Neytendablaðið - 01.09.2006, Blaðsíða 11

hefur orðið fyrir raka heldur stundum smátt
og smátt. Þess vegna er alls ekki víst að
við verðum vör við afleiðingarnar fyrr en
löngu seinna. Það er einmitt af þeirri sömu
ástæðu að viðgeröarmenn mæla ekki meö
því að gert sé viö sima sem hafa orðið fyrir
rakaskemmdum því það er liklegt að þó gert
sé viö eina skemmd séu fleiri að myndast
sem geta komið fram eftir styttri eða lengri
tíma.
Ef raki kemst í símann þinn!
Ef þú heldur að það hafi komist raki í
símann þinn skaltu opna hann eins fljótt og
þú getur, taka úr honum rafhlöðuna, leggja
hann á handklæði ofan á ofni og láta liggja
einn sólarhring. Þannig getur þú minnkað
hættuna á skemmdum af völdum rakans
eða hugsanlega frestað þeim. Einnig er ráð
að þurrka hann með hárblásara og jafnvel
ef viðgerðarþjónustan hefur úrskurðað hann
ónýtan má reyna að hreinsa burt spansk-
grænuna sem myndastvið rakaskemmd með
hreinsuðu bensíni á eyrnapinna. Dæmi eru
um aö farsímar hafa enst I marga mánuði
eftir slíka aögerð.
Þegar neytandi lendir I því að fá símann
sinn úr viðgerö með þeim skilaboðum aö
hann sé skemmdur af raka á hann rétt á
því að honum sé sýndur rakinn eða myndir
af honum. Viðgerðarþjónustan getur tekið
gjald fyrir skoðun en ef síminn reynist
gallaöur á seljandi að taka á sig allan
kostnað og neytendur eiga ekki rétt á láns-
síma þeim að kostnaðarlausu á meðan
skoðun stendur yfir nema hluturinn falli
undir ábyrgð vegna galla.
Hvað á að gera viö ónýta farsíma?
Farsímum á að skila á endurvinnslustöð
en þeir flokkast sem rafeindabúnaður
og eru sendir í efnamóttöku til eyðingar.
Algengt er að fólk hendi farsímum í ruslið
en þaö á alls ekki að gera enda innihalda
rafhlöður í farsímum bæði sýru og hættu-
lega þungmálma. Lítil börn ættu aldrei að fá
að leika sér með gamla síma vegna þeirra
efna sem þeir innihalda.
Hagstæð íbúðalán bjúðast
Þegar fasteignaauglýsingar eru skoðaðar
sést að margar fasteignir eru auglýstar
með þeim hætti að á eigninni hvíli
hagstæð lán. Yfirleitt er um að ræða
fasteignir sem voru fjármagnaðar með
íbúðalánum viðskiptabankanna en þau
voru lægst með 4,15% vöxtum. Neytenda-
samtökin telja þá framsetningu í mörgum
fasteignaauglýsingum að hagstæð lán hvíli á
tiltekinni fasteign verulega villandi þar sem
það er alls ekki sjálfgefið að nýir kaupendur
muni njóta þessa. Sumir bankanna gera t.d.
þá kröfu að lántaki hafi öll sín viðskipti
hjá bankanum til að njóta bestu kjara auk
þess sem hver lántakandi er metinn út frá
greiðslugetu sinni og viðskiptasögu.
Eftirfarandi dæmi sýnir Ijóslega aö auglýsing
þess efnis að hagstæð lán hvíli á fasteign
getur verið mjög villandi:
Evrópuráðið hefur bannað 22 efni sem
notuð eru í háralit og tekur bannið gildi 1.
desember 2006. Framleiðendur hafa ekki
getað sýnt fram á aö efnin 22 séu örugg
og því verða þau tekin af markaði. Þegar
framleiðendur voru beðnir um að leggja
fram gögn um þau efni sem notuð eru í
háralit fengust engar upplýsingar um þau
efni sem nú verða bönnuð. Gögn voru lögð
fram um 115 önnur efni og er vísindaráð
Evrópusambandsins sem rannsakar kemísk
efni í neysluvörum með þau til athugunar.
Félagsmaður í Neytendasamtökunum leitaði
til samtakanna eftir að hafa gert tilboð i
fasteign. I auglýsingum um fasteignina var
tekiö fram að mjög hagstæð lán hvíldu á
henni, og var vaxtastigiö tiltekiö 4,15% á
einu láni og 4,35% á öðru. í kauptilboði sem
fasteignasalan útbjó kom fram að þetta
væri vaxtastigið og áætluð greiðslubyrði
um 73 þúsund krónur á mánuði. Þegar til
kom, og maðurinn var búinn aö ræða við
bankann, kom hins vegar í Ijós að vaxta-
stigið var 4,95% og greiðslubyröin um 85
þúsund á mánuði og því talsvert hærri.
Hann bauðst til að færa öll sín viðskipti yfir
til bankans en allt kom fyrir ekki. Bankinn
áskildi sér sem sagt rétt til að breyta kjörum
á láninu við það að nýr skuldari tæki við því.
Ákvæði sem heimila slíkt er að finna í skil-
málum veðskuldabréfa og er því full ástæða
til aðgæslu.
Ástæða til að kanna vel málin
Það er alls ekki öruggt að nýr lántakandi
geti yfirtekið hagstæðari lán en nú bjóðast.
Neytendasamtökin ráðleggja því kaupendum
að kanna málin hjá fjármálastofnunum áöur
en skrifað er undir bindandi tilboð vegna
fasteignakaupa. Enn fremur er alltaf tilefni
til að lesa vel yfir það sem skrifa á undir -
líka smáa letrið!
HH
NEYTENDASAMTÖKIN
Þing Neytendasamtakanna
- félagsmenn, verið með í að
mdta stefnuna
Þing Neytendasamtakanna verður
haldið 29. og 30. september á Grand
hótel og hefst föstudaginn 29.
september kl. 14. Þing Neytenda-
samtakanna er æðsta vald í málefnum
samtakanna og þar verður meðal
annars stefna Neytendasamtakanna
næstu tvö árin mótuö og kosin ný
stjórn. Samkvæmt lögum Neytenda-
samtakanna geta allir skuldlausir
félagsmenn setiö þingið enda tilkynni
þeir þátttöku sína meö a.m.k. viku
fyrirvara. Félagsmenn, verið með I að
móta stefnu samtakanna og skráiö
ykkur á þingið.
Efni í háralit bönnuð
11 NEYTENDABLAOIÐ 3.TBL. 2006