Bændablaðið - 01.10.2002, Qupperneq 17

Þriðjudagur 1. október 2002
BÆNDABLAÐIÐ
17
*
Blómalagerinn - beint frá bónda
wmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm
Verða með fiúrar
verslanir innan sknmms
í nokkra mánuði hafa fjórir
garðyrkjubændur, sem starf-
rækja þrjár garðyrkjustöðvar,
rekið tvær blómabúðir; aðra í
Kópavogi en hina í Keflavík.
Búðirnar heita Blómalagerinn -
beint frá bónda. Reksturinn
hefur gengið framar vonum og
nú stendur fyrir dyrum að opna
tvær verslanir til viðbótar - í
Hafnarfirði og Reykjavík.
„Við vildum losa okkur við
milliliði og lækka álagningu og
þar með verð blómanna. Um leið
vildum við bæta hag garð-
yrkjustöðvanna sem eiga þessar
verslanir, og gera fleirum kleift að
kaupa blóm á mjög hagstæðu
í síðsta Bændablaði gleymdist að
nafngreina yngsta fjölskyldu-
meðliminn á Kollsá II í Stranda-
sýslu. Honum fannst það að
vonum illt að hafa gleymst í
upptalningunni, en það voru
mistök sem alfarið skrifast á
reikning Bændablaðsins. Gerðar
voru ráðstafanir til að fá sérstaka
mynd af Kára Ragnarssyni sem er
sex ára gamall. Hér er hann með
tíkinni Snotru.
verði," sagði Jóhann Sigurðsson.
„Bændaverslanir af ýmsu tagi eru
að ryðja sér rúms í útlöndum. Þetta
á ekki bara við um blómabúðir
heldur líka verslanir sem selja af-
urðir bænda sem stunda hefð-
bundinn landbúnað."
En hvers vegna drógu
bændurnir sig út úr Grænum
markaði og ákváðu að reyna
sjálfir? Jóhann sagði að þeir hefðu
lengi hugleitt að reka eigin
verslanir og lækka verð á blómum.
„Blóm á íslandi eru of dýr og hlut-
ur bænda hefur samt smám saman
rýmað. Kaupmenn hækkuðu
álagninguna og juku sinn hlut. Um
leið fjölgaði blómaverslunum,"
sagði Jóhann og bætti því við að 1.
flokkur af rósum hefði verið seldur
á um 490 til 590 krónur út úr búð
en af þeirri upphæð fékk bóndinn
tæpar 100 krónur. I hlut
heildsalans kom um 20% sem
Jóhann sagði að væri í sjálfu sér
ekki mikið, en hafa ber í huga að
þetta er umboðssala, og verslunin
fékk svo afganginn.
Fyrir áratug sagði Jóhann að
verslanir hefðu verið með um
100% álagningu að viðbættum
virðisaukaskatti, en álagningin
hefur á liðnum misserum náð
a.m.k. 200% að viðbættum vsk.
„Vandinn í blómaræktinni er að
hluta til heimatilbúinn. Bændur
framleiða mikið meira af blómum
en markaðurinn þolir. Fram-
leiðslan hefur líklega verið aukin
um 20-30% á síðustu árum," sagði
Jóhann, en hann sagðist gera ráð
fyrir að margir bændur yrðu að
henda 25-40% af sinni fram-
leiðslu.
Eigendur Blómalagersins eru
þeir Jóhann Sigurðsson, Sigurður
Magnússon, Þorvaldur Snorrason
og Erlingur Ólafsson. Jóhann og
Sigurður, faðir hans, reka saman
garðyrkjustöð í Hveragerði en Sig-
urður sér jafnframt um að stýra
fyrirtækinu. Þorvaldur er líka með
garðyrkjustöð í Hveragerði, en
Erlingur býr í Mosfellsbæ og rekur
þar sína stöð.
Á aðalfundi LS snemmsumars var nokkur
umræða um að borið hefði á óeðlilega miklum
vanhöldum lamba á sauðburði síðastliðið vor. Við
voruppgjör á skýrslum úr fjárræktarfélögunum var
því sérstaklega hugað að þessum þætti.
Engin sérstök greining hefur verið gerð á
vanhöldum lamba hér á landi síðari ár. Hins vegar
hafa ekki komið fram neinar breytingar í heildar-
vanhöldum í skýrslum Qárræktarfélaganna um langt
árabil. Þá er verið að horfa á vanhöld frá fæðingu
(þar með talin dauðfædd lömb) til hausts. Þær tölur
sýna að þessi vanhöld sveiflast á milli ára um 7-9%
fyrir landið. Hins vegar má alltaf sjá umtalsverðan
breytileika í vanhöldum á milli búa.
Til skoðunar voru teknar upplýsingar frá öllum
búum þar sem fædd voru fleiri en 100 lömb vorið
2002. Ástæða þess að minnstu búin eru ekki tekin
með er sú að vanhöldin eru metin sem hlutfallstala
og verða því tilsvarandi
ónákvæmlega ákvörðuð í litlum
fjölda. Sá fjöldi lamba sem
þannig er sleppt er sáralítið
hlutfall heildarfjölda.
í þessu uppgjöri voru til
staðar upplýsingar fyrir um 500
bú, þar sem fædd voru samtals
rúmlega 245 þúsund lömb.
Skráð voru vanhöld fyrir
nokkuð á 13. þúsund af þessum
lömbum. Reilaiuð vanhöld fyrir
allan hópinn reyndust vera
5,25%. Reiknað meðaltal af
vanhöldum á einstökum búum
var hins vegar 5,41%, en þessi
munur segir okkur að hlutfall
vanhalda hefur verið hærra á
minni búunum en þeim stærri.
Þegar tölumar em skoðaðar
nánar þá sést að á tæpum
helmingi búanna er hlutfall
vanhalda innan við 5% eins og
eðlilegt virðist að reikna með út
frá meðaltalstölum, enda virðist dreifing þessa þáttar
eftir búum vera mjög eðlileg þegar hún er skoðuð. Á
samtals 28 búum vom vanhöld yfir 10% af fæddum
lömbum þar af á tveimum búum yfir 15%, á öðm
rúm 17% en hinu rúm 22%.
Þegar búin eru flokkuð eftir landsvæðum kemur
fram eftirfarandi yfirlit:
Svæöl Fjöldl Vanhöld aö meðaltall
Vesturland 75 5,50%
Vestfiröir 79 5,30%
Norðurland vestra 121 5,45%
Norðurland eystra 109 5,18%
Austurland 52 5,14%
Suðurland 66 5,97%
Þarna má greina ákveðinn mun á milli land-
svæða þó að ekki sé hann umtalsverður. Þær
niðurstöður sem virðast blasa
við eftir þessa skoðun em að
góðu heilli em ekki neinar
vísbendingar um að vanhöld
unglamba vorið 2002 haft verið
meiri en almennt gerist fyrir
landið í heild.
Hitt er um leið ljóst að á
einstökum búum eru vanhöld
miklu meiri en eðlilegt er. Við
þær aðstæður er full ástæða að
leita leiða til að greina ástæður
og í kjölfar þess að reyna að
bæta stöðu mála í þessum
efnum. Vafalítið er í sumum
tilvikum um að ræða stað-
bundin vandamál sem geta
tengst m.a. efnavöntun í fóðri
og full ástæða er til að leggja
áherslu á að greina slík
vandamál og leita leiða til
úrbóta í samræmi við samþykkt
aðalfundar LS.
/JVJ

<*•
BYKO hefur á
lager allt sem þarf
í girðinguna.
Járnstaur.
GIRÐINGARSTAURAR
• Gagnvarðir og yddaðir
70/1800 og 120/2400mm
• Gagnvarðir
50xl00xl.800mm
• Járnstaurar
• Hornstaurar
120xl20x2400mm
TÚNGIRÐINGARNET
• 5str Gun 65cm lOOm
• 6str 90cm lOOm
• 7str 65cm lOOm
GADDAVÍR
• lowa 2,5mm 200m
VÍRLYKKJUR
• 1 V<” 4kg
• 1 >/2” 4kg
STAGVÍR
♦
*