Neytendablaðið - 01.10.2004, Blaðsíða 7

hann fékk þau skilaboð að starfið stæði
honum ekki lengur til boða. Var því
borið við að Healy hefði óvísindalegar
skoðanir á sumum lyfjum og það gæti
skaðað sjúklinga. Margir telja þó að þessi
ákvörðun hafi ekkert með vísindi að
gera heldur ráði peningar för. Lyfjafram-
leiðendur stórgræða á sölu geðlyfja og
allt tal um að geðlyf henti ekki öllum og
fara eigi varlega í að ávísa slíkum lyfjum
lætur þeim illa í eyrum.
Varhugaverðar aukaverkanir
Blaðamenn Tænk+Test hittu David Healy
á ráðstefnu í Stokkhólmi og tóku hann
tali. „Þrenns konar vandamál eru tengd
SSRI lyfjum," segir Healy. „Fyrir það
fyrsta geta lyfin orðið til þess að fólk fer
að fá sjálfsvígshugsanir og það á líka við
um fólk sem ekki hefur átt við það að
stríða áður. í öðru lagi geta lyfin valdið
því að fólk verður fjandsamlegt í hugsun
og reynir að skaða sjálft sig og aðra. Og
loks í þriðja lagi getur fólk orðið líkam-
lega háð lyfjunum þannig að erfitt getur
verið að hætta á þeim, og það Iftur útfyr-
ir að þetta eigi við um öll SSRI lyfin." Að
sögn Healy geta SSRI lyfin haft misjöfn
áhrif á fólk. Sumir verða mjög syfjaðir af
lyfjunum en aðrir eiga erfitt með svefn.
Sumir verða mjög svangir en aðrir missa
matarlystina. Sumir verða rólegri og
minna æstir og það eru þau áhrif sem
leitað er eftir, en svo eru þeir sem verða
enn angistarfyllri og æstari við töku lyfj-
anna.
Málaferli í Bandaríkjunum
Healy hefur skrifað bækur um SSRI lyfin
og haldið fyrirlestra um allan heim. Hann
hefur líka borið vitni í dómsmálum í
Bandaríkjunum þar sem fólk hefur stefnt
lyfjaframleiðendum vegna óæskilegra
áhrifa lyfjanna. Árið 1997 var Healy kall-
aðurfyrir réttsem sérfræðivitni í máli þar
sem framleiðanda lyfsins Fontex hafði
verið stefnt. Lyfjaframleiðandinn vann
málaferlin en málið átti eftir að hafa tölu-
verða þýðingu fyrir David. Þá fyrst gerði
hann sér grein fyrir því að heilmikið af
gögnum frá fyrirtækinu benti til þess að
menn hefðu lengi vitað að lyfin gætu
haft alvarlegar aukaverkanir. Árið 2001
bar Healy vitni í svokölluðu Tobin-máli
í Wyoming þar sem lyfjaframleiðand-
inn GlaxoSmithKline var dæmdur til að
greiða háar bætur eftir að Donald Shell
hafði skotið konu sína, dóttur og tvö
barnabörn og sfðan framið sjálfsmorð.
Þetta gerðist tveimur dögum eftir að
Donald Shell byrjaði á Seroxat. Meðan á
réttarhöldunum stóð fékk Healy aðgang
að ýmsum gögnum GlaxoSmithKline og
komst að því að uplýsingum sem skiptu
máli fyrir lækna og sjúklinga hafði verið
haldið leyndum.
Lyfin ekki örugg fyrir börn
Árið 2001 birti fyrirtækið GlaxoSmith-
Kline grein um rannsóknir á SSRI lyfinu
Seroxat á börn og unglinga. Þar var því
haldið fram að lyfið væri öruggt börn-
um. En þrátt fyrir að greinin hafi eflaust
verið lesin af þúsundum barnageðlækna
uppgötvaði enginn neitt fyrr en BBC tók
málið upp í sjónvarpsþætti. Healy bend-
ir á að geðlyfin hafi í flestum tilfellum
góð áhrif og fæstir muni upplifa alvar-
legar aukaverkanir. En ef fólk finnur fyrir
einhverjum einkennum ætti það strax að
leita til læknis og að öllum líkindum er
hægt að leysa málið. Sjúklingar eigi hins
vegar tvímælalaust rétt á að vita að þess-
um lyfjum fylgir viss áhætta.
LET THEM EAT
PROZAC
m-
llnlicalthy Kcl.itionsbip
bítwrcu tbc
IMi.trin.Kcutic.il Iiuliistrv
anti
Dcprcssion
%
DAVID HEÁLY
Atilboi' ol //>. Antiihi'ti 'uint I iii
David Healy hefur skrifað fjöldann allan
af greinum og bókum um sérsvið sitt,
geðlækningar. Nýjasta bókin hans heit-
ir „Let them eat Prozac - The Unhealty
Relationship between the Pharmaceut-
ical Industry and Depression" eða „Látið
þau bryðja Prozac - Óheilbrigt samband
lyfjaiðnaðarins og þunglyndis".
Tölvuþrjótar
svífast einskis:
Neytendur gabbaðir í tölvupósti
Neytendasamtökin vilja benda á aðvör-
un sem er að finna á vef VISA Island um
tölvupóst sem biður viðkomandi um að
senda inn kortanúmer og PIN-númer,
en pósturinn virðist við fyrstu sýn vera
frá VISA. Aðvörun VISA er eftirfarandi:
„Alls ekki svara þessu! Þessi tölvupóstur
kemur ekki frá neinum aðila sem tengist
VISA, þótt það geti litið svo út. Ekki láta
blekkjast þótt orðið „visa" standi ein-
hvers staðar í netfanginu. Einnig hefur.
orðið vart við lævísa tilraun á netinu til
að blekkja einstaklinga til að gefa upp
kortanúmer sitt, gildistíma og PIN-númer
á heimasíðu sem líkist heimasíðu VISA.
PIN-númer á aðeins að nota í hraðbönk-
um eða öðrum sjálfsafgreiðslubúnaði og
er óheimilt að senda í tölvupósti eða láta
öðrum í té."
Færri þjófar
- en fleiri þjófavarnakerfi
í sænska neytendablaðinu Rád og Rön
er fjallað um stóraukná sölu á þjófavarn-
arkerfum. Fyrir fimmtán árum keyptu
einungis örfáir slíka þjónustu en í fyrra
voru seld 23.000 þjófavarnarkerfi í Sví-
þjóð, og það þrátt fyrir að innbrotum hafi
fækkað um 23% á sama tíma. í blaðinu
er fjallað um kröftuga markaðssetningu
sem gengur út á að hræða fólk og telja
því trú um að ástandið sé mun verra en
raunin er. Glæpatíðni í Svíþjóð hefur
farið minnkandi en samt virðast Svíar
halda að glæpum hafi fjölgað. í blaðinu
er bent á að það geti verið mun ódýrara
og árangursríkara að vingast við nágrann-
ana en að kaupa þjófavarnarkerfi fyrir
háar upphæðir.
NEVTENDABLAÐIB 3.TBL. 2004 7