Neytendablaðið - 01.10.2004, Qupperneq 19

«
▼ * /■-
á innihaldslýsingunni
/ bókinni fjallar Felicity Lawrence m.a. um baunir frá Kenýa en stór hluti þess grænmetis og ávaxta sem stórmarkaöir selja kemur frá fjar-
lægum löndum.
skilja hvernig það væri mögulegt. Ný DNA
tækni leiddi síðan í Ijós að um var að ræða
nýja og tilltölulega óþekkta aðferð. Kjötið
innihélt prótín sem hafði verið umbreytt
með vatnsrofi, og þessi prótein voru úr
öðrum dýrum. Við nánari athugun fund-
ust kjúklingar í Bretlandi og á írlandi sem
innihéldu prótín úr nautgripum og svínum.
Kjúklingurinn kom aðallega frá Taílandi
og Brasilíu með viðkomu í Hollandi. Bresk
stjórnvöld berjast nú fyrir þvf að reglum
Evrópusambandsins verði breytt og að
það verði bannað að nota prótín úr öðrum
dýrum í kjúklinga, auk þess sem vatnsinni-
hald kjúklingakjöts megi ekki vera hærra
en 15%.
Salat
Einn kaflinn fjallar um salat en blandað
salat í pokum nýtur vaxandi vinsælda í
Bretlandi sem og annars staðar. Með svo-
kallaðri MAP-pökkunartækni (Modified
Atmosphere Packaging) er hægt að lengja
líftíma salatsins verulega. Rannsóknir sem
birtar voru í blaðinu British Journal of
Nutrition bentu þó til þess að þessi nýja
aðferð gerði það að verkum að mikilvæg
vítamín eyðileggðust. Forstjóri fyrirtækis
sem sérhæfir sig í aðferðum við að pakka
salatblöðum brást ókvæða við og benti á
það í grein í viðskiptablaðinu the Grocer
að það væri ekki MAP-pökkunaraðferðin
sem eyðileggði vítamín heldur klórinn sem
flestir salatpökkunarframleiðendur nota til
að hreinsa salatið. Þetta var ágætis ábend-
ing hjá forstjóranum enda vissu fæstir að
klór kæmi þarna við sögu. Vandamálið við
niðurskorið salat í pokum er það að mjög
margir snerta salatið áður en það endar á
borðum neytenda. Því lengri sem sú keðja
er, því meiri hætta er á að óæskilegar
bakteríur endi á salatblöðunum. 1995 var
gerð rannsókn á bakteríum í salati og káli
og þá fannst bakterían listería í 6,5% sýna
og E-coli baktería f 13% sýna. í rannsókn
frá 2001 fannst bæði salmonella og E-coli
baktería í salati.
Verslunarkeðjur of valdamiklar
Felicity bendir á það ógnarvald sem versl-
unarkeðjur hafa í dag og hversu langt þær
ganga í nafni hagræðingar. Wal Mart versl-
unarkeðjan í Bandaríkjunum (eigandi Asda
keðjunnar í Bretlandi) er þekkt fyrir beita
öllum brögðum til að halda niðri kostnaði.
í því felst m.a. að borga starfsfólki mjög
léleg laun og meina starfsfólki aðild að
verkalýðsfélögum. í Bretlandi eru vinnulög-
gjöfin strangari og takmarkað hvað hægt
er að níðast á starfsfólki stórmarkaða en
heildsalarnir búa við meiri pressu enda
hefur viðskiptaáhættan að miklu leyti færst
yfir á þá. Verslanirnar krefjast sífellt lægra
verðs og hóta því að leita annað verði
ekki orðið við kröfum þeirra. Heildsalarn-
ir þrýsta verði m.a. niður með því að nota
ólöglegt vinnuafl en það er mjög algengt í
Bretlandi og yfirvöld virðast lítið ráða við
vandann. Felicity segir að margir framleið-
endur og heildsalar hafi kvartað undan
ofríki stórmarkaðanna en fæstir þora að
koma fram opinberlega af hræðslu við að
missa samningana.
Af nógu að taka
í bókinni er komið inn á ýmis fleiri málefni
sem tengjast nútíma matvælaframleiðslu
sem ekki verða gerð skil hér. Þar má nefna
kaffiframleiðslu, risarækjueldi, brauð,
ávexti, grænmeti, ólöglegt vinnuafl, flutn-
ing á matvælum og tilbúna rétti. Bókin er
mjög skemmtileg aflestrar og vel skrifuð og
sumar uppljóstranirnar eru þess eðlis að
það er engu líkara en maður sé með hinn
æsilegsta reifara við höndina. Neytenda-
blaðið mælir með bókinni fyrir alla þá sem
hafa áhuga á að vita meira um matvæla-
framleiðslu nútímans.
NEYTENDABLAÐIÐ 3, TBL. 2004 19