Freyr - 01.01.1939, Page 9

F R E Y R
3
allra, sem skepnur hafa undir höndum.
Ef þess er gætt, fer saman mannúðleg
meðferð á skepnunum og að þær færa björg
í bú. Hér hefir eingöngu verið minnst á
glöggskyggni og þekkingu Theodórs á
hestum, en svo var einnig um aðrar bú-
fjártegundir. Theodór hafði sérlega glöggt
auga fyrir sauðfé, og gætti þar sömu þekk-
ingar og skilnings og áður hefir verið lýst
gagnvart hrossunum.
Annað aðalstarf Theodórs hjá Búnaðar-
félagi Islands, var eftirlit með starfi fóð-
urbirgðafélaga. Heimildarlögin um stofn-
un fóðurbirgðafélaga eru frá 1919, eða
þau voru sett um sama leyti og Theodór
kemur að Búnaðarfélaginu. Hann hefir
því manna mest mótað þann félagsskap.
Hann var kröfuharður til bænda um það,
að sá félagsskapur væri ekki nafnið tómt,
hann krafðist þess að skýrsluhald væri í
bezta lagi, og öllum reglum framfylgt til
hins ýtrasta. Þetta varð til þess að fé-
lagsskapur þessi útbreiddist hægar, en ef
slakað hefði verið á kröfunum. — Ýmsir
óskuðu, að það væri gert, en Theodór hélt
hinu fast fram og taldi nóg til af alls kon-
ar hálfdauðum félagsskap. En Theodór
trúði því, að með stofnun fóðurbirgðafé-
laga mætti, betur en á annan hátt, fyrir-
byggja fóðurskort og horfelli. Þess vegna
þótti honum hægt ganga að fá bændur til
þess að fylkja sér þar saman til starfa.
Síðustu árin sá hann fyrst verulega miða
áfram í þessu efni. 1 árslok 1938 voru
stofnuð fast að 70 félög, eða því nær í
þriðja hverjum hreppi. Sá árangur hefir
náðst fyrir hyggindi og þrotlausa baráttu
Theodórs Arnbjörnssonar, og það er sér-
staklega ánægjulegt, að Theodór skyldi
auðnast að ná sigri á þessu sviði, áður en
hann féll frá. Hann fylgdi þróun þessa
félagsskapar af miklum áhuga. Með bréfa-
skriftum, og á annan hátt, var hann í stöð-
ugu samabandi við eftirlitsmennina og
leiðbeindi þeim og ráðlagi.
Þá gegndi Theodór gjaldkerastörfum
hjá félaginu nokkur síðustu árin. Það starf
rækti hann með afbrigðum vel. Öll bók-
færsla var ávallt í fullri reglu og þess
gætt að allt væri rétt. Við störfuðum sam-
an á skrifstofu félagsins meira en þrjú
árin síðustu. Varð mér samstarfið við
hann og maðurinn sjálfur þess kærari, því
lengur sem við kynntumst.
Theodór var prýðilega að sér í íslenzkri
sögu og bókmenntum. Notaði hann tóm-
stundir sínar til þess að kynna sér hitt
og annað, varðandi þau efni. Ég vissi, að
nú í vetur vann hann að mjög merkileg-
um athugunum í sambandi við jarðabók
Árna Magnússonar. Hefði Theodór sómt
sér hið bezta sem fræðimaður og kennari
í íslenzkum söguvísindum.
Theodór Arnbjörnsson var á ýmsa lund
óvenju heilsteyptur og mikilhæfur maður.
Hæfileikar hans voru miklir og hann hafði
tamið skapgerð sína svo af bar. Hann var
skapmikill og lítt fyrir það gefinn að láta
hlut sinn, ef á hann var leitað, en þess varð
sjaldan vart, að hann skipti skapi, svo
hafði hann þjálfað lund sína og stælt vilja-
þrek sitt. Theodór hafði yndi af því að
rniðla öðrum. Hann hafði yndi af því að
hafa gesti á heimili sínu. Hefir hvergi
verið tekið með meiri hlýju og innileik á
móti mér, en á heimili þeirra hjóna. En
Theodór var veitull víðar en sem gfest-
gjafi. Hann hafði yndi af því að greiða
götu annara, þótt honum væru ekki vanda-
bundnir. Grunur minn er sá, að það sé
ekki svo lítið, sem Theodór lét af hendi
ralcna til manna, er voru í þrengingum,
en það var gert á þann yfirlætislausa, en
fagra hátt, að láta eigi hina vinstri hönd
vita, hvað sú hægri gerði. Þeim hjónum
varð eigi barna auðið, en tvö börn tóku