Bændablaðið - 13.03.2001, Blaðsíða 12

12
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 13. mars 2001
Loödýrabúr og skálar 3% 6%
Gróöurhús 6% 8%
Tölvur, skrifstofub. 10% 20%
Borholur 7,5% 10%
*Fyrnanlegur bústofn 20% 20%
*þó aldrei lægri en skattmat kaupárið.
Bændur hafa nokkurt val um
fyrningarprósentu. þ.e.a.s. hún
verður að vera á því bili sem há-
mark og lágmark gefa tilefni til.
Heimilt cr að breyta fyrningarpró-
sentu árlega.
Almennt eru bifreiðar ekki
eign búsins heldur einkaeign og
færast því á skattframtai. Nú má
lækka það verð sem fært er inn á
skattframtal um 10% árlega. Notuð
er föst fyrning (nú 259.832 kr.),
sem ríkisskattstjóri gefur upp ár-
lega og er sú upphæð skráð á eyðu-
blaðið fyrir rekstur bílsins á bls. 6.
Bílar eða önnur einkaeign eru ekki
háð ákvæðum um söluhagnað eða
sölutap. Allar eignir í atvinnu-
rekstri, hvort sem það er landbún-
aður eða annar atvinnurekstur, eru
hins vegar háðar ákvæðum varð-
andi söluhagnað eða sölutap, þegar
og ef eignir sem notaðar eru í at-
vinnurekstri eru seldar.
Gerð Jyrningarskýrslu
Ekki eru nein tengsl á milli fast-
eignamats og fyrningarskýrslu. Það
má sem sagt ekki nota fasteignamat
sem fyrningargrunn fyrir ný útihús.
Aftur á móti er fasteignamatið notað
þegar eignir eru skráðar á framtalið
og gildir það um allar fasteignir. í
þeirn tilfellum þegar hús er í bygg-
ingu og það hefur ekki verið metið
til fasteignamats er nýja húsið fært á
kostnaðarverði eða réttara sagt bók-
færðu verði. Þá ætti að vera ljóst að
við gerð fymingarskýrslu kemur
fasteignamatið ekkert við sögu.
A mynd I er sýnd handunnin
fyrningarskýrsla. Þar sem töluvert
tap er fyrir hendi er valin sú leið að
fyrna eignir um lágmarksfyrningu.
Utihús 3%, ræktun 3% og vélar um
10% og skrifstofuáhöld um 10%.
Ekki þarf að nota sömu fymingar-
prósentu fyrir allar eignir í sama
flokki. Vélar má fyma um hvaða %
sem er á bilinu 10 til 20%.
Sláttuþyrla er keypt á 350.000
kr. án VSK. (Með VSK 435.750
kr.). Sláttuþyrla frá 1983 ónýt og
fymt þar af leiðandi í botn. I þessu
tilfelli 8.977 kr. sjá mynd. Verð-
launaður kynbótahestur er keyptur á
2.000.000 kr. og er færður á fym-
ingarskýrslu. Arleg fyrning er
400.000 kr. á ári, sem sagt 20%
árleg fyrning. Skattmat á slíkum
gæðingi er 300.000 kr. Skattmatið
er lægra en eins árs fyming og þá er
í lagi að færa þetta svona. Ef skatt-
matið væri hærra en árleg fyming
t.d. 500.000 kr. þá hefði þurft að
fyrna um þá upphæð.
Nú skal skýrt betur hvernig
fyrningaskýrslan er unnin.
Byijað er á því að færa af gömlu
skýrslunni yfir á þá nýju. Dálkar 5
og 11 á gömlu skýrslunni fara í
dálka 3 og 4 á nýju skýrslunni og
tölurnar em óbreyttar. Síðan eru
þessir dálkar margfaldaðir með
verðbólgustuðli, sem í þessu dæmi
er 1,0418. Niðurstöður eru settar í
dálka 5 og 6. Með þessari
margföldun er verið að reyna að
skiá eignir rétt miðað við uppruna-
legt verð. Arleg fyming er síðan
reiknuð af þessari upphæð. Síðan er
árleg fyrning og áður fengnar fym-
ingar lagðar saman og sú upphæð
færð í dálk 11. í síðasta dálk, nr.12,
er fært bókfært verð, sem er mis-
munur á upphæð í dálk nr. 5 og 11.
Allar eignir á fymingarskýrslunni
eru meðhöndlaðar á sama hátt nema
að því leyti að árleg fyrning er mis-
munandi há prósenta eftir vali hvers
og eins, þó innan þeirra marka sem
áður er getið. Framleiðslurétt má
ekki hækka upp með verðbreyting-
arstuðli.
I þessu dæmi er seldur fram-
leiðsluréttur (greiðslumark sauðfjár)
fyrir 2.000.000 kr. Helmingur af
söluverðinu telst söluhagnaður og
færist á tekjuhlið landbúnaðarfram-
tals eins og lög gera ráð fyrir. Fyma
má á móti söluhagnaði, en það er
aðeins leyfilegt þegar búið er rekið
með hagnaði og ekkert yfirfæran-
legt tap er fyrir hendi. I þessu dæmi
em til yfirfæranleg töp frá fyrri
árum fyrir hendi og því er ekki
æskilegt né leyfilegt að fyrna á móti
þessum söluhagnaði.
Nokkur atriði til minnis
1. Allar eignir á fymingar-
skýrslu (þó ekki framleiðsluréttur)
skal framreikna með verðbólgu-
stuðli ársins. Hann er 1,0418 fyrir
árið 2000.
2. Nýbygging færist á kostnað-
arverði samkvæmt húsbyggingar-
skýrslu og byrjað er að fyma bygg-
inguna niður það ár sem húsið er
tekið í notkun og þá heilsársfym-
ingu.
3. Ekki má fyma eignir á sölu-
ári, en hins vegar em eignir fyrndar
á kaupári og þá heilsársfymingu.
4. Vél sem verður ónýt fymist
alveg niður í 0.
5. Vél eða aðra eign í atvinnu-
rekstri sem kostar minna en 128.697
kr. má færa til gjalda á kaupári eða á
fyrningarskýrslu.
6. Eignir í búrekstri fymast
hratt, þess vegna er oft skynsamlegt
að fyma lágmarksfyrningu.
Sala á fullvirðisrétti
Sala á fullvirðisrétti (greiðslu-
marki) milli bænda er nú komin í
fast form. Lagagreinin heitir
„Niðurfærsla eigna“. Keyptur full-
virðisréttur skal færður niður með
jöfnum árlegum fjárhæðum á fimm
ámm. T.d. skal keyptur fullvirðis-
réttur að upphæð 2.000.000 kr.
færður niður um 400.000 kr. á ári.
Hér er því ekki um raunvemlega
fymingu að ræða, heldur niður-
færslu eigna. Ekki má verðbæta
þessa eign með verðbreytingarstuðli
eins og aðrar eignir á fyming-
arskýrslu. Einnig færist eignin niður
í 0 á fimmta ári. Niðurfærslan
verður þar af leiðandi öll árin
400.000 kr., sjá fymingarskýrslu.
(Mynd 1).
Um söluhagnað framleiðslurétt-
ar í landbúnaði gilda því sömu regl-
ur og um aðrar ófymanlegar eignir.
Algengasta aðferðin er sú að telja
helming söluverðs til tekna eins og
um sölu lands væri að ræða. Þeir
sem íjárfestu í nýgreinum á jörðinni
vegna sölu á framleiðslurétti mega
fyma þá eign á móti söluhagnaði.
Hér em helstu reglur:
1. Bændum er heimilt að telja
aðeins helming söluverð greiðslu-
marks til tekna.
2. Söluhagnaður færist til lekna
á söluári.
3. Dreifa má skattlagningu sölu-
hagnaðar á þrjú ár, þegar ríkið
greiðir söluverðið á þrem árum.
4. Fresta má skattlagningu um
tvenn áramót telji bóndi það hag-
stætt. Hann verður að hafa búið í
fimm ár. Framreikna þarf með verð-
breytingarstuðli. 10% álag fellur á
þessa frestun ef skilyrði er rofið
(ekki keyptur framleiðsluréttur eða
íbúðarhús).
5. Færa má söluhagnaðinn til
lækkunar á kaupverði keypts fram-
leiðsluréttar eða til lækkunar á
kaupverði íbúðarhúss sem bóndi
kaupir sér þegar hann bregður bú-
skap.
6. Lækka má stofnverð um
sömu upphæð og söluhagnaður
nemur vegna nýrra búgreina sem
teknar em upp á viðkomandi jörð ef
hún (þær) tengjast fasteign á jörð-
inni. (Vélaútgerð fellur ekki undir
þetta ákvæði).
7. Aður en dreifing eða frestun
koma til álita er verður að jafna
ónotuð töp o.s.frv.
Landbúnaðarframtalið
Eyðublöðin em á sex síðum auk
samanburðarskýrslu um VSK og
framtal vegna búnaðargjalds (sjá
mynd 6 og 7).
Bústofn (inynd 2)
Bústofn er færður inn í ársbyrj-
un og árslok á skattmati ríkisskatt-
stjóra. Fjöldi gripa í árslok 2000,
þ.e.a.s. á síðasta framtali, er nú
færður inn í ársbyrjun en ekki gamla
matið í krónum. I stað þess er fært
inn nýja skattmatið. Mat á búfé til
eignar er breytt. Hross skal nú sund-
urliða í tíu flokka. Flokkar sem
komu inn í fyrra vom fulltamin
hross, önnur reiðhross, kynbótahest-
ar og nú verðlaunaðir kynbótahestar
á 5.-13. vetri. Allir þessir flokkar
miðast við aldur 5 til 13 vetra. Nú
þaif að flokka hrossaeign
samkvæmt þessu. Þannig þarf að
sundurliða hrosseign í ársbyrjun og
árslok eftir þessum nýju reglum.
Keyptur bústofn. Nú hafa
bændur um tvær leiðir að velja:
I fyrsta lagi eldri aðferð sem er á
þá leið að keyptur bústofn er ekki
færður til gjalda á landbúnaðarfram-
talið eins og önnur gjöld heldur er
hann talinn með bústofni í árslok.
Þar með myndaðist bústofnsaukn-
ing sem kærni fram sem tekjur.
Þetta er leiðrétt með því að færa
keyptan bústofn inn í ársbyrjun á
skattmati. Það færist á síðuna neðst
til hægri, keypt búfé á árinu, mats-
verð.
I öðu lagi nýja aðferðin. Hún er
á þá leið að færa kaupverð keypts
bústofns til gjalda á landbúnaðar-
framtal. Heimilt er að fyma kaup-
verð um 20% á ári í fimm ár ef
kaupverð á grip er yfir 128.697 kr.
Þetta er góð lausn þegar um kaup á
dýmm kynbótagripum er að ræða
eins og í þessu dæmi sem hér er
tekið.
Bústofn bama yngri en 16 ára
skal telja með búfé bónda. Tekjur af
búfénu má færa á landbúnaðarfram-
tal með tekjum bónda eða á skatta-
framtal bamsins. Sé valinn síðari
kosturinn er færslan orðin flóknari.
Fóðurkostnaður færist þá bónda til
tekna en barni til frádráttar. Vinni
bamið fyrir fóðurkostnaði, má
bamið telja það sem laun en
bóndinn til frádráttar sem launa-
greiðslu á landbúnaðarframtal.
Tekjur
Allar tekjur skal færa inn án
virðisaukaskatts.
Þess skal gætt að upphæðir á af-
urðanniðum séu samanlagðar þær
sömu og færðar em inn í virðis-
aukabókhaldi. Það er nauðsynlegt
að bera þessar tölur saman. Undir
liðinn „Ymsar tekjur" má færa t.d.
leigu eftir búfé, tekjur af tamningu
hrossa, tekjur af ferðaþjónustu og
leyfi til sand- og malamáms. Virðis-
aukaskatti (14%) ber að skila af
heimanotuðum afurðum. Eigin
vinna bónda og maka hans og bama
vegna framkvæmda, t.d. byggingu
útihúsa, skal færa til tekna en til
gjalda á húsbyggingarskýrslu. Sölu-
hagnaður af sölu eigna er tilheyra
búrekstrinum færast hér einnig. Hér
færast einnig rekstrarstyrkir, en þeir
em nú að mestu horfnir. Frarn-
kvæmdastyrkir færast ekki til tekna
heldur til lækkunar á stofnverði.
Flokka þaif tekjur eftir búgreinum,
sjá síðar (mynd 6). Endurgreiðslu á
þungaskatti skal færa á tekjuhlið.
Gjöld
Öll gjöld skal færa án virðis-
aukaskatts. Gjaldaliðir skýra sig að
mestu sjálfir og bent skal á leið-
beiningar iTkisskattstjóra. Skipting á
gasolíu milli bús, heimilis og bíla
Lánásjóður
"landbúnaðarins *
: Austurvegúr.; 10 ^
:800 Selfoss t’">. ■ . „ .
'Tnum 0390 62-01369.2-0X9 . 7527916
'O r?
■/'
INNHEIMTA
Gjaliídigi
15.11.00
Eindagi 15;12.00
Viðtakandi: -Kt 491079-0299
Lánásjóður landbúnaðarins
Austurvegur 10
800 ..Selfoss
Tímabil. 15.11.1999 - 15.11.2000 Afbo 19 af 020
.Vaxtakjór: ST31 3,162 % Vextir.
Vlsitala.: LKJ . 0003817/0003979
'-■ ■ Kostnaður
Eftirst. m/verðb. fyrir greiðslu.: 486.033,35
.EEtirst. m/verðb.. eftir greiðslu. : 445.530,58.
100% Hlvtr. Vísitöluhækkun láns..: í xT97Tffff7T3
&OcL / CUlS./ald\
40.502, 77,
-55.354
Ef ekki er greitt fyrir eindaga reiknast dagvextir
fr^ gjalddaga. Vanskilagjald kr 350 reiknast eftir
ei. ^aga.
Greiöist í banka, innáborgun er heimil.
Til jjríiúslu i gjulddjgu
56.068,57
I
VuiD.Utaeijkl
0,00
0,00
***■**■%£,. 06Ó - 5
NAHAGSYnnLlT
! | Elgnlr vagna búrakotrar 1.1 Sjóð«»ÍQn 31/12 2000 (Voxlir og varðbwtur) utmM 31/121881
1.2 Bankainnstwður .1 /áváá 1 ■rt.VíS' tso/P&c,
1.3 V»rðbrél ( 1
1.4 Víðckiptakrofur 1 1 4Wbbi 5fi Mí
1.6 Holmirtgur uf maUverðl bústofna 1.0 Olrgðlr V b! 7 7$0 /vsf.M
1.7
V»ltuf]émtunlr nllv i /évbc, , g.in/esi Z50S-W
2.1 Hatminguraf mat*v»rðl buatofnc y bs.i-.rso t ISSbU
2.2 Vélar og t»kl. bðkfwn v»rð akv. fymíngarekýrslu RSK 4.01 jteií.of/
2.3 Mannvirkl, þ.m.L nnktun (faataígnamatsvorðl -J./0O ooo (p. y/O-ooo
2.4 Und (luaUignemaUvorð) 7-S2. ooo yssoco
2.5 Hlunnlndi (faaUionamaUvarð) 2 /OO.ooo loco 000
2.0 ómolnar framkvwmdir l iso oou
2.7 Kayprur framUlðsluréttur / 200 Oúö ,/ oou
2.0 Elgnamlutar 1 félðgum (t.d. sloln«jöða»lgn) ( 5l */i> í> ) pjTiáVÓÍ 3-/SOW
Skuldlr v»gna búrak»tr*r og alglð fé ' tC é>7 932 y 7/bse.2Si tWSI.Wi
(Voxlir og vorðbrutur)
3.1 Lénasjðður lundbúnaðarins i 3J/3 /43 , //.Ws'tM H 3 n//i
3-2 Ógroiddur vwðisaukaskattur i , /7?: iU !/S. u/
341 Aðrar skuldir (lilgr. skuldsroloando) < 1
23tcuXdubr^ i //O/Xl ) 2S#4tl ■t^iaúov
ðtandl lýón bwði að búrakatrlnum akal »xnt bwðl nfllixn 4 akýraluna <;ou ðnnur fytgigógn. El Um aamrakatur (t» oy«oúj ar að raaða akal akM »irk»nnra<i«tTt |ww», »n rtðfn •■urnda * 01». 5. Landbúnaðarskýrsla Fylglskjal m»ð skatllratnUII 2001
0^121? --Zbérf

‘r~~7nÁJ?á-A “/^7/
Bíjstofþ j
1.2 Holdakýr c j «ua\
1.3 Kvlgur H/aéraogaldr
1.4 Qeldnayt^mau^
1.6 Kaltor yngri »n 1/2 itrs
2.1 Ærogsouðir
2.2 HrúUr
SKULDIR ALLS
4.1 Eiglð fé «kv. lið 4.4 31/12 1099
4-2 V»rðbr«ytino «kv. défcl 7 I fyrnlng»r*hýr»lu énð 2000
4-3 Anruið oíqIÖ fé__ - __________
4.4 EIQID FÉ. Jékvnð fjérhwð fnrist I lið 4.4 é «k*lllraml«U

n»lkv«ð I lið
Sku dlr og aigið
B fé »11* T/ tlfWl
Veröbreytlngarskyrsla
Vallufjérmuniralls 31/12 1999
Skuldlr «||« 31/12 1999
Mitnturiur. Sloln lil varðbr*ytino»rfa»r*lu__
Tokjufmrsla 4,10V. af »b>fni al rnismunur ernaikvtaður _
Gjaldfusrsla 4.10V* af alofni af mismunur or jékvwður.
/9 ‘■-ffZW*
-í.oss-y/
3 vso ?si

3á'l
3.1 Kestar & 14. v. og oldi
3.2 Hrysmr é 14. v. og ok
X3_ Hrntór é 5.-13. vatri
3.4 Hryasur 4 5.-13, vatrl
3.5 Futtt. raiðhron á 6.-11
3.0 Önnurnlðhr. 4 6.-13.
3.7 KyitbðtaltesUré 6.-11
3.0 VarðL kynbjhéé 6.-13.
7 (n»»ígn I íraoyr^n Mttrvarö Ik»»tolni*,gn I »>»iok f|öMi ( Mauvwð Mn«4er FjOkli f»i 3»«tá yttpr •n1S4>« flöldl Snaöui Annarr* F(OIOI FjOkS pl bu'» 4 trinu K»upv«ö
þL. 4/4o ooo 20 evcoooo
/
3- 2'ti.ooo b 210
/f oco 20 LoCO.ooo
i /f.ooo 7 Sbooo
IOÖ £00-000 /0 50. ooo
7 /ö-OOo / $ooc r
/5 61SSO
■i /ý.oco / f*/OCO
3 £2 oc o ¥ ff/yOOC. M
3 2?*/.ooo 2 Sb-COO 7
7 /¥$. OOo tf ^jSKXOOO /
t /C&ooo /
2 /OO- COo 3 /SöOocs /M
77
/ '5£Oooo tLt~
7 íí 300 A— y&coo
3 / iQ 7 00 3 itysoö
J
í\ \
/ X ! /
/ V / /
zz: vi\u~ / /
/ K v / /
(\/ /
J y /
1 L /
\
_
\
\ T.
s/g'lsi10 32SS&O
rð 00»toln»- attkmrtg Oðatolna. akarðlng Vanhoiaa TaguKd og f)bidl
6/000
SanilaU * 2 00 Samtsia 3

/