Freyr - 01.09.1971, Blaðsíða 18

Störin er mjög auðveld í verkun, og
notkun sérstakra efna, til þess að gera
heyið geymsluhæft, er óþörf. Meðalupp-
skera af slíku votheyi á hektara ætti að
vera 8—12 tonn.
Ræktun
Stararengi svara vinnslu og sáningu
venjulega vel. Sandlög, leir, mór og mold
blandast og bæta svörðinn. Þannig má
auka uppskerumagnið. Vatnsáveitur geta
einnig stórbætt engin.
Flæðiengi, sem lengi eru undir vatni í
dalbotnum og við árósa, ættu að vera út-
búin opnanlegum framræsluskurðum fyrir
uppskerutímann. Beltisdráttarvélar eru
hentugri en dráttarvélar á hjólum við upp-
skerustörf.
Sumir bændur nota sleða í stað vagna
til þess að draga ferskt fóðrið af engjunum.
Nýslegið engið er nægilega hált fyrir sleð-
ann. Fóðrinu er lyft í neti með lyftu yfir
á flutningabíl. Við verkun stararheys er
ekki verra að láta hitna aðeins í sátunum
og láta þær síga. Þannig verður heyið góm-
sætt og lystugt fyrir skepnurnar.
Að bæta gulstörina
Síðastliðin sex sumur hef ég rannsakað á-
sigkomulag gamalla stararengja, hvernig
megi endurbæta þau og vinna nýtt land
undir flæðiengi.
Sérhver stórframkvæmd í þá átt verður
að byggjast á samvinnu undir stjórn hæfra
áveituverkfræðinga og njóta ræktunar-
styrks.
Á sumum stöðum verður notkun vatns-
dæla nauðsynleg við þurrkun, eða til þess
að fylla áveitusvæði, þegar lítið er í ám.
Til þess að fá fram nýjan gróðursvörð er
nauðsynlegt að bylta gömlu landi og dreifa
torfinu jafnt um hið nýja áveitusvæði.
Síðan þarf að valta og veita ríkulega vatni
á svæðið og þá mun spretta upp kjarna-
gróður. Nú sem stendur er ég að rannsaka
spírun á stararfræi. Jafnframt læt ég gera
athuganir erlendis, bæði á rannsóknarstofu
og úti í náttúrunni. Það þyrfti að gera
kerfisbundnar tilraunir á engjum í nokkr-
um íslenzkum inndölum með kalkáburði,
hráum pottöskusöltum, Chile-saltpétri,
kalsíumnítrati, fosfór (gafsa) og húsdýra-
áburði.
Allar líkur benda til, að uppskerumögu-
leikar séu mjög miklir með áburðardreif-
ingu í vökva að því tilskildu, að áveitu-
kerfið sé í góðu lagi.
Það ætti að bera á steinefnaáburð eftir
að uppskeru er lokið, en húsdýraáburð og
saltpétur ætti að nota strax eftir fram-
ræsingu í maí-júní. Kjörland fyrir gulstör
hefur sýrustig milli 5.5 og 6.8 pH.
Heildarkostnaður við endurvinnslu ár-
framburðarlands í stararengi er yfirleitt
minni á hektara en kostnaður við þurrkun
og ræktun mýra, sem þurfa afar mikið á-
burðarmagn árlega, og sáðgresið endist
sjaldan lengi.
Alit Sovétmanna
í Sovétríkjunum eru nokkrar starir í mikl-
um metum sem fóður fyrir nautgripi og
villt dýr. Dr. D. V. Teravanesyan, við Á-
ætlunarstofnun iðnaðarins í Leníngrad,
hefur frætt mig á því, að í háfjöllum Ká-
kasusfjalla sé mýrarstör (Carex nigra)
fyrsta flokks beitarjurt á sumrin. Á heim-
skautasvæðum Síberíu eru tvær íslenzkar
starartegundir algengar, Carex halleri
(fjallastör) og Carex rariflora (hengistör).
Þær mynda góð beitilönd.
Carex stans, Carex discolor og Carex
substance (flæðastör) eru einnig algengar
og mynda góð beitilönd fyrir hreindýr og
nautgripi.
Fjórði hluti flatarmáls Finnlands eru
mýrar, flóar og vötn. Ræktun slíks lands
er mjög vandasöm. Nýlega kom finnskur
jurtafræðingur til íslands til þess að rann-
saka gulstararengi. Hann safnaði fræi og
flutti út jarðveg til tilraunaræktar í Finn-
landi.
Fyrir um 60 árum var gerð efnagreining
á íslenzkum störum, sem sýndi 10.2% hrá-
366
F R E Y R