Skátablaðið - 01.12.1957, Blaðsíða 12

PAUL ÉMILE VICTOR:
I dag er „Youlti"
Eftirfarandi frásögn reit franski land-
könnuðurinn Paul-Émile Victor, en fyrir
20 árum dvaldist hann yfir jólin í Kangu-
ersetoatsiak á Grænlandi, þar sem hann
hafði vetursetu hjá eskimóafjölskyldu:
Miðvikudagurinn 23. desember 1926: Á
miðnætti í nótt halda jólin innreið sína.
Fimmtudagur 24. des. (kl. 3 um nóttina).
í nótt heyrði ég ráma rödd Mikida segja:
„Maður gæti alveg eins haldið, að það
væri alls eki youlti í dag.“ (Youlti, borið
fram líkt og djuli á Eskimóamáli og þýðir
jól).
Síðan er þögn á ný. Þá heyrist rödd
Kristians segja:
„Maður gæti svo sannarlega haldið, að
það væru engin jól í dag.“
„Allir á lappir. í dag eru jólin,“ hrópar
Mikidi og rís upp á olnbogann.
„í dag eru jólin.“
„í dag eru jólin.“
Allir í kofanum vakna og byrja að
hrópa:
„í dag eru jólin.“
Padsiba hljóðar og grenjar, af því að hún
hefur verið rifin upp úr værum blundi.
Kidimann, ennþá hálfsofandi, lemur
mömmu sína og skrækir:
„Láttu mig í friði, ég vil sofa lengur."
Einhver kveikir á eldspýtu. Það er Mik-
idi, sem kveikir sér í pípu. Þetta litla ljós
lýsir flöktandi upp andlit hans og hend-
ur Paodu, sem mylur niður tólgarmola á
lampana í myrkrinu.
Síðan kveikir hún á lömpunum, og kof-
inn, sem rétt áðan var í svarta myrkri, verð-
ur smám saman uppljómaður.
Brátt er búið að kveikja á öllum lömp-
unum, viðeigandi ljósadýrð fyrir hátíðina.
Allt fólkið talar, hrópar og hlær, hvað
upp í annað:
„í dag eru jólin.“
Doumidia snýr sér við og dregur úr
pússi sínu lítinn lampa, sem hún hefur út-
búið meðan ég svaf. Hún réttir mér hann
og segir:
„Þú veizt, að við erum eins og gift.“
Er þessi dómadagahávaði hefur staðið í
hálftíma, fer Kristian ofan í buxnastreng
sinn og réttir mér lítinn pakka vafinn í
dagblaðapappír, og klórar sér um leið
vandræðalega í höfðinu. Þetta er byrjun
allsherjar gjafaflóðs.
Ég ríf pappírinn utan af. Innan í hon-
um er hræðileg gríma, svo að mér rennur
kalt vatn milli skinns og hörunds. Mikidi
og Odarpi rétta mér einnig sinn hvorn
pakkann: aðrar grímur. Frá Paudu fæ ég
lítinn poka úr selskinni útsaumaðan með
hvítu útflúri. Frá Köru húfu úr fugls-
skinni, og Doumidu bróderaða skó.
„Og nú er komið að mér,“ segi ég.
Grafarþögn í kofanum.
Undan rúmi mínu dreg ég geysistóran
poka. Ég lét allar gjafirnar í hann í gær.
Ég tek pakkana, einn í einu, og les nöfnin.
„Kidimanni," segi ég.
„Kidimanni," endurtaka allir í kofan-
um, með undrunar og öfundartón.
Kidimanni litli kemur til mín og tekur
88
SKÁTABLAÐIÐ