Freyr - 01.11.1931, Blaðsíða 10

110
P R E Y R
jarðepli geta sprottið þar, en misfellasamt
mun þar verða, og því meiri ástæða til
að leggja stund á rófna- og grænkáls-
rækt.
í Húnavatnssýslu vantar 1239 tnr. af
jarðeplum. Þeir þurfa að þrefalda jarð-
eplarækt sína, eða tilsvarandi af öðrum
garðávöxtum.
I SkagafjarSarsýslu er líkt ástatt.
Þörfin hlutfallslega lík og möguleikarnir
hinir sömu. Á báðum stöðunum eru til
laugar, þar sem hægt væri að stunda
garðyrkju með góðum árangri, ef rétt
væri á haldið.
Þar sem líkt er ástatt og í þessum
sýslum gæti komið til mála félagsgarð-
yrkja við laugarnar í stærri stíl. Mark-
miðið ætti þá eigi einungis að vera að
rækta jarðepli heldur og ýmsar aðrar
garðjurtir. Við laugarnar er einkar hent-
ugt að hafa gróðrarskála og vermireiti.
Mætti þar sá síðari hluta vetrar fjölda
garðjurta, er síðar væru flutt og gróð-
ursett víðsvegar um héruðin. Á þennan
hátt væri hægt að tryggja góða sprettu
á fjölda garðjurta. Auk þess er í gróðr-
arskálum hægt að rækta ýms suðræn
aldini, t. d. hina heilnæmu ,,Tómata“, og
ef nægilega mikið væri ræktað af þeim,
myndi á þann hátt mega spara kaup á
öðrum ávöxtum að mestu.
Siglufjörður. Þar lítur út fyrir að ekk-
ert sé ræktað af jarðeplum. Veðrátta er
þar hráslagaleg, svo vel þarf að hlúa að
jarðeplum ef þau eiga að vera þar ár-
viss. Hyggjum vér hentugra fyrir Sigl-
firðinga að leggja meiri stund á ræktun
harðgerðari garðjurta, t. d. rófur og
grænkál.
Eyjafjarðarsýsla. Þar er víða vel fall-
ið til jarðeplaræktar, enda verið stunduð
þar meira en í flestum öðrum héruðum
norðanlands. En nú er svo komið að 2/3
hlutar hinnar áætluðu notkunar virðist
vera aðkeypt. Valda þar um nokkur þorp,
er myndast hafa í héraðinu (Ólafsfjörð-
ur, Dalvík, Hrísey og Hjalteyri) og sem
hlutfallslega lítið rækta af jarðeplum,
þótt í flestum þeirra séu skilyrði allgóð
til jarðeplaræktunar. Vér efumst eigi um
að Eyfirðingar geti vel ræktað öll þau
jarðepli sem þeir þarfnast, og meira til.
Þá er Akureyri. Hún var fyrrum
brautryðjandi jarðeplaræktarinnar á
Norðurlandi. Garðar þar hafa verið betur
ræktaðir en víðast hvar annarsstaðar á
landi hér, enda uppskera oft og tíðum á-
gæt, langt yfir meðallag það sem al-
ment er talið. I hlutfalli við fólksfjölgun
hefir jarðeplarækt á Akureyri hnignað
mjög, enda hafa sumir garðar farið þar
í auðn, t. d. eru garðar þeir, er Hans
VVilhelm Lever setti þar á stofn 1807, og
sem í meira en hálfa öld hafa verið í á-
gætri rækt, nú komnir í auðn.
Samkvæmt hagskýrslunum virðast Ak-
ureyrarbúar nú kaupa meira en 3/4 af
sínum jarðeplum, eða alls 1833 tnr. Hins-
vegar var sú tíð, að Akureyrarjarðepli
voru seld víða. Vér efumst eigi um að
skjót breyting geti orðið á þessu. Akur-
eyrarbúar eiga að vera og geta orðið for-
göngumenn jarðeplaræktunarinnar á
Norðurlandi, líkt og áður. Tíðarfar og
jarðvegur og aðrar ástæður er að þessu
lúta, hafa eigi tekið breytingum.
Þingeyjarsýslur. I þeim eru mismun-
andi skilyrði til jarðeplaræktar. Vöntun-
in þar um 2/3 til að fullnægja hinni
reiknuðu áætlun. Vér efumst eigi um að
hægt verði að auka jarðeplaræktunina
í Þingeyjarsýslum, svo að þær yrða
sjálfbjarga, enda eru þar stór jarðhita-
svæði, þar sem reka mætti garðyrkju í
stórum stíl.
Norður-Múlasýslu vantar eigi nema 1/g
til þess að jarðeplaþörfinni sé fullnægt,