Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 15.11.1945, Blaðsíða 10

56
TÍMARIT V.F.Í. 1945
er smíðaður hjá Westinghouse. I stöðini er ennfremur
rafgeymir fyrir liðaverndun og varalýsingu.
Útliggjandi háspennustrengir eru 4 talsins, þrír
með 67 m/m- vírum en sá fjórði með 53,4 m/m2 vír-
um. Gert er ráð fyrir að tengja megi við aðalspenni-
stöðina núverandi háspennustreng að díselaflstöð
bæjarins. Er það 25 m/m-, 10 kV jarðstrengur, sem
nú liggur niður í miðjan bæinn að spennistöð nr. 1
við Norðurgötu, en hann á að grafa upp á parti og
nota til samtengingar við Skeiðfossvirkjunina, og
reka hann með 6000 voltum. Núverandi 10 kV spenn-
ar verða teknir niður og tengdir um og notaðir í
kerfinu annars staðar.
Notendaspennistöðvarnar eru 8 talsins, sjö þeirra
eru 300 kVA að stærð en sú áttunda 600 kVA fyrir
ríkisverksmiðjurnar SRN og SR 30. Af þessum 8
spennistöðvum eru 5 notaðar til almennrar raforku-
notkunar en 3 fyrir síldarverksmiðjurnar. Bæjar-
verksmiðjan Rauðka notar nú til að byrja með einn
spennir, 300 kVA, en bæta má þar við öðrum spenni
jafnstórum. Síldarverksmiðjur ríkisins nota sam-
tals 900 kVA í uppsettu afli spenna. Eru spennar
þessir tengdir við einn og sama sérstreng í aðal-
spennistöðinni og má þar mæla í honum inn og
útgangandi orku, því gert er ráð fyrir því, eins og
áður var sagt, að Siglufjarðarbær geti fengið raf-
orku einnig frá ríkisverksmiðjunum ef með þarf.
Spennistöðvar þessar eru keyptar hjá Moloney El.
Co., í Bandaríkjunum. Eru þær af utanhússgerð,
samanbyggður 6 kV olíurofi, háspennuvör, spennir
og lágspennustrengskápur, allt á einum steinsteypu-
stöpli. I lágspennustrengskápum eru sjálfvirkir loft-
rofar fyrir 6 fráfarandi greinum fyrir 200 ampére og
1 grein fyrir 350 ampere.
Er ætlast til að lágspennustrengir þessir verði
tengdir við loftlínukerfið núverandi á viðeigandi
stöðum, en að stærri notendur fái straum sinn beint
úr spennistöðvunum.
Enn um snjóát.
Eftir Dr. Ólaf Daníelsson.
í öðru hefti árg. 1945 af þessu tímariti birtist grein
eftir herra Bjarna Jósefsson og er henni stefnt cil
mín. Hún er skrifuð út af grein, sem ég hafði skrifað
fyrir nokkru um snjóát sauðf jár. Þessi grein hans er
hvorki stílistisk né að öðru til prýði, en herra Bjarni
Jósefsson er akademiskur borgari og meðlimur
félags þess, sem gefur tímaritið út, svo að ég vík að
henni nokkrum orðum, einkum af því að í henni er
upplýsing, sem mér kemur ákaflega vel, þó að grein-
arhöfundur hafi sjálfsagt ekki til þess ætlazt, eftir
tóninum í greininni að dæma. Ég skal strax segja
til þess, hver þessi upplýsing er, hún er sú, að sauð-
kindin þurfi í fullri innistöðu 1,833 kg af vatni á
sólarhring, auk þess sem hún fær í fóðrinu. Ég hafði
sjálfur gizkað á 1 kg, en hafði eiginlega lítið fyrir
mér í því, fannst það jafnvel heldur lágt og hafði
getið þess í handriti mínu að greininni, en strikað
það út aftur. Ég véfengi ekki grundvöll þann, sem
reikningurinn í grein herra Bjarna Jósefssonar er
byggður á, tel víst, að hann sé tekinn eftir útlendri
reynslu, og má þá að sjálfsögðu taka hann hér upp,
að minnsta kosti sem „fyrstu approximatiön". Ég
geri því hér ráð fyrir, að vatnsþörf kindarinnar sé
1,8 kg á sólarhring, auk þess sem hún fær í fóðrinu,
sem hlýtur að vera nokkurn veginn rétt, svo framar-
lega sem rétt er farið með tölur í grein herra Bjarna
Jósefssonar*), og hlutfallið 7:3 (þ. e. vatn á móti
þurefni) er þaö sama aö vetri til sem aö sumri til, en
það verður talið svo í þessari grein.
Ég er hræddur um, að þeir sem þetta kunna að lesa,
hafi ekki fyrir sér grein mína í 5. hefti árg. 1944, svo
að ég rek hér inntak hennar í jaðalatriðum. Þar er
fyrst bent á tvö fakta:
1. Að snjór sé miklu rúmfrekari en vatn það,
sem úr honum verður þegar hann bráðnar
(sbr. orðin „það verður svo lítið vatn úr einni
lúku af snjó“).
2. Að til þess að bræða 1 kg af snjó þurfti 80
kgkal. hitamagn.
I þriðja lagi sanna ég með því að láta sem ég hafi
tvær kindur í húsi og gefi annari snjó (0 gráðu heit-
an), en hinni vatn (g gráðu heitt) og reikna ceteris
paribus, að hitatap það, sem af snjóátinu leiðir, se
*) Égf verð að gera ráð fyrir þessu, þó að ég hafi fulla
ástæðu til þess að fara varlega með staðhæfingar herra
Bjarna Jósefssonar. Ég get þess svona til dæmis, að í grem
sinni segir hann að grasið, sem kindunum er beitt á að vetr-
inum sé frosið og setur upphrópunarmerki aftan við orðið,
líklega til þess að gefa í skyn að þetta hafi hann sjálfm
fundið út, sem mun satt vera. Aldrei hef ég heyrt það. Ó. D-