Skátaforinginn - 01.05.1991, Page 14

Skátastarf hófsi í Keflavík 1937,
en nokkrum árum áður hafði
Helgi S. Jónsson fluttst til Kefla-
víkur og hann var aðalhvatamað-
urinn afstofnendum Skátafélags-
ins Heiðabúa.
Hvenær gekkst þú til liös
viö skáthreyfinguna?
Þegar ég var 11 ára gamall,
1937, var ég svo heppinn að fá að
ganga í skátana. Þá var Helgi bú-
inn að þjálfa mjög góða foringja
til að aðstoða hann í skátastarfi í
Keflavík. Þetta var ungt félag og
bar þess merki. En áhuginn var
mikill fyrir þessu starfi, sem staf-
aði ekki síst af því að menn eins
og Helgi hreint og beint sköpuðu
þennan áhuga. En hann var
mjög ósérhlífinn og duglegur.
Hvernig var starfiö hjá ykkur
í Keflavík?
Á sumrin fórum við um helgar
eitthvað út í náttúruna með tjald
og svefnpoka. Fengum þá gjarn-
an að sitja á vörubílspalli eitt-
hvað áleiðis.
Annars skiptist starfið í sumar-
starf þar sem útilífið var stundað
af kappi. Og vetrarstarfið, sem
var flokkastarf, undirbúningur
undir sumarstarfið. Þá unnum
við vinnubaekur, bundum hnúta
og margt fleira. Einhver tími fór
í fjár-aflanir. Eg man til dæmis
eftir því að við seldum gellur,
bjuggum til bolluvendi og seld-
um. Og síðan byrjuðum við á að
selja skátaskeyti og þénuðum vel
á því.
Hvaö er skátun? Getur þú
nokkuö gert stuttlega grein
fyrir hvaö skátun er?
Skátastarf í mfnum huga er úti-
vist. Það er að herða sig. Kynn-
ast nýjum stöðum og vera ekki
um of háður samgöngutækjum.
Heldur vera sjálfum sér nógur.
Kynnast landinu, jarðfræðinni,
sjá ný vötn, ný fjöll, bæta við sig
einu fjalli, fara ótroðnar slóðir.
Þú sagöir mér, þegar ég tal-
aöi viö þig og fór þess á leit
viö þig aö hafa viö þig viö-
tal, aö þiö heföuö safnaö
Keilisferöum. Viltu segja
okkur eitthvað frá því?
Já, ég gerði það nú ekkert sér-
stakfega. En þá voru skátar í
Keflavík að í hvert skipti sem við
fórum inn á Höskuldarvetli þá
tilheyrði það að ganga á Keiti. Þú
sagðir kannski: Ég er búin að
ganga á Keili. Já það er allt í lagi,
þá gengur þú á Trölladyngju eða
eitthvcrt annað fja.ll. Eða þú tek-
ur Keili fyrir og sfeppir hreinlega
ekki ferð inn eftir án þess að
ganga á Keili. Því þetta er bara
góð þjálfun.
Var einhverskonar keþþni á
milli ykkar um hver heföi oft-
ast gengiö á Keili?
Nei, það var það nú ekki. En
það voru þarna nokkrir scm
hreinlega söfnuðu Keilisferðum.
Sumir þeirra gengu alloft á Keili.
Ég hef heyrt um mann sem hætti
að telja þegar hann hafði gengið
100 sinnum á VífilfeU. Bara það
að ganga á VífilfeU heldur manni
í góðri þjátfun. Og mér finnst að
skátar ættu að gera meira þcssu.
Því ég held að þeir geri ekki nóg
af þessu.
Hvaöa þýöingu haföi skáta-
starfið í Keflavík?
Skátastarfið var einn Uður í því
að halda uppi ákveðnu félagslífi í
þorpinu. En Keflavík var þá 600
- 700 manna þorp. Og þá urðu
menn að vera sjálfir sér nægir
hvað skemmtanir snerti. Við
voru þá oftar en ekki búnir að
æfa leikrit. En Helgi var mjög
drífandi í að æfa leikrit og útbúa
skemmtiatriði fyrir skátaskcmmt-
anir og kvöldvökur. Skátamir
tóku þá oft þátt í skemmtunum
með hinum félögunum, Slysa-
varnarfélaginu, barnastúkunni
o.fl.
Þaö hefur veriö mjög gott
samstarf milli félaganna?
Já, já, það var það. Ungmenna-
fétagið var með leikstarfsemi
mikla. Við hjálpuðum við að
koma upp skemmtikvöldi þegar
það var t.d fjáröflun hjá Slysa-
vamarfélaginu. Þetta var einn
Uður í því að alUr lögðu sitt að
mörkum til skemmtunarinnar.
Það var ekki verið að kaupa nein
skemmtiatrið frá öðmm. Og þar
komu atriði úr skólanum, skát-
unum, bamastúkunni o.fl. Þetta
var að vísu mikið til sama fólkið
á öllum stöðum.
Þitt ævistarf, má rekja þaö
aö einhverju eöa öllu leyti til
starfs þíns í skátunum?
Það má segja að ég hafi kynnst
mínu ævistarfi í gegnum skátana,
því ég lék mikið með þeim.
Hvernig var þaö, gerðist
ekki eitthvaö skemmtilegt í
þínu skátastarfi, sem þú vild-
ir segja okkur frá?
Það voru Þorbjörn Karlsson
prófessor og ég, sem ákváðum
þann 21. júní 1943 að fara upp í
heiði og upp að því sem kallað
var Nónvarða. Þar ætluðum við
teikna og mæla hvar sólin væri
þegar hún væri lægst á lofti og
hvar hún settist.
Það var bannsvæði fyrir ofan
Keflavík á stríðsámnum og Nón-
varðan var inni á því. Staurarnir
sem merktu bannsvæðið höfðu
faltið niður og við fómm rétt inn
fyrir girðinguna. Þorbjöm sem
var mjög flínkur að teikna, byrj-
aði strax að teikna. En ég var
tímavörður. Hann teiknaði og
teiknaði og áður en við vissum af
þá hafði hann teiknað loftvamar-
byrgi, loftvarnarbyssur, her-
mannaskála og allt sem var í
heiðinni. Fyrir ofan þetta vom
síðan hringir og píla niður og
tímasetning hvar sótin var hverju
sinni. Þegar við vorum nú loks-
ins búnir að þessu rúmlega eitt,
þá sit ég á hól og horfi niður á
veginn og sé að það er mikil um-
ferð. Við horfðum á þetta, en
þarna var mikið af hermannabíl-
um, og við fómm að spá í hvað
væri nú eiginlega um að vera hjá
Kananum, komið fram yfir mið-
nætti. Þegar við vomm komnir í
bæinn þá stöldruðum við aðcins
við og fómm að kíkja inn um
glugga á húsi sem var verið að
byggja. En þá stansar allt í einu
herbíll við hlið okkar og út kem-
ur herlögreglumaður. Hann
segir við okkur: 'You are under
arrest", vegna þcss að við erum
inniábannsvæði. Viðerumtekn-
ir fastir þarna og er ýtt inn í bíl.
Ég kalia til Þorbjarnar um leið og
okkur er ýtt upp í sinn hvorn
bílinn. "Við skiljum enga ensku,
þeir verða að koma með túlk".
Þegar við erum komnir upp í bíl-
ana kemur herlögreglumaður og
Gunnar er mikill hestamaöur og notar hvert tækifæri til aö sinna því áhugamáli sínu.
Hér er hann meö þrjú hrossa sinna á landsmótinu s.l. sumar.
Þaö er Jónas B. Jónsson, fyrrverandi skátahöföingi
sem er aö aöstoöa unga drenginn.
14 - SKÁTAFORINGINN