Dagblaðið Vísir - DV - 24.11.2004, Qupperneq 24

♦ 24 MIÐVIKUDAGUR 24. NÓVEMBER 2004
Menning DV
Umsjón: Páll Baldvin Baldvinsson pbb@dv.is
Efasemdamenn safnast saman á Borginni
Tómasarquðspjöll
Annað kvöld verða haldnir útgáfu-
tónleikará Hótel Borg! tilefni útgáfu
fyrstu íslensku djassbiblíunnar. Þar er á
ferðinni ný nótnabók með áttatíu
djasslögum Tómasar R. Einarssonar og
ellefu lögum hans i píanóútsetningu
Gunnars Gunnarssonar. Bókin er 164
síður og skreytt yfir þrjátíu myndum.
Djassbiblíunafnið hefurlengi verið
notað um bækursem hafa að geyma
djasslög og fram til þessa hafa Islensk
djasslög ekki komið út iþessu formi.
I tilefni afútkomu bókarinnarætlar
kontrabassaleikarinn Tómas og svein-
ar hans að spila upp úrspjöllunum á
tónleikunum á Hótel Borg; efnisskráin
samanstendur aðallega aflatínlögum
hans frá síðustu árum, en einnig verð-
ur taliö í eldri lög aföðrum toga. Með
honum spila Óskar Guðjónsson á sax-
ófón, Samúel J. Samúelsson á básúnu,
Kjartan Hákonarson á trompet, Davíð
ÞórJónsson á planó og Matthías M.D.
Hemstock á trommur og slagverk auk
þess sem von er á einum leynigesti,
en utan hans verða margir leynigestir
Tómas Einarsson Veröur hann með Panamahatt annað kvöld?
á þessaum Tómasarlaunhelgum. Tón- síðustu fyrirjól og hefjast kl. 21.00.
leikarnir eru hluti af tónleikaröð Veitingasalan verður opin þeim sem
Djassklúbbsins Múlinn og verða þeir þyrstir eru.
Kristín Ómarsdóttir býöur Gísla Marteini upp á kampavín í Barcelona en hún er einmitt að gefa út nýja
skáldsögu þessa dagana.
Kæn Gísli Marteinn, umsjón-
armaður Á laugardagskvöldi
með Gísla Marteini í Rflds-
sjónvarpinu, yður er hérmeð
boðið að þiggja kaffisopa á Cáfé de la
Ópera við Römblurnar í Barcelona.
Þegar þér gangið inn mun yður, og
« íylgdarliði yðar, kvikmyndatökufólk-
inu, skriftunum og fleirum, mæta
skreyttir veggir og marmaraborð,
hvítidæddir og dáb'tið úrillir á stund-
um þjónar. Rétt við kaffistaðinn er
lestarstöðin Liceu og þaðan er
minnsta mál að rata. Lestarferðin frá
flugvellinum Prat og niður á Katalún-
íutorg kostar 2.20 evrur, leigubfllinn
frá flugvellinum og niður í bæ er eitt-
hvað í kringum 20 evrumar. Hér á að
vera hægt að finna moderate gistingu
ekki á uppsprengdu verði. Jæja.
Ásamt fylgdarliði, kvikmyndatöku-
fólkinu, eru Gísli Marteinn og félagar
nú komin til borgarinnar. Þau taka
lestina niður í bæ og labba þennan
stutta spöl frá Katalúmu plaza niður
* á Café Öpera. Þar bíður skáldkonan.
Hún er að lesa í bók - Truman Ca-
pote: In Cold Blood - þegar kvik-
myndafólkið ber að. Þau ákváðu að
komu strax niður eftir, spennan og
eftirvæntingin svo mikil að hótelin
mega bíða, auðvitað mega hótelin
bíða, sannkallaður heiður að bíða
eftir skáldskapnum. Og skáldið rís úr
sæti, leggur bókina á gólfið og heilsar.
Hún er klædd í karlmannsföt því það
er fimmtudagur í dag, dagur þegar
nornimar hittast, dagur þegar konur
skipta um kyn, osfrv., óþarfi að telja
um margtuggðar staðreyndir.
v „Komdu sæll, Gísli Marteinn."
„Komdu sæll, nei ég meina sæl,
Kristín."
„Velkomin öll sömul til borgar-
innar," býður skáldkonan.
„Takk, takk, og takk fyrir kaffiboð-
ið, gott að bregða sér suður á bóginn
í birtuna og ylinn."
„Má ekki bjóða ykkur að setjast og
hvað með að fá sér kampavín og oct-
apus, svona til að byrja með," segir
hún.
„Já, það væri stórkostleg uppbót,
takk."
„Gjöriði svo vel,” skipar skáldkon-
♦ an og kallar á þjóninn sem kemur
strax og hripar niður pöntunina.
„Jæja, Kristín, þú ert búin að skrifa
bók," byrjar Gísli Marteinn rétt eftir
að skriftan hefur kallað til leiks og
kvikmyndavélarnar byrja að snúast.
„Já.“
„Og ég er búinn að lesa hana og
gat ekki sleppt bókinni frá mér eftir
að ég var byrjaður. Þessi bók kemur á
óvart."
„Já.“
„Þú ert ekki að ráðast á Davíð
Oddsson og HalldórÁsgrímsson með
þessari bók?"
„Neinei."
„Eða íslensku þjóðina?"
„Neineineineineineinei."
„En þessi stelpa sem sagan fjallar
um, hvaðan kemur hún?“
„Já, það er skemmtilegt þú skulir
spurja að þessu hér í Barcelona því
eiginlega hef ég skrifað þessa bók í
þessari borg og frá því ég fékk hug-
mynd að bók um konu sem býr á
hænsnabýli stödd í bfl á Rauðarárstíg
í Reykjavík, fyrirkannski 10 árum síð-
an, þá hef ég alltaf eitthvað séð hana
fyrir mér hér, á Spáni, þótt sagan sjálf
gefi ekkert uppi um staðinn nema að
dalurinn heitir Hreindýraskógur,
næsti dalur heitir Eilífðardalur, það-
an em 900 kflómetrar til borgarinn-
ar.“
„Já, einmitt. Billie. Billie heitir
stelpan. Afhverju heiúr hún Billie? Af-
hverju heiúr hún ekki ísbjörg, Guð-
rún Á Símonar, Sigríður Ella, eða
bara Ellý’? Diddú t.d.?“
„Já. Hún heitir Billie afþví að
frænka mín elskar þeúa nafn."
„Goú svar, takk fyrir, klipp."
Þjónninn kemur með þrjá dúnka
fulla af ísmolum og þremur kampa-
vínsflöskum og disk efúr disk eftir
disk með octapus, sardínum, smokk-
fiskum, ansjósum og gómsætum
rækjum.
„Borðið og njótið," segir skáld-
konan og sýpur á vatninu. Hún
drekkur bara vatn, tært vatn, einsog
almúginn. Þau gæða sér á kræsing-
unum um stund. Gísli Marteinn
þurrkar sér um munninn:
„Aftur myndavélar í gang, drífum
þetta af svo við komumst uppá hót-
el.“
Skriftan takkar skriftuborðið og
kallar: „Taka tvö, Café de la Ópera."
„Og hermaðurinn heitir Rafael.
Afhverju heitir hann Rafael?" spyr
sjónvarpsmadurinn kunni.
„Það er löng saga að segja frá því
og kannski óþarft að eyða mínútum
Ríkissjónvarpsins í að segja hana, en
frekar að segja frá því afhverju her-
maðurinn heitir ekki Adolf eða
Osama. Eða einhverju kínversku
nafni. Einhverju nafni sem við á
þessum heimsslóðum teljum að
hugsanlega gæti tilheyrt nafna-
banka óvinanna okkar, já t.d. Múha-
med eða Ómar. Nei, ég er sannfærð
um að íslenska þjóðin, hin friðelsk-
andi þjóð og sáttfúsa, skilji vel
ástæðurnar fyrir því að hermaður-
inn skuli heita Rafael. Afþví hún veit,
íslenska þjóðin veit, að óvinirnir eru
á meðal ossss."
„Úff, draugalegt svar," segir Gísli
Marteinn og sýpur á kampavíninu,
„en dásamlegt kampavín."
„Já, það heitir Cava hér á Spáni.
Kampavínið sem hér er búið til heitir
Cava. Afþví að Kampavínshéraðið í
Frakklandi fór í mál við spænsku
kampavínsframleiðendurna og
bönnuðu þeim að skíra vínin sín
Kampavín. Svo það heitir Cava. Má
bjóða ykkur meira Cava?"
„Að sjálfsögðu, takk. Meira Cava."
Kristín kallar á þjóninn.
Kristín Ómaisdóttii
Hönnunarsafni berast gjafir - glæsileg húsgögn frá ferli sem spannar þrjá áratugi og prýddu fjölda
heimila fyrr á árum.
Húsgögn eftir Gunnar Magnúson
Á undanförnum misserum hafa Hönnunar-
safni íslands borist markverð húsgögn eftir
Gunnar Magnússon, einn afkastamesta hús-
gagnahönnuð íslendinga á árunum 1960-90,
og eru þau umtalsverð viðbót við þau hús-
gögn sem safnið hefur þegar eignast eftir
hann. Smátt og smátt er að myndast þokka-
legt úrval húsgagna og hönnunarmuna eftir
íslenska hönnuði.
Hönnuðurinn sjálfur og börn hans hafa gef-
ið safninu frumgerð að stól sem hannaður var
fyrir kirkju i Kópavogi um 1960, eintak af
„Inka" hægindastólnum frá 1963, framleidd-
um af Nývirki, sem farið hefur víða um lönd
og var m.a. á norrænu hönnunarsýningunni
„Scandinavian Modern Design 7880-1980"i
Bandarikjunum.
Einnig gaf hönnuðurinn safninu eintak af
stólnum „Apollo" frá 1968, framleiddum af
Kristjáni Siggeirssyni, en hann var gerður
undir áhrifum frá geimferðaráætlun Banda-
ríkjanna og gefinn íslenskum fermingarbörn-
um i áraraðir, ásamt með borði og kolli i sama
stíl.
Einn helsti framleiðandi húsgagna Gunnars
Magnússonar framan af var Gisli Ásmunds-
son í Nývirki, en hann lést fyrr á þessu ári.
Erfingjar Gísla ákváðu að láta renna til safn-
ins nokkur húsgögn eftir Gunnar sem Gísli
átti, þ.á.m. sófaborð, simaborð, bókahillur og
hægindastól, öll frá árunum 1970-75.
Gunnar Magnússon fæddist 1933 á Ólafs-
firði. Hann lauk sveinsprófi i húsgagnasmiði
1957 og prófi i húsgagnahönnun frá Kun-
sthandværkerskolen i Kaupmannahöfn 1963.
Gunnar starfaði á teiknistofu í Kaupmanna-
höfn 1963-64 en stofnaði siðan eigin teikni-
stofu árið 1964 og rak hana i áraraðir. Fyrir
utan húsgagnahönnun sérhæfði Gunnar sig í
gerð innréttinga fyrir skrifstofur, banka og
aðrar opinberar stofnanir, að ógleymdum
innréttingum fyrir skip og flugvélar. Árið 1964
vann hann til verðlauna i breskri samkeppni
um svefnherbergishúsgögn.
Meöal almennings er Gunnar sennilega
þekktastur fyrir skákborðið sem hann teikn-
aði fyrir heimsmeistarakeppni þeirra Spas-
skys og Fischers í Reykjavík 1974 og er varð-
veitt í Þjóðminjasafninu.
í alþjóðlegum uppflettibókum er yfirbragð
húsgagna Gunnars sagt markað af „einfaldri
og klárri samsetningu og bersýnilegu nota-
gildi þeirra". Gunnar er eini íslendingurinn
sem getið er i fjögurra binda uppsláttarriti,
Gunnar Magnúson hönnuður og húsgagnasmið-
ur situr í stólnum Inka frá 1963.
„Dansk Möbelkunst 1927-1966", auk þess sem
húsgögn hans er að finna á danska uppslátt-
arvefnum www.furnitureindex.dk.
Húsgögn eftir frumherja i íslenskri hönnun
hafa til þessa ekki verið talin til verðmæta en
vaxandi áhugi er fyrir eldri íslenskri hönnun
meðal almennings og má vænta að gripir
eftir íslenska hönnuði verði eftirsóttir og
hækki verulega i verði á næstu misserum.