Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 20.12.1946, Qupperneq 13

TÍMARIT V.P.Í. 1946
43
vefnaðarpjötlu voru f jórar slíkar ræmur prófaðar og
tekið meðaltal af niðurstöðunum.
Árangurinn af rannsóknum þessum hefur verið
settur upp í línurit, og birtast myndir af þessum
línuritum hér með, ein mynd fyrir hvert hinna rann-
sökuðu efna. Af 1. mynd, sem sýnir togþol vefnaðar-
ins við misjafnlega mikið kalsíumoxydinnihald, er
augljóst, að kalsíumoxydið hefur haft lítil áhrif á
baðmullarvefnaðinn, og sízt til hins verra. Svipuðu
máli er að gegna um magnesíumoxyd (sjá 2. mynd).
Dálítið önnur áhrif eru af alúminíumoxydi (sjá 3.
mynd), og fer togþol vefnaðarins heldur minnkandi
með auknu alúminíuminnihaldi, en litlu munar þó.
Allt önnur áhrif eru af kalsíumklórídinu. Á 4. mynd
sést greinilega, hvernig togþol vefnaðarins breytist
með auknu innihaldi af saltinu. Þegar vefnaðurinn er
steiningarefnafrír, er togþol hans 13,0 kg/cm, en
minnkar snögglega af hinu minnsta kalsíumklóríd-
innihaldi, sem sett var í vefnaðinn við þessar tilraun-
ir, er 8,4 kg/cm, þegar vefnaðurinn inniheldur 0,4%
af saltinu, 6,8 kg/cm, þegar hann inniheldur 0,7%,
kemst niður í 5,5 kg/cm, þegar vefnaðurinn inniheld-
ur 0,9% af kalsíumklórídi, en breytist lítið upp frá
því, þótt saltinnihaldið aukist, enda er nokkur styrk-
ur að þornuðu línolíulaginu. Minnst verður togþolið,
5. mynd.
þegar vefnaðurinn inniheldur 4% af kalsíumklórídi,
er þá komið niður í 4,4 kg/cm.
Svipuð áhrif eru af magnesíumklórídi, nema hvað
áhrifanna af því gætir miklu fyrr en af kalsíum-
klórídi (sjá 5. mynd), er togþolið komið niður í 5,1
kg/cm, þegar vefnaðurinn inniheldur 0,3% af magne-
síumklórídi, og 3,9 kg/cm, þegar hann inniheldur
0,4% af saltinu, en breytist lítið upp frá því, þótt
saltinnihaldið aukist, enda er þá harla lítið orðið
eftir af hinum upprunalega styrkleika baðmullar-
vefnaðarins.
Af alúminíumklórídi eru áhrifin lík því, sem þau
6. mynd.
eru af kalsíumklórídi (sjá 6. mynd), þó minnkar tog-
þolið ekki eins snögglega og af kalsíumklórídinu.
Hins vegar minnkar togþolið af völdum alúminíum-
klóríds enn meira, og kemst það niður í 3,1 kg/cm,
þegar vefnaðurinn inniheldur 3,4% af því, og niður í
2,9 kg/cm, þegar hann inniheldur 5,2% af alúminíum-
klórídi, og er það minnsta togþol, sem mælt var við
þessar tilraunir.
Áhrifin af alúminíumsúlfati eru mjög svipuð því,
sem þau eru af magnesíumklórídi (sjá 7. mynd), en
áhrifin af zinkklórídi (sjá 8. mynd) eru mjög lík því,
sem þau eru af kalsíumklórídi.
Af niðurstöðum þessara rannsókna er augljóst, að
enginn eða aðeins sáralítill skaði hlýzt af því, þótt
baðmullarvefnaður sá, sem notaður er til framleiðslu
á olíubornum sjóklæðum, sé með steiningu, sem inni-
heldur kalsíumoxyd, magnesíumoxyd og alúminíum-
oxyd. Innihaldi steiningin hins vegar kalsíumklóríd,
magnesíumklóríd, alúminíumklóríd, alúminíumsúlfat
eða zinkklóríd, má búast við skemmdum í hinum
olíubornu sjóklæðum. Við því má búast, þótt það
hafi ekki verið rannsakað hér, að áhrifin af hinu
litla magni þessara efna, er minnst var notað við
rannsóknirnar og lítt var farið að gæta, er togþolið
var rejuit eftir tveggja og hálfs mánaðar geymslu,