Dagblaðið Vísir - DV - 18.03.2006, Qupperneq 22

22 LAUGARDAGUR 18. MARS 2006
Helgarblaö DV
Edda Heiðrún Backmann, sem er að
takast á við sitt íjórða leikstjórnar-
verkefni með Átta konum, situr úti í
sal og stýrir stelpunum sínum af
ákveðni en mildi. Æfingaferlið er á
viðkvæmum stað þar sem nú er ver-
ið að koma leikritinu fyrir í sviðs-
myndinni.
og æsispennandi
„Leikkonumar eru allar á svið-
inu nánast allan tímann svo þetta
er býsna flókið hreyfimynstur," seg-
ir Edda. „Maður vill alltaf eyða
meiri tíma í persónusköpun en um-
ferðin á sviðinu skiptir svo miklu
máli í svona gamansömum glæpa-
leikjum, það hefur að gera með
tímasetningar þar sem markmiðið
er ekki síst að skemmta fólki."
Þrátt fyrir að enn sé langt í land
að sýningin sé tilbúin er blaðamað-
ur að springa úr hlátri á æfingunni.
Atburðarásin er bæði spennandi og
skemmtileg, að ekki sé talað um
fyndnu söngatriðin sem bresta á
nánast úr lausu lofti.
„Mig langaði að vinna verk þar
sem leikkonustarfið yrði skoðað og
reynt að víkka það aðeins út, riíja
upp gamlar aðferðir og nýjar. Ég
byrjaði á því að velja Kristján Ingi-
marsson hreyfilistamann með mér
og svo langaði mig að nota söngva í
þessari uppfærslu. Leikritið er án
söngva en franska bíómyndin sem
margir kannast við var með söngv-
um frá períódu þess tíma í Frakk-
landi. Svo hugmyndin sú er ekki
ýkja frumleg. Ég valdi nokkur af
uppáhaldslögunum mínum og við
höfum gert lagatexta sem varpa
nýju ljósi á hverja persónu fyrir sig,
en konurnar átta luma á ýmsum
leyndarmálum og eru kannski ekki
jafnfyrirsjáanlegar týpur og þær
virðast í fyrstu."
Misóhuggulegar konur
Sævar Sigurgeirsson textahöf-
undur situr við hlið Eddu og fylgist
með æfingunni en hann þýddi líka
verkið og gerði leikgerðina.
„Þetta er ótrúlegt verk sem er
einhvern veginn að reyna að vera
sakamálasaga og gamanleikrit í
senn. Svo kemur söngleikurinn og
treður sér með,“ segir hann. „Söng-
atriðin eru nánast súrrealísk og
koma eins og skrattinn úr sauðar-
leggnum en það er einmitt það sem
gerir þau svo fyndin. Svo notum við
söngtextana til að afhjúpa persón-
urnar."
Edda undirstrikar þó að leik-
verkið sé allt öðruvísi en myndin.
„Þeim sem koma til að sjá myndina
verður illa brugðið. Þetta er svo allt
öðruvísi. Leikstíllinn á myndinni er
mjög sérkennilegur og það er mikill
munur á kvikmynd og leikhúsi. Við
viljum holdgera þessar konur, ekki
bara með fögrum andlitum heldur
láta leiklistina ná niður f kroppinn á
þeim og nota aila leikhúsgaldrana.
Það hefur verið tendens til að láta
konur vera mishuggulegar á sviði
en við erum kannski að leggja
áherslu á að gera þær misóhuggu-
legar."
Konur því miður voðalega
skotnar í peningum
Þegar hún er spurð hvort kon-
urnar átta í þessu verki eigi sér hlið-
stæður í samtímanum, hlær Edda.
„Það hefur auðvitað ýmislegt breyst
í kvennabráttunni síðan þetta verk
var skifað en því miður held ég að
þær eigi sér hliðstæður. Hér er fjall-
að um peninga og græðgi og það á
nú aldeilis við í dag. Ég held því
miður að konur séu ennþá voða-
lega skotnar í peningum. Það er
hins vegar svo merkilegt með pen-
ingana að þú veist svo sem aldrei
hvaða orka býr í þeim. Það er vissu-
lega mikil orka í peningum, en hvar
hún springur út í mannlegum sam-
skiptum og hvernig hún er notuð er
ekki alltaf hægt að sjá fyrir. Pening-
ar geta farið í holurnar og götin og
hitt fólk fyrir þar sem það er veilt
fyrir og magnað upp vonda eigin-
leika.
Undantekningalaust vill fólk
hafa meiri peninga milli handanna.
Þess vegna held ég að þegar fólk
græðir óvænt mikla peninga sé það
oftar en ekki ávísun á mikla óham-
ingju. Konumar í þessu leikriti virð-
ast hengja hatt sinn á karlinn og
hjónabandið og allt sem því við-
kemur en af afar misjöfinum ástæð-
um. Eitt eiga þær þó allar sameigin-
legt, þær eru gráðugar og fjárhags-
lega háðar honum."
Breyskir einstaklingar og
ekkert sem sýnist
Það er sem sagt ekki ástin sem
knýr þær?
„Nei, því miður. Ef hún hefur
verið þarna fer mjög lítið fyrir
henni. Ástin er líka svolítíð skrýtið
afl því ástina þarf að vökva og sá
sem vill fá ást, sem flestir auðvitað
vilja, verður að byrja á að gefa hana.
Það er ekki öllum eiginlegt að skilja
það. Karlmaðurinn í þessu verki er
lfka bara mennskur og breyskur og
lifir í hálfgerðum hólfum. Hann vfl-
ar ekki fyrir sér að plokka það út úr
hverri og einni sem honum sýnist
og reytir af þeim fjaðrirnar eftir því
hvað þær bjóða honum. Hann er
ábyggilega mjög sjálfselskur maður
og nýtir sér ástand kvennanna hvar
sem þær eru staddar í þjóðfélags-
stiganum. í þessu leikriti er ekkert
sem sýnist, sem er einmitt galdur
góðrar og gamansamrar sakamála-
sögu. Við reynum svo bara að gera
þetta þannig að okkur takist að
skemmta fólki, það er megintil-
gangurinn."
Það er ennþá stuð á sviðinu þeg-
ar blaðamaður yfirgefur Þjóðleik-
húsið og Edda stendur vaktina eins
og herforingi. Vinnudagurinn er oft
langur en hún segir að þetta sé
tarnavinna og að hún fái góða hjálp
frá eiginmanni, samstarfsfólki, vin-
um og ættingjum.
„Ég er auðvitað afskaplega þakk-
lát að fá að starfa og vera áfram í
mínu fagi og svo vona ég bara að ég
vaxi sem leikstjóri með hverri sýn-
ingu. Verkefnin sem ég hef fengist
við eru svo ólfk og ég er eins og aðr-
ir, reyni að velja mér samstarfsfólk
af kostgæfni og miðla því af minni
reynslu. Það er býsna fiókið starf að
leikstýra og þegar upp er staðið lær-
dómsríkt á svo marga vegu. Mér
þykir vænt um starfið mitt og finnst
það hafa otað mér í átt að þroska."
edda@dv.is
Æfingar standa nú sem hæst f
Þjóðleikhúsinu á leikritinu Átta kon-
ur eftir Robert Thomas. Leikstjóri er
Edda Heiðrún Backmann en verkið
verður frumsýnt á Stóra sviðinu 31.
mars. Átta konur var frumflutt í París
árið 1961 og hlaut þá leiklistarverð-
launin Prix du Quai des Orffevres.
Franski leikstjórinn Fran^ois Ozon
gerði svo geysivinsæla kvikmynda-
gerð verksins árið 2002, þar sem
margar af fremstu leikkonum Frakk-
lands fóru á kostum, en hann var
einkum þekktur fyrir að tvinna
saman formum sakamálaleikrita og
léttra gamanleikja.
Blaðamaður Helgarblaðsins
eyddi dagstund í Þjóðleikhúsinu í
vikunni og fylgdist með æfingum,
sem eru reyndar á viðkvæmu stigi
þar sem leikkonumar em að finna
sig á sviðinu. Þær em í sífellu stopp-
aðar af leikstjóranum sem vill gjarn-
an sjá þær aftar, framar, aðeins
lengra til vinstri eða hægri, í stigan-
um eða fyrir neðan stigann, allt eftir
því hvað gerir sig best fyrir heildar-
útkomuna. Þetta er nefnilega gam-
anleikur og verður aö virka sem slfk-
ur þó undirtónninn sé grafalvarleg-
ur. Það hefur verið framið morð og
allir liggja undir gmn.
Þær virka svo sem nógu saklausar
í upphafi konurnar átta sem em
samankomnar heima hjá hinum
myrta. Þar em eiginkonan fagra,
tvær ungar og óstýriiátar dætur, að-
þrengd mágkona, gráðug tengda-
mamma, dularfull ráðskona og kyn-
þokkafull þjónustustúlka. Iiúsbónd-
inn sjálfur liggur sofandi í rúminu
sínu - eða hvað?
Leikritiö minnir mjög á saka-
málaleikrit í anda Agöthu Christie
því smátt og smátt kemur í ljós að
konurnar hafa allar sinn djöful að
draga og hver fyrir sig hefur átt í dul-
arfullu sambandi við hinn myrta
sem hinum var ókunnugt um. Á
ótrúlegustu augnablikum bresta svo
leikkonurnar í söng og dans þar sem
kemur til kasta Kristjáns að stýra
þeim listilega um sviðið. Kostuleg og
organdi fyndin atriði.
Leikkonurnar eru sannkallaöur
rjómi leikkvenna í íslenskri leiklist
og stórglæsilegar á sviðinu. Það
verður því æðislegt að sjá útkomuna
þegar þær em allar komnar í ýkta
búninga frá fiftís-tímabilinu, að ekki
sé talað um að fá lausn á morðgát-
unni því blaðamanni entist ekki tími
til að sjá verkið til enda. Að sögn
Eddu leikstjóra er endirinn nýr og
óvæntur en hann verður að sjálf-
sögðu ekki tíundaður frekar hér.
amma og forfrömuð
pabbastelpa Margrét Guðmundsdóttir
leikur ömmunasemer óllkindatól með
penmgo og hlutabréfó heilanum. Hun er
langt fró því að vera hin bllða og góða
ammo. Edda Björg Eyjólfsdóttir leikur Elínu,
eldri dótturinaó heimilinu, sem er mikil
pabbastelpa og hefur forframast I útlönd-
um. Hún er stöðugt að leita sannleikans.