Akranes - 01.10.1953, Page 15
nokkrir framtakssamir menn í Reykjavík
og Hafnarfirði sig saman um það 1918, að
stofna og starfrækja í Reykjavik vélsmiðju.
Var það Hlutafélagið Hamar, sem keypti
járnsmíðaverkstæði Gísla Finnssonar á
horni Norðurstígs og Tryggvagötu, en fé-
lagið keypti þá einnig Járnsteypu Reykja-
vikur. Þessir menn voru: Ágúst Flygen-
ring, útgerðarmaður í Hafnarfirði, Sveinn
Rjörnsson, síðar forseti Islands, Hjalti Jóns-
son, skipstjóri, Kirk, verkfræðingur P. 0.
Christensen, ljTsali og Jes Zimsen, útgerð-
armaður.
Eigendum Hamars varð fljótlega ljóst,
að aðstaða þeirra var enganveginn góð með
hinni mjög svo takmörkuðu dráttarhraut.
Þeirra takmark hefur auðvitað verið svo
sem verða mætti, að ifyrirbyggja að togara-
eigendur sigldu með skip sín til útlanda
til viðgerðar, en sú hætta varð ekki um-
flúin á neinn atrnan hátt en að hér kæmi
sem fyrst upp dráttarbraut, sem tekið gæti
togarana á land.
Af þessum sökum býðst hlutafélagið
Hamar þegar á árinu 1922 að taka upp
samvinnu, eða sameiningu þessara tveggja
félaga, Slippfélagsins og Hamars. Þrátt
fyrir stöðugar umleitanir og viðræður um
þetta efni, varð enginn árangur af þess-
um umleitunum, fyrr en á árinu 1930,
er hin gamla stjórn sagði af sér og kosnir
voru í hina nýju stjóm, eingöngu hlut-
hafar úr Hamri. Hlut að þessari endan-
legu samvinnu hefur Jes Zimsen víst ekki
átt lítinn.
Nú eru oft haldnir stjórnarfundir og
mikið bollalagt um hugsanlega möguleika
a endurskipulagningu Slippfélagsins, og
fyrir útvegun fjár til kaupa á nýjum braut-
um, því að án þess voru öll heilabrot
um framtíð fyrirtækisins óhugsanleg.
Á stjórnarfundi 17. ágúst 1931 kemur
fram algert nýmæli sem þannig er bókað:
„Framkvæmdastjóra var falið að taka til
othugunar, hvort ekki skuli ráða marm
til þess að vera verkstjóra í Slippnum, er
eigi þátt i útvegun viðskipta um að gjörð-
tr og byggingu mótorskipa, og á öðrum
sviðum, er Slippfélagið getur starfað.“
Það er augljóst, að á þessum tíma mæða
athuganir og framkvæmdir aðallega á hin-
um unga, ötula framkvæmdarstjóra Ham-
ars, Benedikt Gröndal og Hjalta Jónssyni.
Á stjórnarfundi 15. september 1931, legg-
ur Gröndal fram tillögur til viðbótar við
dráttarbraut Slippfélagsins þannig, að hún
yrði lengd um 33,5 m. fram i höfnina, og
jaifnframt að gerð verði uppfylling fyrir
framan lóð Slippfélagsins, alls 1120 ferm.
En ætlast er til, að eftir slíka breytingu
verði mögulegt að draga á land 600 tonna
skip.“ Var samþ. að sækja um leyfi til
bæjarstjómar.
Á fundi 23. desember 1931, leggur Grön-
dal fram uppdrætti að tveimur dráttar-
brautum, sem hvorri fyrir sig er ætlað að
ÁKRANES
Fyrsti nýsköpunnr-
togarinn tekinn upp
ú nýju 1500 smúl.
drútarbr. 20. júlí
1948.
taka upp allt að 750 tonna skip, og er
áætlað, að þessi framkvæmd kosti ca. 300
þúsund kr., en Benedikt falið að athuga,
hvernig koma megi verkinu í framkvæmd.
Þar sem hér var um stórframkvæmdir að
ræða, var samþ. að leggja fljótlega fyrir
fund, tillögur um aukningu á hlutafé 'fé-
lagsins. Hinn 14. janúar 1932 er haldinn
aukafundur, þar sem rætt er um „fyrir-
hugaða byggirigu á nýjum dráttarbrautum,
og endurbætur á Slippnum.“
Á þessum fundi er gert ráð fyrir tveim-
ur brautum, sem taki upp 800 tonna slap,
en gamla brautin yrði kyrr þar sem hún
er, og á þeim stað mætti koma fyrir braut
fyrir millilandaskip. Til þess að fram-
kvæma þetta ásamt nauðsynlegum bygg-
ingum, telur Gröndal að þurfi um 600
þúsund .kr. Hann lagði og fram áætlanir
um tekjur og gjöld að þessari breytingu
lokinni, og telur nauðsynlegt að auka
hlutaféð um 100 þúsund kr. Stjórnin lagði
hins vegar til að hlutaféð yrði aukið um
300 þúsund kr. og var sú tillaga samþ.
Stjórninni var og falið að útvega hagkvæm
lán, og Benedikt Gröndal var sendur til
útlanda til kaupa á tækjum í samræmi við
þessar samjiykktir.
Á stjómarfundi 22. marz, skýrir Grön-
dal frá þvi, að hann ha'fi í nafni Slippfé-
lagsins gert kaupsamning við firmað H.
Keyser í Bremerhaven um kaup á tveim-
ur „Patent-slippum“ með vélum og öðm
tilheyrandi. En þá skeður það einkenni-
Uppskipun ú timbri.
lega, að stjórn félagsins telur sig ekkert
fé hafa til slíkra kaupa, „enda eigi ætlast
til að kaupin væru gjörð í nafni Slippfé-
lagsins. Varð því samkomulag um að fram-
selja Hjalta Jónssyni og félögum hans all-
an rétt, enda taki þeir að sér allar skyld-
ur samkv. samningi þessum.“
Þetta er ljóst og átakanlegt dæmi, um
hversu hér ríkti algert getuleysi og öng-
þveiti i fjármálum og framkvæmdum öll-
um á þessu tímabili, enda var útlitið þá
ckki gott, eða hin næstu ár. Allt þetta var
búið að ræða og skipuleggja til þrautar.
Þörfin hafði aldrei verið brýnni, og enn
sigldu skipin — eins og þau höfðu auð-
vitað áður gert til útlanda, til smávægi-
legra viðgerða og hreinsunar, en hér var
ekkert hægt að komast áfram í svo miklu
velferðarmáli.
Enn run stund ríkir mikil óvissa um fjár-
útveganir, en það er reynt utan lands og
innan.
Með 5. ágúst 1932, hefst nýr og veiga-
mi'kill þáttur i starfseani Slippfélagsins,
en þann dag er ráðinn að fyrirtækinu nýr
framkvæmdarstjóri, vel menntur maður,
Sigurður Jónsson, verkfræðingur, sem enn
gegnir þessu starfi af miklum dugnaði og
fyrirhyggju.
Hinn 2. s. m. er haldinn aukafundur, til
þess að gera hluthöfum grein fyrir, á hvern
hátt stjórninni hafi tekist að koma félag-
inu á efnahagslegan grundvöll, en það er í
höfuðatriðum hugsað á þennan veg:
HJutafé félagsins, að upphæð 97,975.00,
verði fært niður í kr. 40.000,00, — og gert
að almennu hlutafé. Tveir skuldheimtu-
menn (Jes Zimsen og Ásgeir Sigurðsson),
sem félagið skuldaði kr. 80.00,00, fái kr.
60.000,00 í almennum hlutabréfum (nýj-
um) sem fulla greiðslu fyrir skuldinni.
Almennt hlutafé verði þá samtals krónur
100.000,00. Hlutafé félagsins verð aukið
um kr. 97.000,00 (inngreitt) og sé það for-
gangshlutafé. Forgangshlutir hafi 4 sinn-
um meiri atkvæðarétt en almennir hlut-
hafar fyrir sömu upphæð. Almennum
hluthöfum sé ekki greiddur arður nema
forgangshluthöfum sé greiddur hærri arð-
ur en 6%. Forgangshluthafar hafi for-
gangsrétt í skuldlausum eignum félagsins
123