Símablaðið - 01.11.1933, Side 32

48
SlMABLAÐIÐ
Framtíí jarílífsins.
Inngangur.
Grein sú, er hér fer á eftir, og er út-
dráttur úr lokaþætti bókar eftir James
Jeans, er heitir „Alheimurinn“, gefur
að vísu engar hendingar um eilífðar-
málin er mörgum leikur lnigur á að
he}rra rætt um af þektum fræðimönn-
um á þessu sviði.
I greininni er að eins, út frá stjörnu-
fræðilegum athugunum, lýst þeim ó-
tæmandi möguleikum til þroska og feg-
urðar, sem lífið hér á jörðunni, á fyrir
höndum. Einstaklingurinn cr skoðaður
þar sem einn liður í óendanlegri keðju.
Símablaðið birtir að eins þenna stutta
útdrátt úr seinasta kafla bókarinnar, til
þess að gefa lesendum sínum til kynna,
að liér er um mjög merka bók að ræða
er allir ættu að lesa, er gaman liafa af
stjörnufræði og máske jafnframt áhuga
í'yrir tilgátum ýmsra merkustu heim-
spekinga og vísindamanna nútímans,
sem sé þeim, að stjörnufræðin muni
geta orðið lj'killinn að allra lielgasta
liugsjónasviði mannsandans.
Við lifum á tímum efasemda og at-
hafna. Við byggjum upp í dag en ríf-
nm niður á morgun. Við leitum og
finnum, en samt aldrei nóg. í leitinni
þroskumst við. Tækni nútímans og stór-
feldar uppgötvanir bera þess Ijósastan
vott. Einn er þó sá hlutur, sem erfið-
astur er viðfangs, það er lausn liinnar
miklu lífsgátu.
Vísindi allra tíma liafa glímt við gát-
una, en ráðningarnar allflestar borið
að sama brunni, sannanaskortsins.
Þráin eftir að fá gátuna leysta mun
sennilega aldrei hafa verið eins rík hjá
mönnunum og einmitt nú. Vísindaleg-
ar rannsóknir gætinna og skarpviturra
fræðimanna hafa vakið hjá okkur von-
ir um að sá dagur sé að nálgast er við
fáum að skygnast undir fortjaldið. Má
þar til nefna og ekki hvað síst, rann-
sóknir á sviði stjörnuvísindanna.
Við finnum fastan grundvöll undir
fótum og geisla sólarinnar baða höfuð
okkar. Við vitum og sjáum að á jörð-
unni er líf, en hversvegna og hvernig
það er til orðið, vitum við ekki. Sjálf
erum við brot af þessu lifi.
Það er því ekki óeðlilegt, þó til
stjörnufræðinnar sé leitað eftir útliti
um framtíðarlíf hér á jörðunni.
Frumskilyrði lífsins er ljós og liiti
sólarinnar. Kyngi sólarinnar er þó ekki
ævarandi. En þó er ekki sjáanlegt að
ástand sólarinnar hafi breyst svo nolck-
uru nemi frá því jörðin varð til. Aldur
jarðarinnar er áætlaður 2000 miljónir
ára. Það er að eins örsmæðar-tími af
aldri sólarinnar og má ganga út frá því,
að sólin hafi lítið eða ekkert breyst á
liðnu jarðtímabili. Út frá því má örugt
segja, er til mælikvarða stjörnufræðinn-
ar tekur, að líf geti viðhaldist á jörð-
unni langt um lcngri tíma en aldur jarð-
arinnar er nú orðinn. Og ætla má, að
hitinn á jörðunni taki ekki stórfeldum
hreytingum, nema annarlegar ástæður
valdi.
En það eru margar orsakir er breyt-
ingum geta valdið. Sólin er stöðugt að
léttast og hefir ]>að þær afleiðingar í
för með sér, að jörðin fjarlægist hana
með hraða er nemur einum meter á öld
hverri. Eftir biljón ár liefir því jörðin
fjarlægst uppsprettu ljóss síns og lífs
um 10 pro cent og verður þá meðalhiti
jarðarinanr 15 stigum lægri en nu.