Freyr - 01.06.1936, Page 25

F R E Y R
127
þungi af kjöti, sem selja má til Englands,
og því ríður á að fá sem mest fyrir hvert
kílógramm, svo sem mest fáist fyrir heild-
ina. Meiri heildarþungi getur ekki bætt
þetta upp, því að til Englands fer hann
ekki, ef hann yfirleitt selst.
2. Það er nokkuð sitt á hvað, hvort
hrúts- eða geldingsskrokkarnir hafa
reynzt þyngri að haustinu. Sem heild er
óhætt að segja, að munar í þyngdinni gæt-
ir ekki, þegar lömbin eru orðin upp undir
4 mánaða gömul. Þó virðast geldingarnir
heldur léttari þar, sem dregið hefir verið
úr þeim, en þar, sem þeir hafa verið gelt-
ir með töng, og mun því óhætt að fullyrða
að fyrri geldingaaðferðina eigi ekki að
hafa. Ennfremur virðast sumrungar og
síðborin lömb verða heldur þyngri sem
hrútar en geldingar, en munurinn er
hverfandi lítill.
í Miðdalsgröf voru 20 geldingar og 20
hrútar, allir bornir á venjulegum sauð-
burði. Hrútarnir voru nýbornir 0,09 kg.
þyngri, en að haustinu voru skrokkar
hrútanna 16,33 kg., en geldinganna 16,11
og er það minni munur en ætla mátti að
yrði eftir mismun lifandi-þungans að vor-
inu. Á Valshamri voru samanburðar lömb-
in 20, tíu af hvoru um sig, hrútum og
geldingum. Þar höfðu geldingarnir að
haustinu 14,45 kg. skrokk, en hrútarnir
14,35 kg., og voru þó hrútarnir þyngri
nýbornir og mátti því búast við þeim
þyngri að haustinu. Á Hrafnkelsstöðum
voru geldingsskrokkarnir þyngri.
Þessar rannsóknir virðast því benda á
það, að munurinn á þyngd geldings-
skrokka og hrútsskrokka að haustinu sé
sama sem enginn, og hann eigi ekki að
vera í vegi fyrir því, að menn geldi hrút-
lömb sín til að fá af þeim útgengilegra og
verðmeira kjöt.
3. Kjötprósentan virðist aðeins meiri
hjá geldingunum en hrútunum, eða sem
næst 40,5 hjá geldingunum móti 40,0 hjá
hrútunum. Með kjötprósentu er hér átt
við, hve mikill hluti lifandi þungans gef-
ið upp í prósentu sé kjöt — þ. e. skrokk-
þunginn á blóðvelli.
Mismunurinn er mestur á Melum, þar
sem geldingarnir hafa 41,3 %, en hrút-
arnir 39,9 °fo; minnstur í Miðdalsgröf,
þar sem hann virðist enginn vera. Gæru-
þunginn má heita eins, en geldingarnir
eru mörmeiri og munar það að meðaltali
um 1,4 kg.
4. Geldingarnir fylgja mæðrum sínum
betur í högunum og rekstrum. Villast því
síður undan síðari hluta sumars og í fjár-
ragi að haustinu, og leggja því líka minna
af, þó að slátrun dragist fram á haustið.
Af þessu hygg eg, að það sé óhætt að
segja þeim, sem búa við freðkjötsmark-
að, að þeir eigi í vor að gelda hrútlömb
þau, sem þeir ætla að slátra að hausti.
Með því hafa þeir engan skaða, hvað kjöt-
þunga snertir, en stuðla að því, að kjötið
að hausti seljist fyrir hærra verð í Eng-
landi.
Aftur þori eg ekki að segja hið sama
við þá, sem selja kjöt sitt saltað eða nýtt
á innlendum markaði eða í Noregi. Þar
eru líkur til þess, að þeir tapi engu beint,
en aftur eru vart líkur til þess, að þeir
fái borgaða fyrirhöfnina, sem geldingunni
er samfara. Og meðan ekki kemur gæða-
mat á allt kjöt, en það þarf að koma sem
fyrst, þá er hæpið og líklega nærri víst,
að þeir, sem selja á innanlandsmarkaði,
fá ekki hærra verð fyrir geldingsskrokk-
ana en hrútsskrokkana.
Eins og eg áður hefi sagt, þá eru þess-
ar athuganir byggðar á fáum lömbum eða
134 í hvorum flokki. Allar ályktanir eru
því hæpnar, þó eg hafi reynt að gera
þær. Vegna þessa væri mér mjög kær-