Freyr - 01.03.1971, Blaðsíða 15

í riti Búreikningastofunnar, sem út kom
s. 1. haust, er á bls. 26 og 27 yfirlit yfir
vinnu við mjólkurframleiðslu frá 164 bú-
um.
Er þar annarsvegar yfirlit í töflu yfir
vinnu í fjósum á dag þar sem meðalfjöldi
kúa var 9,45 en meðalfjöldi kúgilda í fjós-
unum var 11,60, sem hlýtur að þýða ung-
viði og kýr samtals.
Þar sést af línuriti, að minnst er vinnu-
magn í slíku fjósi að sumrinu þegar skepn-
ur eru á beit, minna en 5 stundir á dag,
en á öðrum tímum árs yfir 5 stundir og
allt upp í 6,8 stundir daglega í vinnufrek-
asta mánuðinum. Af þeirri töflu sést, að
vinna við hverja kú (ungviði innifalið)
hefur reynzt sem segir í texta ritsins:
„Meðalvinnumagn á þeim býlum, sem
eru með 2 kýr, er 318 klst. en þeim sem eru
með um 14 kýr hafa mun lægri vinnu-
stundafjölda eða 161 klst. Eins og súlu-
ritið ber með sér fækkar vinnustundum
á hverja kú eftir því sem búið er stærra
og sérstaklega þar til búið hefur náð stærð
sem svarar 14—15 kúm.“
Það er eftirtektarvert, þegar litið er á
súluritið á síðu 27 í Ársskýrslu Búreikn-
ingastofunnar, að jafnvel í þeim stærðar-
flokkum, sem nota má til samanburðar við
norsku og dönsku tölurnar í töflunum hér
að framan, þ. e. stærð áhafna sem nemur
20 kúm eða meira, er vinnumagnið í þágu
kúabúsins allmiklu meira hjá okkur en þar
gerist. Að vissu marki hefur beitarskeiðið
áhrif á þessar niðurstöður en þó ekki mikil.
Líklegra er, að skipan daglegra starfa sé
hjá okkur ófullkomin miðað við það, er
annarsstaðar gerist. Tölurnar í súluritinu
segja þetta beinlínis þegar litið er á þá
talnaröð í súlunum, sem segir hvað er
minnsta og mesta vinnuframlag í fjósi með
ákveðinn fjölda innan veggja.
Vera má að frumstæður búnaður og hirð-
ingarskilyrði séu sumstaðar svo lakleg í
alla staði, að árangurinn hafi orðið sem
raun ber vitni.
Þegar litið er á heildina hlýtur maður
Fjósastörf eru auðveldari í hjarðfjósi en básafjósi.
að álykta, að við okkar skilyrði teljist það
viðunandi þegar fyrir hverja kú þarf að
offra um eða rúmlega 100 stundum á ári.
Þar sem vinnuþörfin við mjaltir, hirðingu,
fóðrun og aukaverk í fjósi fer verulega
fram úr því, er eitthvað að. Þar þarf búið
að stækka, þar þarf betri hús og/eða betur
skipulögð til starfa. Þar þarf sitthvað að
lagfæra, sem til bóta verður ráðið og störf-
in auðvelduð að nokkru eða verulegu leyti.
Það skal þó sagt um leið, að staðbundin
skilyrði geta haft talsverð áhrif, t. d. þar
sem flytja þarf mjólk um langvegu til
þess staðar, sem mjólkurbíll tekur hana.
Annars er það staðreynd, að afköst fjósa-
manna eru mjög misjöfn. Maður þekkir bú
þar sem fjósamaður þurfti 10—11 stundir
daglega til að hirða 18 kýr. Á eftir honum
kom annar, sem lauk sama starfi á 5—6
stundum daglega og vann starf sitt miklu
betur en fyrirrennarinn. G.
F R E Y R
103