Freyr - 01.01.1939, Side 19

F R E Y R
13
Cheviot kynið hefir verið mikið ræktað og
kynbætt, með tilliti til vaxtarlags, holda,
hreysti og þols, en Southdown kynið hefir
verið mest ræktað af öllu fé, með tilliti til
holdafars, miðað við nútíma kröfur til
kjötframleiðslu.
Við getum ekki, með hagnaði, ræktað fé
okkar undir íslenzkum staðháttum svipað
því eins mikið og Bretar hafa ræktað sín
láglendiskyn, t. d. Southdown kynið. En
við ættum að geta, okkur til mikils hags,
ræktað og kynbætt okkar fé eins mikið og
Bretar hafa ræktað sínharðgerðufjallakyn,
t. d. Svarthöfða-, Cheviot- og Welsh kyn-
ið. Þessi þrjú kyn eru öli mjög harðgerð
og þolin, að ýmsu leyti þolnari en okkar
fé, en samt mikið ræktuð, með tilliti til
holdarfars og vaxtarlags. En við verðum
alltaf að hafa það hugfast, að halda fénu
þolnu og hraustu.
Okkur er brýn nauðsyn að kynbæta sauð-
féð og reyna á þann hátt að auka og eink-
um þó að bæta afurðir þess. Ýmsir bændur
hafa sýnt viðleitni í þá átt síðustu árin,
en árangurinn er ennþá of lítill og ekki
nógu almennur. Þurfum við því nú að
hefjast handa af kappi og vinna að
kynbótastarfseminni, því að þar er mikið
starf óunnið.
Féð þarf að vera þeim kostum búið, að
hver kind geti gefið eigandanum árlega
sem mestan hreinan arð, þegar skynsam-
lega er með hana farið.
Hvernig kindin á að vera, veltur því
nokkuð á staðháttum. Það þarf þó að gera
nokkuð sömu kröfur til vaxtarlags og
holdafars fjárins, hvar sem er á landinu,
en féð má vera því stærra og þyngra, sem
lífsskilyrðin eru betri frá náttúrunnar
hendi. Víða hér á landi, þar sem náttúru-
skilyrðin eru verst, er féð of stórt. Það
hefir þar varla nóg fóður sér til viðhalds,
hvað þá að það geti safnað holdum. Framh.
Loðdýrin.
Árið er liðið. Sé litið til baka og at-
huguð þróun loðdýraræktarinnar og
gengi yfirleitt á síðastliðinu ári, verður
ekki annað með sanni sagt, en að fram-
farirnar hafi orðið stórstígar. Dýrastofn-
inum fjölgar tiltölulega ört, svo nú munu
vera allt að því helmingi fleiri dýr á eldi
en voru á sama tíma í fyrra. Hitt er þó
meira um vert, að dýrastofninn fer stór-
batnandi.
Báru sýningarnar á síðastliðinu hausti
með sér fulla sönnun fyrir hinum stór-
stígu framförum, sem orðið hafa síðan
haustið 1936. Verður eigi annað sagt, en
um gjörbreytingu sé að ræða. Þessa mun
þó gæta ennþá meira á komandi hausti.
Má telja öruggt, ef ekki kemur eitthvert
sérstakt óhapp fyrir, að þá verði til sölu
mjög mikið af verulegum úrvalsdýrum.
Er líka óhætt að fullyrða, að betra sé að
hafa helmingi minni stofn af úrvalsdýr-
um en helmingi stærri af miðlungsdýr-
um.
Á öðrum sviðum eru framfarirnar líka
auðsæjar, má þa'r sérstaidega nefna
hirðing og fóðrun dýranna. Loðdýraeig-
endum er almennt að verða það ljóst, að
það er ekki nægilegt að hafa ágætan
dýrastofn. Dýrin þurfa að fá verulega
gott fóður og mjög nákvæma og um-
hyggjusama hirðingu, ef arð.urinn á að
vera góður. Engin húsdýr eru svo algjör-
lega háð umhyggju mannsins, sem loð-
dýrin. Þau eru bundin við búrin sín allan
ársins hring og geta enga björg sér veitt
aðra en þá, sem mannshöndin réttir þeim.
Þessvegna slær hinn umhyggjusami hirð ‘
ir aldrei slöku við. Hánn fylgist ávallt
vandlega með allri líðan dýranna, eftir
því, sem frekast er auðið. Hann þekkir