Sameiningin - 01.08.1912, Qupperneq 24

184
an guö fellr jafnframt, því úr því ekki verSr byggt á hinni sérstöku
opinberan, sem kemr fram í bibiíunni, þá verðr sönnunin fyrir til-
veru guSs jafn-ónóg guSfrœSingum og heimspekingum, en heim-
spekin hefir aldrei getaö dregiS það af hinni almennu opinberan,
að til væri parsónulegr guð. 1 stuttu máli:
1. Biblían er almenn bók, sem enga fullvissu gefr í andlegum
eöa veraldlegum efnum.
2. Kristr var maör ófuilkominn sem aörir.
3. Endrlausn er engin.
4. Útskúfunarkenningin er fjarstœða, djöfullinn tilbúin grýla.
5. Hvort persónulegr guS er til eSa ekki veit enginn.
Svo er þetta kallaSr kristindómr! Jafnframt því, sem þessar
kenningar eru fluttar, þó nokkuð sé þaö á huldu, er í hina röndina
taiað svo Sjem allt sæti í sínum föstu skorSulm og trúin væri hin
sama og fyrr.
Er þetta hrœsni eSa er þetta skammsýni?
Eg þykist þess fullviss, aS ‘nýja guSfrœSin’ hefir óneitanlega
rétt mál aS verja í öllum aSal-atriSum, hvort sem imönnum líkar
betr eSa verr. Undan sannleikanum verðr ekki flúiö, enda engin
ájStœöa til aS óttast hann. En eg get ekki féllt mig viö aS kalla
þ>etta kristindóm, sém er hrein heiSni. Líka er öll ástœSa aS
spyrja,: Hver áhrif hefir þessi mikla bylting og hvaS kemr í
staSinn ?
II.
Nú fór eg aftr yfir bréf þitt. Mér þykir þú of harðr viö nýju
guSfrœðingana. ÞaS má ekki bregSa þeim um hrœsni. Þeir eru
meö erviSismunum aS losa sig viS ýmsa meingalla í kenningunni.
Þeir fara oft of langt út-í heilbrigt hold, en eru stundum hikandi í
aS fara nógu langt, einsog gengr, en viljinn er auSsjáanlega góSr
aS reyna að komast aS sannleikanum. Mér finnst viSleitnin svo
virðingarverS, aö þeir eigi sizt af öllu skiliS ávítanir af okkr. Vænt
þykir mér um þá fyrir umburðarlyndiö viö andstœöinga sína; í því
bera þeir stórum af andstœSingum sínum, rétttrúnaðarmönnunum,
og sýna þó í því, aS þeir frekar renni grun í anda kristindómsins.
Eg held ekki, aS ástandiS sé aS gliSna sundr. ÞaS er aS gjörast
■stórfelld reformazíón. Nýju guSfrœðingarnir eru aS reyna aS gjöra
þá breyting á kirkjunni, aS hún geti viörkennt fjöldann af góSum
og „trúuSunÚ mönnum, sem bara ekki geta fellt sig viS ýmsar
fáránlegar skoSanir. Sá, sem trúir á guS sem allra fööur, og þar-
meS aS allir menn sé brœör — Nb. ekki aSeins í þeóríunni (í orSiJ,
heldr í praxis (íi borSi)—, er gagnsýrSr af þeirri „trú“, hann er
kristinn — í honum býr Kristr einsog Páll segir — þó hann hafi
aldrei heyrt Krist nefndan á nafn og því síSr þekki eSa trúi öllum
•dogmunum um hann.
Af þessu leiðir t. a. m., aS heiSingjatrúboS fer rangt aS, aS