Litli Bergþór - 26.05.1984, Blaðsíða 13
íí
leysu, minnir mig.
- Já, og svo fóru þeir utan, Þorsteinn og Sigurður Greipsson.
Og Sigurður gekk á Flensborgarskóla, man ég.
- Jú, og var auk þess búfræðingur frá Hólum.
- Þetta talar náttúrlega allt sínu máli.
Um fénað og fólk
Nokkur orð falla um búféð, ræktunina, meðferðina og afurðirnar.
Nautgriparæktarfélagið var stofnað á öðrum tug aldarinnar, að frum-
kvæði Ingvars á Gýgj arhóli, telur Guö'mundur y Honum blandast ekki
hugur um, að framfarir séu orðnar miklar í afurðum, en bó segist
hann ekki vita, hvort sauðfjárstofninn, sem nú er í sveitinni, véri
nokkuð arðsamari en sá, sem hér var um 1920, við sama atlæti. Hann
segir, að þeir menn, sem áður fyrri hafi gert betur við fénaðinn en
aðrir, einkum vegna þess að þeir voru dýravinir, svo sem Ögmundur
á Reykjum og Skúli, læknir í Skálholti, hafi fengið bað ríkulega
endurgoldið.
Guðmundur var fyrr á árum langdvölum í öðrum héruðum, norður í
Kúnavatnssýslum og vestur í Borgarfirði, en þegar hann er inntur
eftir kynnum af fólki á beim slóðum, kýs hann fremur að halda sig
í Tungunum. Halldór Pálsson, búnaðarmálastjóri var aldavinur hans.
- fig þekkti hann, frá því hann var ellefu ára, minnir mig, og
var búinn að halda til á heimili peirra hjóna í Reykjavík í prjá-
tíu og tvö eða brjú ár. Jú, það hafa alls staðar orðið fyrir mér
merkiíegir menn, sem mér eru minnisstæðir, og alls staðar menn, sem
ég hefði átt að geta lært eitthvað af. Og maður kemst nú ekki hjá
bví að læra af mönnum, þegar maður kynnist þeim, hvort sem maður
vill eða ekki. Fn það er nú svona. Nú finnst mér, þegar ég lít
svona yfir þetta, að hvert hérað hafi lcannski sín séreinkenni um
mannlífið. Til dæmis eru Húnvetningar og Borgfirðingar, sem ég
þekki nú talsvert mikið til, ekkert likir.
Mismuninum fæst hann þó ekki til að lýsa, en bætir því við, að
hann sé ekkert frá því, að Biskupstunaur hafi nú verið dálitið sér-
stæðar um mannlíf á æsku- og uppvaxtarárum hans.
Já, en í hverju? Hann hlær við og svarar:
- Ja, það er nú með að skilgreina það. Einhvern tíma heyrði ég
það haft eftir Böðvari á Laugarvatni, að það væri ekki iðkaður al-
mennur söngur nema í einni sveit á íslandi. Og þegar hann var innt-
ur nánar eftir því, þá voru það Biskupstungur.
- Það er nú ekki nokkur vafi á því, segir spyrjandinn, að það
hefur verið mikill efniviður hér, að þessu leyti. Og söngur hefur
áhrif á fólk.
- Já, svarar þá Guðmundur að bragði, og meira en á fólk. Hann
hefur áhrif á dýr líka.
Um þetta verða nafnar sammála, svo og það, að söngur hafi meiri
áhrif á fólk en flest önnur uppátæki manna.
- Það var náttúrlega svo, þar sem söngfólk var á bæjum, þá var
það, föst venja að syngja ^assíusálmana á föstunni. Annað hvort var
sálmur lesinn, eöa hann var sunginn, hvert‘ einasta vers.
Enn af alþýðulist, stórkonum, fátækt o. fl-r ------------------------
Guðmundur telur, að helzt hafi það verið Erlendur Björnsson frá
Brekku, síðar bóndi og hreppstjóri á Vatnsleysu, sem lék undir,
þegar dansað var á samkomum. Síðar eignuðust svo nokkrir Tungna-
menn harnóníkur eða dragspil. Þeirra á meðal var hann sjálfur og
kveðst eitthvað hafa leikið fyrir dansi. Enn síðar kom svo Eirílcur