Nýi tíminn - 30.05.1963, Page 6
6 SIÖA
Fimmtudagur 30. maí 1963
KOSNINGASTEFNUSKRA
AlþýSubandalaglS og ÞjóSvarnarflokkur Islands hafa orSiS sammála um effirfarandi
stefnuskrá i kosningum þeim, sem fram eiga aS fara fil Alþingis 9. juni 1963
Inngangur
Kosningar þær, sem nú fara
í hönd, eru hinar örlagarík-
ustu fyrír íslenzku þjóðina.
í>að getur rádið úrslitum i
sögu hennar. að unnt verði að
hrinda þeirri stefnu, er fráfar-
andi ríkisstjórn hefur fylgt og
mótað. — Mikilvægustu málin
og þau, sem hæst mun bera á
næsta kjörtímabili, eru ann-
arsvegar sjálfstæðis- og utan-
rikismálin: Aðild Islands að
Efnahagsbandalagi Evrópu,
landhelgis- og herstöðvamálið
og hinsvegar kjara- og kaup-
gjaldsmál íslcnzkrar alþýðu.
Þar mun um það barizt, hvort
Island verði áfram írjálst og
fullvalda ríki eða nokkurskon-
ar hreppur í EBE, auðhringa-
samsteypu Evrópu, hvort það
verður hlutlaust land og frið-
lýst eða herstöð, hvort íslenzkt
atvinnulíf verðureflt og skipu-
lag4 f þágu íslenzkra vinnu-
stétta eða hvort erlendir auð-
kóngar og innlcndir leppar
þeirra fá þar tögl og hagldir.
Baráttan stendur um, hvort
hlutur Islendinga í landhelg-
ismálunum skuli réttur — eða
látið þar undan ásælni er-
lendra aðila og síðast en ekki
sízt um það, hvort íslenzkt
verkafólk fær mannsæmandi
laun fyrir dagvinnu sína og
þar með tóm til að sinna hugð-
arefnum sinum, félagslegum
a) Islendingar ráði landi sínu
sjálfir og einir og eigi og
nsríji allar auðlindir þess.
Island skal enga aðild eiga
að Efnahagsbandalagi Evr-
ópu, hvorki fulla aðild né
aukaaðild, þar eð hvers kon-
ar ítök, sem þvf fylgdu,
innflutningur erlends auð-
magns og vinnuafls, hlytu
að leiða til þess, að Islend-
ingar misstu tökin á auð-
lindum lands síns og jafn-
framt stjómarfarslegt full-
veldi sitt. Eflaust verður
knúið fastar á um einhvers
konar þátttöku Islands í
þessu bandalagi á næsta
kjörtímabili og því ríður á,
að allir þjóðhollir Islend-
ingar rísi upp sem einn mað-
ur gegn hvers konar fyrir-
ætlunum í þá átt.
b) Samningar þeir, er fráfar-
andi ríkisstjórn hefur gert
við Breta og fleiri þjóðir
um tilslökun í landhelgis-
og menningarlegum. eða það
neyðist til að þræla æ lengur
til að hafa í sig og á.
Fráfarandi stjómarflokkar
hafa þegar markað stefnu sína
í þessum örlagaríku málum.
Þeir eru með aðild Islands
að Efnahagsbandalagi Evr-
ópu og bandarískum her-
stöðvum á íslandi. Þeir hafa
brugðizt í landhelgismál-
inu og barizt gegn bættum
kjörum og hækkuöu kaupi
launþega m.a. með vísitölubanni.
gengislækkunum og gerðardóm-
um. Afstaða Framsóknarflokks-
ins er mótsagnakennd og hik-
andi, og f sumum stórmálum
stcndur hann með stjórnar-
flokkunum, svo sem í afstöð-
unni til Atlantshafsbandalagsins
og erlendra herstöðva. Alþýðu-
bandalagið er eini þingflokkur-
inn, sem tekið hefur ótvíræða
og hiklausa afstöðu gegn þess-
ari óhvilla þróun og sýnt það
jafnt í orði sem verki. Það er
því aðeins ein leið til að hindra
það, að stei'bu íráfarandi ríkis-
stjórnar veröi haldið áfram að
kosningum loknum, og það er
að gera sigur Alþýðubanda-
lagsins sem mestan. Um það
verða íslenzkir launþegar og
allir þjóðhollir Islendingar að
sameinast. Sigur þess er sigur
þeirra.
málinu — þar sem m.a. er
ákveðið, að Islendingar skuli
háðir samþykki Alþjóða-
dómstólsins um frekari út-
færslu á landhelgi sinni,
geta ekki talizt bindandi
fyrir íslenzku þjóðina. Þeir
skulu því felldir formlega
úr gildi hið fyrsta. Undan-
þágumar írá 12-mílna-land-
helginni verði ekki fram-
lengdar. öllum umleitunum
í þá átt, er kunna að koma
írá Bretum eða öðrum þjóð-
um, t.d. á fyrirhugaðri fisk-
veiðiráðstefnu í haust. sé
hiklaust vísað á bug.
Að því skal hins vegar
stefnt, að Islendingar öðl-
ist fullkomin yfirráð fyrir
landgrunni Islands og hafizt
verði handa um vísindalega
skipulagningu fiskvemdar
og fiskveiða á öllu land-
gmnnssvæðinu.
c) Komist fslenzkir hernáms-
sinnar hjá verulegu tapi í
alþingiskosningum þeim,
sem nú fára í hönd, er sú
hætta fyrir dyrum, að her-
búnaður Bandaríkjanna á
Islandi stóraukist á næsta
kjörtímabili og hér verði
komið upp stöðvum fyrir
kjarnorkukafbáta. En ís-
lenzku þjóðerni, menningu
og sjálfstæði stafar stórhætta
af hinni bandarísku her-
stöð á friðartímum, og í at-
omstyrjöld getur hún leitt
algera tortímingu yfir þjóð-
ina. Þess verður þvíaðkrefj-
ast, að herstöðvasamningn-
um við Bandaríkjastjóm frá
1951 sé sagt upp og herinn
látinn hverfa úr landi. Jafn-
framt gangi ísland úr At-
lantshafsbandalaginu og
verði aftur hlutlaust land og
friðlýst og utan við öll hem-
aðarsamtök.
d) Islendingar skipi sér í si-
vaxandi fylkingu þeirra
þjóða, sem vilja vera óháð-
Uppbygging
Heildarstjóm verði tekin upp
á þjóðarbúskapnum og honum
stjómað samkvæmt fram-
kvæmda- og framleiðsluáætlun.
sem gerðar verði til fimm eða
tíu ára f senn f mjög nánu
samstarfi við heildarsamtök
vinnustétta og atvinnurekenda.
Slíkar heildaráætlanir til langs
tíma skulu síðan framkvæmd-
ar samkvæmt séráætlunum, sem
gerðar verði fyrir eitt til tvö
ár í senn.
Grundvallaratriði
þessara áætlana
verði:
1. Að tryggja öllum vinnandi
mönnum næga og stöðuga
ar og hlutlausar í átökum
hernaðarstörvelda, það ei’tt
er í samræmi við sögu þeirra
alla og framtíðarhagsmuni.
Þeim ber að beita sér gegn
„kalda stríðinu" og hvers
konar hernaðarlegri vald-
beitingu eða stríðshótunum
í samskiptum ríkja — og
að fordæma hið tryllta víg-
búnaðarkapphlaup og kjama-
og vetnisvopnatilraunir, hvar
á jarðkringlunni sem þær
eru gerðar. Island leggi
stund á vinsamleg sam-
skipti við allar þjóðir,
hversu sem hagkerfi þeirra
er háttað, og á alþjóðavett-
vangi skal það vera for-
mælandi algerrar afvopnun-
ar, friðar ríkja á milli og
frelsis til handa undirokuð-
um þjóðum eða þjóðabrot-
um — og styðja Sameinuðu
þjóðirnar til að vinna sem
bezt að þvf ætlunarverki
sfnu.
atvinnulífsins
atvinnu við arðbær störf.
2. Að koma f veg fyrir þjóð-
hættulega sóun fjármagns,
þá offjármögnun, sem fylgir
iafnan í kjölfar skipulags-
lausra handahófsfram-
kvæmda, sem stjómast um
of af gróðasjónarmiðum.
3. Að tryggja aukna hagsæld
og velferð allra, en ekki
fárra útvaldra á kostnað
fjöldans.
4. Að samræma framkvæmd-
ir í framleiðslugreinunum
þörfum þjóðarinnar þannig,
að öll arðbær framleiðslu-
tæki nýtist sem bezt, en sé
ekki hrúgað upp skipulags-
laust og látin liggja ónotuð.
5. Að tryggja réttlát og sjálf-
sögð áhrif vinnustéttanna á
rekstur framleWslutækjanna.
Fyrstu höfuðverk-
efni áætlunarbú-
skapar hér skulu
vera.:
1. I iðnaði.
a) Að skipuleggja fullvinnslu
á íslenzkum framleiðsluvör-
um, svo sem síld, öðrum
fiski og búvörum, og koma
upp nægilegum vinnslustöðv-
um til þess, búnum nýjustu
tækni.
b) Að auka hagnýtan verk-
smiðjuiðnað, sem sparað
getur verulegan erlendan
gjaldeyri með því að fram-
leiða fyrir innlendan mark-
að.
c) Að rannsaka á skipulegan
hátt hagnýtingu íslenzkra
náttúrugæða með það fyrir
augum að koma upp ís-
lenzkri stóriðju, sem fram-
leiði vörur til útflutnings.
2. I landbúnaði.
a) Að tryggja undanbragða-
lausa framkvæmd 10 ára á-
ætlunar Stéttarsambands
bænda (sem hér vfsast til).
b) Að tryggja bændum sömu
laun og lífskjör og öðrum
vinnustéttum.
c) Að vinna að því að skipu-
leggja samvinnu og samstarf
í búrekstri,
c. Að tryggja eins og í öðr-
um starfsgreinum frelsi
manna til að velja sér ævi-
starf, með því móti að gera
þeim, sem áhuga hafa á bú-
skap, kleift að eignast bú
með viðráðanlegum kjörum.
3. 1 sjávarútvegi.
a) Að leggja höfuðáherzlu á
eflingu bátaflotans með ný-
smíði fiskiskipa innanlands
og eflingu fiskveiðasjóðs,
svo að hann geti lánað allt
að 90% af verði skipa, og
stórauka jafnframt lán til
að koma upp stöðvum til
fullvinnslu sjávarafla.
b) Að endurbæta og auka að-
stöðu til útgerðar og fisk-
vinnslu í öllum útgerðar-
stöðvum og tryggja fullt
samræmi milli útgerðar og
Komið verði á samstarfi ríkis-
valds og verkalýðshreyfingar
og vinnufriður tryggður á eftir-
farandi grundvelli:
1. öllum vinnufærum mönnum
sé tryggð full atvinna við
hagnýt störf.
2. Kaupgjald hækki, svo að
dagvinna ein nægi til lifs-
framfæris meðalfjölskyldu.
menntunar hennar og menn-
ingarlífs, en unninn verði
bugur á vinnuþrælkun beirri
sem nú ógnar heilsu og
þreki íslenzkra vinnustétta
og orðin er öllu menningar-
lífi þeirra íjötur um fót.
3. Réttindi og samtakafrelsi
verkalýðsstéttarinnar verði
vemdað gegn öllum til-
raunum afturhaldsaflanna
til að skerða það. Opinber-
um starfsmönnum verði
veittur fullur samnings- og
verkfallsréttur.
4. Launastéttimar fái fulla
verðtryggingu fyrir kaupi
sfnu þannig, að launin og
kostnaðurinn við að lifa
fiskvinnslu á hverjum stað
með tilliti til sem hag-
kvæmastrar nýtingar.
c) Að koma á fót tæknistofn-
un sjávarútvegsins sem
vinni markvisst að hvers
konar endurbótum og nýj-
ungum í vinnubrögðum og
tækni í hinum ýmsu grein-
um sjávarútvegsins og leiti
nýrra aðferða við fram-
leiðslu úr sjávarafla.
d) Að láta smíða fullkomið
hafrannsóknarskip og auka
stórlega hafrannsóknir og
fiskileit frá þvi, sem verið
hefur.
e) Að skipuleggja alhliða og
raunhæfa markaðsöflun fyr-
ir sjávarafurðir.
f) Að gera tilraun með rekstur
skuttogara af hagkvæmustu
gerð eða verksmiðjuskips.
g) Að koma þeirri skipan á
vinnslu, útflutning sjávaraf-
urða og innflutning útgerð-
amauðsynja, að milliliðir
hirði ekki þann hagnað. sem
raunverulegum framleiðend-
um ber.
4. í fjármálum.
a) Að samræma stefnu og að-
gerðir ríkis, banka ©g sveit-
arfélaga í fjármálum. þeirri
almennu endurskipulagningu
þjóðarbúsins, sem áætlun-
arbúskapur hefur í för með
sér.
b) Að stöðva verðbólguna, færa,
niður hvers konar verðlag,
svo sem unnt er, og draga
úr hvers konar tilkostnaði
og óhófseyðslu hins opin-
bera.
c) Að afnema vaxtaokur.
5. I rafvæðingarmálum.
a) Að tryggja atvinnuvegum og
almenningi næga raforku
innan 4 ára.
b) Að ljúka hið fyrsta sérfræði-
legum undirbúningi aðvirkj-
un helztu fallvatna lands-
ins og hitasvæða og undir-
búningi að stórvirkjun. sem
er forsenda allra meiri hátt-
ar framfara í atvinnumál-
um og innlendrar stóriðju.
c) Að fylgjast nákvæmlega með
tækniþróuninni erlendis á
sviði rafmagnsframleiðslu
með kjamorku. ...
haldist jafnan í hendur.
5. öll aukavinna sé greidd með
tvöföldu dagvinnukaupi.
6. Komið verði á 44 stunda
vinnuviku nú þegar og 40
stunda vinnuviku á næstu
árum með óskertu kaupi.
7. Komið verði á fullu launa-
jafnrétti karla og kvenna.
8. Settar séu strangari skorð-
ur við vinnu barna og ung-
linga á almennum vinnu-
markaði og séð um fulla
framkvæmd laga og reglu-
gerða í þessu efni.
9. Orlof launafólks verði á
næsta þingi aukið í fjórar
vikur.
10. Tryggðar skulu gagngerðar
endurbætur á aðbúnaði, ör-
yggis- og hollustuháttum
verkafólks á vinnustöðum og
reglur settar. sem tryggi full-
komið eftirlit.
11. Jafnframt þvl. sem unnið er
gegn óhóflegum vinnutíma
og vinnuþrælkun. stórauki
ríkisvaldið stuðning og styrki
til hvers konar menningar-
ALÞYÐU
BANDALAGIÐ
Sjálfstceðis- og utanríkismál
Hagsmuna- og réttindamál
launastéttanna