Bændablaðið - 08.04.1997, Page 8

8
Bœndablaðið
Þriðjudagur 8. apríl 1997
Bændur þurfa að gæta
vel aö gæðum dburðar
Þegar einkasölu á áburði var
aflétt mátti búast við auknu
áburðarúrvali á markaði. Inn-
flytjendur hafa þó farið sér
hægt og enn eru ekki nema
örfáir aðilar sem bjóða bænd-
um tilbúinn áburð. Þegar úr-
valið vex vaknar eðlilega sú
spurning, hvort allur áburður
sömu tegundar sé jafngóður
hvert svo sem vörumerkið er
eða hvort ástæða sé til að láta
annað en verð ráða valinu.
Til að átta sig á svari við þeirri
spumingu er rétt að hugleiða
hvaða eiginleikar áburðar skipta
máli. Hér skulu nefndir fjórir:
1. Uppleysanleg næringarefni
séu í þeim mæli sem upp er
gefið í vörulýsingu.
2. Áburðurinn sé jafn (homo-
gen).
3. Oæskileg cða eitruð fylgiefni
séu innan leyfilegra marka.
4. Dreifing áburðarins verði
sem jöfnust.
í sjálfu sér þurfa bændur ekki
að hafa miklar áhyggjur af fyrstu
þremur atriðunum, ef þeir kaupa
viðurkenndar áburðarblöndur sem
hér verða á markaði. Með viður-
kenndum áburðarblöndum á ég
við áburðarblöndur, sem Að-
fangaeftirlit hefur ekki stöðvað
sölu á, en það á það að gera ef það
kemst að því með sýnatöku úr
áburði sem verið er eða ætlunin er
að selja, að efnainnihald víkur
óleyfilega langt frá því sem upp
er gefið og notað er í vömlýsingu
við söluna. Eins þarf niðurstaðan
að verða nokkum veginn sú sama
hvar sem sýnið er tekið úr poka
eða hvort sem hún er tekin úr
fyrsta farmi eða einhverjum síðar.
Með öðmm orðum áburðurinn
verður að vera jafn og samur
meðan notuð er sama vömlýsing.
Þriðja atriðið sem Aðfanga-
eftirlitið skoðar er hvort skaðleg
eða eitruð efni eru í áburðinum.
Steinefnin fosfór og kalí em
unnin úr jarðlögum, sem finnast
víða og þá fylgja þessum efnum
ýmis önnur frumefni. Oft em það
algerlega skaðlaus efni og jafnvel
gagnleg, en annars staðar kunna
þau að vera til tjóns, t.d. ýmsir
þungmálmar. í Evrópu (EES) em
ákveðin mörk fyrir þessi efni.
Aðfangaefitirlitið á að fylgjast
með þeim. Sé hins vegar áburð-
urinn á markaði annars staðar, t.d.
á Norðurlöndum, má yfirleitt
treysta því að hann sé í lagi. ís-
Ienska Aðfangaeftirlitið þarf þá að
fylgjast með því að ekki sé verið
að reyna að selja hingað áburð sem
hefur ekki hlotið náð Aðfanga-
eftirlits annarra Evrópuríkja.
Flúðafiskur á Flúðum
Úr loðdýrarækt l hausálnrrknii
„Það má eiginlega segja að
núna sé að verða sprenging í
þessu hjá okkur. Framboð á
hráefni er mikið og eiginlega
höfum við varla undan að
verka,“ segir Gunnar Hall-
grímsson, framkvæmdastjóri
og einn eigenda Flúðafisks hf.
á Flúðum. Vanalega er fisk-
verkanir að finna við sjávar-
síðuna en sem betur fer eru
þess dæmi að störf tengd
sjávarútvegi hafi iíka orðið
upp til sveita, eins sannast á
Borgarási við Flúðir.
Gunnar var á árum áður í loð-
dýrarækt en hörfaði úr þeirri grein
eins og svo margir aðrir og sam-
tvinnaði þekkingu sína úr störfum
við sjávarútveg og hugvit að
breyta loðdýrahúsi í hausaverkun.
Framleiðnisjóður landbúnaðarins
lagði þessu framtaki lið á árinu
1993 þegar Gunnar fór af stað og
óhætt er að segja að verkunin hafi
síðan eflst jöfnum skrefúm.
Á síðasta ári verkaði Flúða-
fiskur úr um 1400 tonnum af
blautu hráefni en nú um páskana
var hráefnið komið i nærri 700
tonn frá áramótum þannig að
ekkert bendir til annars en sett
verði met í framleiðslunni þetta
ári. Gunnar segir að með verkun-
inni hafi orðið til 10-12 heilsárs-
störf en vinnsla er árið um kring.
Afurðimar fara allar á markað í
Nígeríu en SIF sér um sölumálin.
Gunnar segist ekki sjá því neitt
til fyrirstöðu að reka verkun af
þessu tagi þetta langt frá sjó. Hann
nýtti sér landkosti á jörðinni og
boraði eftir heitu vatni við hlið
loðdýraskálans og þar fær hann
nægt vatn til að nota við þurrkun-
ina. Víða vom fáanlegir súg-
þurrkunarblásarar þegar bændur til
sveita höfðu skipt yfir í rúlluhey-
skap en blásaramir koma í góðar
þarfir í fiskverkuninni við að blása
heitu lofti í gengum þurrkklefana.
„Eg er samt ekki viss um að þetta
sé hlutur sem allir gætu farið út í. 1
mínu tilfelli nýtti ég mér reynslu
úr fyrri við sjávarútveg og síðan
þarf aðstaðan að vera fyrir hendi,
sem og hráefni," segir Gunnar.
iSSgBi
Verra er að eiga við fjórða lið-
inn þ.e. hvemig áburðurinn
dreifist. Sé öll aðalnæringarefnin,
N, P og K, að finna í hverju komi
er vandinn ekki svo mikill, en get-
ur orðið það í áburði þar sem
hvert næringarefni er í sérstöku
komi, þegar áburðurinn er blanda
þriggja eingildra tegunda. Ef
komin eru misþung kastast þau
mislangt, sé notaður kast- eða
þyrildreifari við að bera á. Þá er
hætt við að dreifingin veðri rönd-
ótt og minni uppskera verður
árangurinn. Slíkur áburður verð-
ur því að vera töluvert ódýrari en
áburður með öll áburðarefni í
sama korni.
Aðfangaeftirlitið hefur ekki
tök á að mæla dreifieiginleika
áburðarins. En með því að athuga
skiptingu áburðarkomanna í
stærðarflokka má fá vísbendingu.
Stóru komin em yfirleitt þyngri
og kastast þess vegna lengra úr
áburðardreifaranum en þau minni
og léttari. Sé komum með einu
áburðarefninu hættara við að
molna en öðmm er hætt við að
það efni, t.d. N, verði í óhóflega
ríkum mæli næst dreifaranum en
minna út við jaðrana. Áburðar-
dreifingin verður röndótt.
í stuttu máli má segja að
niðurstaða mín sé sú að áburð-
arverðið eigi að ráða mestu um
áburðarkaupin, en þó sé full
ástæða til aðgæslu svo að bændur
kaupi ekki svo gallaða vöru að
hún verði að vera töluvert ódýrari
en önnur til að réttlætanlegt sé að
kaupa hana. Bændur og starfs-
menn þeirra verða að halda vöku
sinni./ÓG
Skurðbúnaður: 16 tennur,
sker 1416 sinnum á mínútu
við 540 snúninga á mínútu.
Stillanleg fjarlægð milli
inntaks og hræristúts, allt að
2,3 m.
Auðveld í flutningi,
vökvastrokkur lyftir og
lækkar dæluna í haug.
Ryðfrítt stál í hræristút.
Uppfyllir öryggiskröfur
Evrópusambandsins.
Kælivifta og sérstök olía á
drifi eykur endingu.
Hrærikraftur er mikill eða
17000 l/min og aflþörf er um
60 hö.
Öflugasta mykjuhræra og
dæla á markaðnum.
Við getum bent þér á fjölda
ánægðra eigenda sem þú
getur haft samband við.
Leitaðu upplýsinga, fáðu
myndlista og spólu.
BUlJÖFUR
Krókhálsi 10, sími 567 5200,
fax 567 5218 og farsími 854 1632.
Tímabundinn kynningarafsláttur
á nýju JOHNDEERE SE traktorunum
Nú er loks tækifæri til að eignast John Deere traktor á viðráðanlegu verði. Nú
hjálpast allt að: Ný spennandi lína; Tvær stærðir - 84 og 100 hö á lægra verði en
áður hefur þekkst og viðbótar verðlækkun sem kemur til af hagstæðu gengi á
þýska markinu. Um er að ræða takmarkaðan fjölda véla. Pantanir verða
afgreiddaríþeirri röðsem þærberast. Vélarnarverðatilafgreiðslufrájúní 1997.
Tvær vinsælustu gerðirnar af John Deere traktorunum fást
nú (nýrri útfærslu, SE. Þetta eru John Deere 6200 SE sem
er 84 hö og John Deere 6400 sem er 100 hö. Vélamar eru I
öllum aðalatriðum eins og Premium gerðin, en með
smávægilegum útfærslu breytingum. 'Power’ skipting 40
km, 16/16glrarmeðalvöruvendiglr þarsemhægterskipta
um akstursstefnu án þess að kúpla. PermaClutch
blautkúplingin er á slnum stað, mótoranir eru þeir sömu og
óbreyttir, vélin byggð á stálramma sem fyrr og húsið það
sama. Vökvakerfið er einfaldara en áður, minni (burður I
mælaborði og frágangi innanhúss, en þægindi óbreytt og
vinnuljósabúnaðureinfaldari.
TæMfærið sem beóid var eftirl

ÞOR HF
Reykjavík - Akureyri
REYKJAVlK: Ármúla 11 - Sími 568-1500 - AKUREYRI: Lónsbakka, - Sími 461-1070