengur all-stórt undirlendi sanmefnt, grösugt
vel og eru þar mörg býli. Bjarnarfjarðarháls
aðgreinir firðina, lágur en grýttur, og breikkar
eftir því sem utardregar. Kraldrananes er
langstærsta jörðin við Bjarnarfjörð, 67 hundr-
uð. Landjörðin er stór og erfið en hlunnindi
mikil, dúntekja og selveiði. Eram í firðinum
eru slægjulönd góð, en vetrarríki mikið.
Úr Bjarnarfirðinum og eins úr Selárdaln-
um er farin Trékyllisheiði norður í Reykjar-
fjörð, 6 stunda lestaferð eða svo, og er vegur-
inn sæmilega góður. Lfka má fara norður með
sjó, kringum Bala sem kallað er, langur veg-
ur og leiðinlegur. Þar eru nokkur býli, öll
lítil og flest illa setin. Helzta býlið er Eyjar,
lítil landjörð, en talsverð dúntekja og selveiði.
Þar er túnið girt með grjótgarði og mikið
sléttað. Annars eru jarðabætur mjög litlar í
Kaldrananeshreppi og hvergi girt tún svo veru-
legt gagn sé að, nema á Hellu á Selströnd
hjá Ingimundi hreppstjóra Gfuðmundssyni.
Balar eru eitthvert hið stór-hrikalegasta
bygt land, sem eg hefi séð, svo að segja ekk-
ert undirlendi, fjöllin há og þverhnfpt og ganga
sumstaðar í sjó fram t. d. Kaldbaksvíkurhorn,
Og undarlegt er það, að jafn mikill höfðingi
og Önundur tréfótur skyldi nema jafn óbyggi-
legt land.
Árneshreppur er nyrzti hreppurinn í
Strandasýsiu, víðáttu 'mikilll og marg-sundur-
skorinn af fjöllum, fjörðum og víkum. Það er
lang-tjölmennasti hreppurinn í sýslunni með
um 450 íbúa.
Þéttust er bygðin um miðhreppinn, i Tré-
kyllisvíkinni. Þar er all-mikð sléttlendi og
grösugt vel, og fagurt er þar á sumrum, þeg-
ar miðnætursólin eldrauð er að teygja sig upp
yfir hafflötinn, og æðarfuglinn í hópum að baða
sig við stiöndina, því æðarvarp er mikið í Ár-
nesey, er liggur þar örskamt undan landi.
Reykjarfjörður skerst inn sunnan við Tré-
kyllisvíkina, og eru tveir lágir og stuttir fjall-
vegir á millum. Hann er um 2 mílur á lengd
og all-breiður utantil. Fyrir botni hans er
nokkurt sléttlendi og slægjur góðar. Utantil
við Reykjarfjörð að norðan er veiðistöð —
Ojögur. Eiskiafli er oft góður í firðinum og
út af honum á sumrum og fyrri part vetrar.
Fiskiveiðar eru einnig nokknð stundaðar úr
Trékyllisvikinni á sumrum. Hafsíld mun koma
á Reykjarfjörð árlega, en eigi hefir húr verið
veidd neitt til .muna fyr en seiuustu árin. í sum-
ar, um það leyti er eg var þar á ferð, kom
mikil hafsíld í fjörðinn, en sfldargöngunni
fylgdu 10 eða 12 norsk gufuskip, er usu síld-
inni upp á skömmum tíma, svo íbúarnir fengu
ekki nema reykinn af réttunum.
Hákarlaveiði var mikið stunduð í Yíkur-
sveit um og eftir míðja 19. öld. Gengu þá á
vetrum 10—20 áttæringar frá Grjögri með 8—
12 manns hver. Síðan lýsið féll í verði hefir
hákarlaveiðunum hnignað rnjög. Stunda nú að
eins 3 skip úr Víkursveit þá veiði. Hákarla-
veiðar eru bæði hættulegar og erfiðar, og því
ekki heiglum hentar. Hákarlinn verður að sækja
langt út á flóa, 3—6 mílur, og oft verða menn
að liggja þar marga sólarhringa í hörku frost-
um við illan útbúnað. Þá gjöra útsynnings-
rokin og norðanbyljirnir ekki boð á undan
sér, og er hreinasta furða hve sjaldan hlýzt slys
að. Bkrokkurinn af hákarlinum er skorinn í
stykki og sfðan „kasaður“, hulinn með snjó,
grjóti og s. frv. fram á vor. Síðan er hann
hengdur upp í hjalla og vindþurkaður. Há-
karl þykir góður matur, sé hann vel verkaður
og siðan hákarlaveiðarnar fóru að minka, er
mikil eftirspurn eftir honum.
Þegar lítið er um hey, er nýr hákarl
stundum gefinn sauðfé, og er það mjög sólgið
í hann og verður gott af. Þá er hákarlalýsi
ágætt til fóðurs, eins og yfir höfuð alt lýsi, só
hæfilega mikið gefið. Pundið af lýsinu jafn-
gildir til fóðurs 4—5 pundum af töðu.
Úr Trékyllisvfkinni er farið yfir lágan
háls í Ingólfsfjörð, mjór fjörður en langur, sem
gengur inn úr Ófeigsfjarðarflóa. Nesið fyrir
utan er mest alt grasi vaxið, og eru þar nokkr-
ir bæir. Ytri hluti þess er næstum því frá
skorinn, þar sem Norðurfjörður gengur inn úr
Trékyllisvfkinni. I Ingólfsfirðinum er mjög
lítið undirlendi, en hlíðarnar grasi vaxnar. Það-
an er farið yfir stuttan en brattan háls f Ó-
feigsfjörð. Það er stór og góð jörð, selveiði
mikil, æðarvarp og viðarreki. í Ófeigsfirði má
segja að byðgin í Strandasýslu endi, því þeir
þrír bæir, sem þar eru fyrir norðan, eru svo