Akranes - 01.11.1946, Síða 26

134
AKRANES
hugsað, að ef enginn sækti kökuna þangað þar sem hún yrði
látin uppi á hólnum, þá kæmist hún til skila hjá sér daginn
eftir).
Þegar allir voru gengnir til svefns nema móðir mín og
þeir stúdentarnir Jón og Matthías, hélt hún áfram að spjalla
við þá. Hún sagði þeim söguna af álfkonunni og þeim greiða,
sem hún hefði gjört sjúku stúkunni, og hverra launa hún
beiddist í staðinn. Nú sagðist hún fús gefa jólakökuna, en
bað þá vera svo væna að koma henni fyrir í holu efst uppi á
hólnum (sem við öll þekktum). Þangað bað hún þá fara og
fekk þeim heila jólaköku innvafða í pappír og skrifað utan á:
Til álfkonunnar Sigríðar Árnadóttur 1 Gammabrekku.
Allt var þetta gjört eins og álfkonan hafði mælt fyrir við
sjúku stúlkuna. Móðir mín fór svo að hátta, en stúdentarnir
út með jólakökuna og komu henni fyrir í holunni uppi á
hólnum eins og fyrir þá var lagt og lögðu hellustein yfir. Síð-
an fóru þeir heim og gengu til hvílu, og enginn vissi um
þessa ferð þeirra, því allt húsið var í svefni. Um morguninn
vaknaði Jón fyrr en Matthías og áður en nokkur var kom-
inn á fætur. Hann gekk upp á hólinn og leit í holuna. Hellu-
steininum hafði verið velt frá og upp úr holunni, og jóla-
kakan var horfin.
En sjúku stúlkunni batnaði algjörlega upp frá þessu, svo
hún komst á fætur næstu daga.
Þetta þótti okkur öllum, sem vissu alla málaveti, merki-
legasta álfasagan, sem við nokkurn tíma höfðum heyrt eða
lesið um, og bezta sönnun, sem nokkurn tíma hafði fengizt
um að álfar byggju í Gammabrekku. ■ ,
Hér um fannst mér lengi mega segja eins og Sigurður
fornfræðingur sagði: „Það sem getur verið satt er engin
ástæða til að efast um að sé satt,“
Slík er arfleifð þín
María átti von á barni, þegar Þjóðverjar réðust inn í
þorpið hennar í Júgóslavíu. Pétur, maður hennar, ungur að
aldri, komst undan, og gekk í lið með júgóslavnesku frelsis-
liðunum.
Nokkrum vikum síðar varð hann fyrir skoti. En áður en
hann gaf upp andann, tók hann fram blýantsstúf og reit
bréf ófæddu barni sínu.
Félagar hans létu bréfið ganga frá manni til manns. í
síðastliðinni viku barst bréfið til London, og þar með um-
heimsins: <•
„Barnið mitt, sem sefur nú í dimmunni og’ safnar afli til
fæðingarhríðanna, ég óska þér allra heilla! Þegar tími þinn
kemur, verður eitthvað það innra með þér, er veitir þér
orku til að berjast til Ijóss og lofts. Slík er arfleifð þín —
barn af konu borið — að berjast til ljóssins unz yfir lýkur.
Megi loginn, sem stælir skýrt stál æsku þinnar aldrei
slokkna, heldur brenna ævinlega, svo að þegar dagsverki
þínu lýkur sért þú sem varðeldur við sjaldfarinn veg, lof-
aður af öllum vegfarendum.
Andi undrunar og ævintýra, tákn ódauðleikans, mun verða
gefin þér í bernsku, Megi hann fylgja þér um ókomin ár,
svo að hjarta þitt leiti ávallt gróðursins handan öræfanna,
dögunarinnar handan hafsbrúnarinnar, Ijóssins að baki
myrkursins.
Megir þú ávallt leita og erfiða í góðri trú og með djörfum
huga í þessari veröld, þar sem menn þreytast svo mjög.
Varðveittu elsku þína til lífsins, en varpaðu frá þér óttanum
við dauðann. Lífið þarf að elska, eða glata því ella. Þó
skyldi það aldrei elskað um of.
Njóttu vináttunnar, lærðu aðeins að þekkja vini þína.
Ræktu umburðarleysi þitt, en beittu því aðeins gegn því,
sem hjarta þitt segir þér að sé illt.
Nærðu aðdáun þína á því, sem stórfenglegt er og göfugt,
eins og skini sólarinnar og dyn þrumunnar, regninu og
stjörnunum, storminum og hafinu, vexti trjánna og endux-
komu árstíðanna og mikileika hetjunnar.
Láttu hug þinn hungra eftir nýrri þekkingu, hataðu lyg'
ina og varðveittu hæfni þína til að hneykslast.
Eg veit, að nú á ég að deyja. Eg blygðast mín fyrir að láta
þér eftir svona ljótan heim og lítt þægindum búinn, en eng-
inn má sköpum renna. Nú kyssi ég enni þitt. Eigðu góða
nótt, ljómandi dögun og ljúfan morgun.“
Þegar svo frelsiliðarnir þustu inn í þorp þeirra Péturs, til
þess að hefna harma sinna, fréttu þeir, að María hefði verið
myrt fáum dögum áður en hún skyldi ala barn sitt. Bréfið,
sem félagar hans gátu ekki komið til skila, varð þannig að
bréfi til allra barna, óborinna, í þennan stóra, brjálaða heim-
St. Egg. þýddi úr „Time“ (lítið eitt stytt).
Eilífðareðli mannssálarimiar verður
ekki fjötrað né drepið í dróma
Á öllum öldum hefur verið unnið á móti kirkju og kristin-
dómi, þeim meginsamtökum, sem reynt hafa að glæða hið
guðlega eðli mannsins. Misjafnlega langt hefur verið gengið
í þessu niðurrifi, og oft hefur virzt líta vel út með árangur
af þessu starfi. Þótt mikið hafi verið lagt á sig í þessu efm
t. d. í Þýzkalandi og Rússlandi, sanna hin síðustu ár þó 1
báðum þessum löndum óumdeilanlega yfirskrift þessa grein'
arkoms.
Þjóðverjar hugðust hafa sigrazt á þessari veilu og van-
mætti í eðli mannanna. Þar er nú allt í rúst.
Um nokkurt skeið, — fram á allra síðustu ár, —- hefui1
rækilega verið unnið að því sama með hinni rússnesku þjóð.
Að hún í hinum andlegu efnum horfði ekki fram hjá hinum
dauðlega stjórnanda sínum. Þrátt fyrir boð og bann í þess-
um efnum hefur enn sannazt með hinni rússnesku þjóð, að
eiífðareðli mannsins og trú hans á Guð verður ekki fjötrað-
Maðurinn og heimurinn í heild getur ekki lifað heilbrigðu
lífi, í samræmi við fulkomna þróun og þroska, án þess að
hafa samband við eilífðaruppsprettu sjálfs lífsins.
Stálvilji hinar rússnesku þjóðar horfir nú algérlega fratf1
hjá Stalin, hversu góður og gagnlegur sem hann kann að
vera sem stjórnandi þjóðar sinnar. Það er mikilsvert tíöi'
anna tákn, og enn ein sönnun um mátt og mikilleik þeirra
eilífu sanninda, sem aldrei ganga úr gilid, að „maðurinn lifír
ekki af brauði einu saman“.
Þessi þjóð (þ. e. Rússarnir), sem reynt hefur verið að
kúga frá trú og kristindómi, hefur slitið af sér öll bönd,
hefur nú trúariðkanir um hönd, án þess að vera lengu^
varnað það á sama hátt og áður. En við, sem lifum í þessum
efnum sem öórum eftir geðþótta sem frjálsir menn, höfum
á síðustu árum verið í vaxandi mæli að loka kirkjunuro,
meðan Rússar eru að brjóta upp þá slagbranda, sem fyrú'
þær voru settar.
Sennilega væri okkur hollt og heillavænlegt í ýmsum efn-
um „að sjá hvað fara gerir“ hjá öðrum þjóðum. Við getum
sjálfsagt ekki, — og er ekki hollt þó við gætum —, á öllum
sviðum lifað sem óhófsmenn og angurgapar. Svo bezt öðl'
umst við virðingu voldugra menningarþjóða, að heima fyrir
og á heimsþingum sjái staðina að hér búi traust og trúuð
menningarþjóð.