Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.10.1972, Page 19

TIMARIT VFI 1972
81
hugsaö okkur, að 400 tonna verk-
smiöja, sem kostar um 70 millj. doll-
ara, með raðir af tumum og hita-
einkennistölur þungavatnsverksmiðju
af þrem mismunandi stærðum eru
sýndar í töflu 1.
Tafla 1
Framleiðsluþarfir þungavatnsverksmiðju
skiptum, sem þekja myndi landsvæði á við heilt borgarhverfi, taki inn hálft Liður Verksmiðjustærð
vatnsmagn Elliðaánna, en skili smá- bunu af framleiðsluvörunni út um 133 t/ár 266 t/ár 400 t/ár
Lí" vatnskrana.
Raforkuþörfin er fyrst og fremst Starfslið 80 105 130
vegna hinnar geysilegu dælingar, Efnaþörf, t/ár H,S 27 54 80
sem fram fer I hringrásarkerfum Raforka, kW 12.7 25.4 38.0
verksmiðjunnar. Varmaþörfin er til Gufa, t/klst 167 333 500
hitunar á vatninu og brennisteins- Vinnsluvatn 1/s 150 300 450
vetninu inn í heita turninn og einnig til að skilja brennisteinsvetni úr frá- Kælivatn l/'s 780 1560 2340
XII. Nýting hveragufu
Ein aðalforsendan fyrir byggingu
þungavatnsverksmiðju hérlendis yrði
nin ódýra orka, sérstaklega varma-
orka frá jarðhitasvæðum. Það vanda-
mál kemur þó upp, að ísótópaskiptin
eru látin fara fram við háan þrýst-
ing, um 22 atm, til að tryggja blönd-
un brennisteinsvetnis og vatns á
meðan á skiptunum stendur. Ef
brennisteinsvetnið, sem skilið er frá
hrgangsvatninu á að geta komizt inn
í kerfið aftur, þarf gufan, sem notuð
er í aðskilnaðinum að vera a.m.k.
220° C heit. Þessu skilyrði er fullnægt
með gashitara í flóðrás Proctors og
Thayers á mynd 2. Ekki er líklegt
að svo heit gufa fáist með nokkurri
hagkvæmni á háhitasvæðum lands-
ins og þarf því að nota aðra leið.
1 athugunum, sem Ágúst Valfells,
Baldur Lindal Og ég gerðum fyrir
Rannsóknaráð ríkisins fyrir tveim
árum, duttum við niður á þá lausn,
sem sýnd er á mynd 3, að lækka
þrýstinginn á úrgangsvatninu, nota
síðan gufu við þægilegt hitastig, en
ná síðan öllu brennisteinsvetninu með
ísogi í hið kalda vinnsluvatn, þegar
það kemur inn í verksmiðjuna. Þetta
er hægt, ef vatniö fer ekki yfir 15°C
þegar það icemur inn, og slíkt er til-
tölulega sjaldgæft hér á landi.
Með þessu þurfum við ekki að
þjappa brennisteinsvetni upp í 22 atm
þrýsting til að koma þvl inn í kerfiö
aftur, en það yröi óheyrilega kostn-
aðarsamt. Nægilegt er að dæla
vinnsluvatninu með uppleystu
brennisteinsvetninu inn í kalda turn-
inn við 22 atm, en slík þrýstings-
hækkun á vatni er að sjálfsögðu
engum vandkvæðum bundin.
Það vandamál kemur þó upp, að
MYND 2 FLÓÐRÁS PROCTORS OG THAYERS
(Adeins fyrsta þrep sýnt)