Prentarinn - 01.01.1970, Qupperneq 17

kora skáldið Steingrímur Thorsteinsson, þegar hann
kom úr Latinuskólanum kl. rúmlega tvö. Stein-
grímur var mjög skemmtilegur og sagði ýmsar
skemmtilegar sögur frá askuánim sínum vestur á
Snæfellsnesi.
Eitt sinn um haustið 1884 kom Steingrímur sem
oftar og stóð þá svo á, að lítið var að gera í prent-
smiðjunni annað en hreinsa vélarnar og ýmislegt
smávegis. Sagði Steingrímur þá sögu sem gerðist er
hann var ungur hcima á Arnarstapa í Snæfellsnes-
sýslu. Þar var þá faðir lians umlxiðsmaður Skógar-
strandar- og Arnarstapaumboðs. — Ekki langt frá
Bjarnarhöfn var kirkja, sem nefndist Hellnakirkja.
Það var alsiða á þeim tíma, að kirkjuloft voru not-
uð fyrir geymslu og svo var einnig að Hellnum. A
kirkjuloftinu var geymt allskonar liert fiskmeti;
þorskhausar, hákarl, steinbítur o. fl.
Að þessu sinni var margt fólk komið til kirkju,
sem hafði ætlað að vera til altaris, því þetta var um
haust. Það var siður þá, að fólk í sveitum fór eink-
um að haustinu, er heyskapur var á enda, og var svo
á þessum sunnudegi í síðari hluta októbermánaðar.
Nú komu þeir prestur og meðhjálpari og leiddi
meðlijálparinn prest. Þrjár tröppur eða þrep voru
upp að altarispallinum. Virtist sem presturinn væri
nokkuð mikið ölvaður. Og sem hann steig í fyrsta
þrepið, varð honum óvart á að stíga í hempuna, svo
að hún rifnaði allmikið. Prestur áttaði sig þó fljótt
á því, hvað að var orðið. Sneri hann sér þá snögg-
lega að söfnuðinum og sagði þessi vel völdu orð:
„Konur og menn, mínir elskanlegir, ég fyrirgef ykk-
ur nú syndirnar í herrans nafni og fjörutíu. Amen.“
Arið 1885, 12. marz, brann prentsmiðja Sigmund-
ar Guðnnindssonar, en uppi í húsinu, í suðuienda,
var trésmíðavinnustofa Einars Jónssonar trésmíða-
meistara. Við hliðina á smíðaherbergi Etnars var
minna herbergi og þar geymt allskonar fiskæti, hert
eða saltað.
Ekki vissi ég neitt um brunann fyrr en morgun-
inn eftir. Kl. 6 fór ég á fætur. Eg átti heima í Vest-
urbænum gegnt Stóra-Seli. Eg átti að sjá urn að heitt
væri orðið kl. 7, því þá átti vinna að hefjast.
Málaferli urðu út af bruna þessum. Ovildarmenn
Sigmundar reyndu að gera þennan bruna grunsam-
legan, vegna þess, live áhöld prentsmiðjunnar voru
hátt vátryggð.
Arið 1885, i októbermánuði var Sigmundur búinn
að kaupa sér nýja prentvél í Skotlandi; Miller og
Richard hétu þeir, sem seldu honum. Hún tók að-
eins 8 síður (medium) „Skírnis-stærð‘, og var því
helmingi minni en sú vél, sem lenti í brunanum.
Áður en prentsmiðjan brann hafði Sigmundur
byrjað að gefa út á sinn kostnað „Fornaldarsögur
Norðurlanda", Hrólfa-sögurnar (Hrólfs Gautreksson-
ar og Göngu-Hrólfs).
Árið 1886, í febrúarmánuði, var byrjað að prenta
nýja útgáfu af Kirkjusöngs sálmabókinni. Átti hún
að vera mikið endurbætt. í nefndinni, sem átti að
sjá um útgáfu þessa var lector Helgi Hálfdánarson,
formaður; séra Stefán Thorarensen á Kálfatjörn á
Vatnsleysuströnd og séra Valdimar Briem á Stóra-
Núpi. — Sigfús Eymundsson keypti útgáfuréttinn i
þetta sinn fyrir 2500 krónur, Sigfús hafði lært bók-
band hjá Páli bókbindara Sveinssyni, sem gaf út
„Þúsund og eina nótt“, sem Steingrímur skáld Thor-
steinsson þýddi.
Arið 1887 (í maímánuði) stofnuðu nokkrir ungir
verzlunarmenn og prentarar félag í þeim tilgangi að
iðka leikfimi. Fórum við nokkrir til Ólafs Rósen-
kranz, sein þá var leikfimikennari við Latínuskól-
ann. Ólafur spurði okkur þá hvað við væruin marg-
ir, sem ætluðunr að vera saman. Við sögðum honum
að við værum ekki nema átta; við hefðum viljað tala
við hann áður en við gerðum meira. Hann sagði
okkur þá, að við mættum gjarnan vera 16 eða 20, ef
við vildum, húsrýmið væri nógu mikið. En hann
sagðist engan tíma hafa afgangs til kennslu ncma á
sunnudagsmorgnum kl. 10—12. Var okkur strax Ijóst
að það var einmitt hentugur tími fyrir okkur.
Er Ólafur kvaddi okkur, sagði hann: „En eitt vil
ég segja við ykkur og það er að þið verðið að mæta
stuudvíslega, annars verður allt í ólagi."
N:csta ár byrjuðum við um miðjan aprílraánuð.
Vorum við nemendurnir þá orðnir 18. Fyrra árið
vorum við að jafnaði 11 eða 13. Einn af þeim er við
bættust var Matthías Einarsson, sem þá var á ungl-
ingsaldri, en sagt var að væri þá að lesa undir inn-
tökupróf í Latínuskólann. Þetta var Matthías Ein-
arsson, hinn góðkunni læknir sem síðar varð; dáður
og virtur af öllum, sem þekktu hann að ráði.
Ofanskráð er úr drögum að endurminningum,
sem G. O. Bj. fól Jóni Þórðarsyni til vörzlu,
skömmu fyrir andldt sitt, 1950.
40.000 bókiðnaðarfyrirtæki í Bandaríkiunum
í Bandaríkjunum eru nú starfrækt nær 40.000
bókiðnaðarfyrirtæki og starfsfólkið sem þar vinnur
er um ein milljón. Flest eru fyrirtækin þó smá eins
og bezt sést á því að 81% þeirra hafa færri en 20
starfsmenn. Að sjálfsögðu cru bókiðnaðarfyrirtækin
flest í stórborgunum svo sem New York og Chicago
— í New York einni eru uin 6000 fyrirtæki í þessum
starfsgreinum.
Vinnutiminn í bókiðnaðinum er all mismunandi
eftir sambandsríkjum en meðaltalið er 36—37 stund-
ir á viku, en tvi- og þrískiptar vaktir eru mjög al-
gengar. Styzta vinnuvikan og hæsta kaupið er í New
York.
(Norsk grafia).
PRENTARINN
15