Freyr - 01.10.1948, Qupperneq 12

310
FREYR
Það getur komiö fyrir, en í flestum til-
fellum leysist nægilegt magn af þessum
sjö efnum á ári hverju við veðrun stein-
efnasambanda jarðvegsins. Þetta svið ís-
lenzkrar jarðvegsfræði er að kalla órann-
sakað, en þó hefir hér orðið vart man-
ganskorts í höfrum og bórskorts í róf-
um. Komi í ljós skortur á einhverju hinna
sjö efna, þá verður einfaldlega að bera
þau á. Það er a. m. k. ekki hægt að kenna
einu efni eða áburðartegund um það, að
skortur sé á einhverju öðru efni. Þá ber
fremur að sakast við moldina.
Það er líkt með áburði og t. d. vélum,
að notkun hans krefst nokkurrar reynslu
og þekkingar. Rafmagnsvél frá G. M. er
ekki ónýt, þó að kaupandinn kunni ekki
með hana að fara.
Þá er G. M. með hugsanasamanburð á
búfjáráburði og tilbúnum áburði og vanga-
veltur varðandi gæði heys, sem ræktað er
með tilbúnum áburði, en klykkir út með
þeirri athugasemd, að sumir menn séu
„tvímælalaust glöggskyggnari en aðrir“(!)
Rúsínurnar í þessum graut eru svo slatti af
„ef“-um „kannske“-um og spurningar-
merkjum.
f sambandi við þessar óljósu þanka-
smíðar skal þetta tekið fram: Búfjárá-
burður og tilbúinn áburður eru ekki þing-
mannsefni. Það er ekki um það að ræða,
að hafna öðrum en kjósa hinn. Tilbúinn
áburð á að nota til uppbóta á búfjárá-
burð og þar sem hann ekki hrekkur til.
Það getur því ekki talizt brýn nauðsyn
að gera samanburð á þessum tveim áburð-
arflokkum, enda yrði hann vinnu- og
tímafrekur og allflókinn, bæði vegna
mismunandi jarðvegsskilyrða, jurta og
breytilegs veðurfars.
í kuldunum og þurkunum á Norður-
landi s. 1. vor reyndist tilbúinn áburður t.
d. að mun virkari en búfjáráburður. Á
söndum má ætla, að búfjáráburður sé yfir-
leitt heppilegri köfnunarefnisáburður en
saltpétur, er skolast auðveldlega burt. Til-
efni kann þó að vera til þess að ræða
kosti og lesti þessara áburðarflokka við
annað tækifæri.
Þá má benda á, að efnagreiningar á ísl.
grasi sýna, að fóðurgildi þess eykst við
notkun tilbúins áburðar. Frá fræðilegu
sjónarmiði liggur enda nokkurnvegin
ljóst fyrir, að svo muni vera.
Ánamaðkar og ensk tilraun.
Það er ekki umdeilt, að starfsemi ána-
maðka í jarðveginum er gagnleg. Ef hægt
væri að fjölga þeim og breiða þá út í ísl.
jarðvegi á auðveldan og ódýran hátt, þá
yrði að því bót. Mér er ekki kunnugt um,
að slíkt hafi verið reynt í stórum stíl ann-
ars staðar, og því ókleift að meta, hve
mikið mætti vinna á í þessu efni hér á
landi.
Það er rétt skilið hjá G. M„ að ég telji að
„áhrif gerfiáburðar á ánamaðkinn skipti
litlu máli“, einfaldlega vegna þess, að ég
hefi alls engar sannanir fyrir því, að get-
gátur B. B. og G. M. um þetta atriði séu
á rökum reistar. Ég hefi farið í gegn um
fræðirit, þar sem getið er fjölmargra
rannsókna varðandi starfsemi og þýðingu
ánamaðksins og leitað að greinum, er
fjölluðu um tilbúinn áburð og ánamaðka,
en árangurslaust. Það bendir fremur til
þess, að þessi áhrif séu ekki talin það
skaðleg, að tilefni sé til rannsókna.
G. M. lýsir í grein sinni þeirri einu „til-
raun“ um þetta atriði, sem ég hefi heyrt
nefnda. Er þetta experiment með end-
emum.
Einu af „vitnum“ G. M„ Sykes að nafni,
er „kunnugt um, að sé einum poka af svo-