blaðið - 28.09.2005, Blaðsíða 13

-
blaöiö MIÐVIKUDAGUR 28. SEPTEMBER 2005
VÍSINDI 113
Tilraunir vekja vonir:
Frosnir eggjastokkar
fsraelskum vísindamönnum hef-
ur tekist að fjarlægja eggjastokka
úr kindum frysta þá og síðan
koma þeim aftur fyrir án þess að
skaða eggin. Þessi tilraun hefur
vakið vonir um að sama sé hægt
að gera fyrir konur sem af ein-
hverjum ástæðum þurfa að láta
fjarlægja úr sér eggjastokkana.
Störfuðu eðlilega
Tilraunin fól í sér að báðir eggja-
stokkar voru fjarlægðir úr átta kind-
um og hægri eggjastokki síðan kom-
ið fyrir í frysti í tvær vikur. Að þeim
tíma loknum var eggjastokkunum
komið fyrir aftur í kindunum en að
þessu sinni vinstra megin. f fimm
dýrum heppnaðist ígræðslan full-
komlega og tveir eggjastokkar tóku
til við að framleiða frjó egg. Frekari
rannsóknir sýndu að eggjastokkarn-
ir tveir störfuðu fullkomlega þremur
árum síðar.
Von gegn ófrjósemi
Krabbameinsmeðferð sem felur í sér
geisla- eða lyfjameðferð getur oft á
tíðum skaðað eggjastokka í konum
með þeim afleiðingum að þær verði
ófrjóar. Margar konur sem þurfa að
undirgangast slíka meðferð kjósa að
láta fjarlægja og frysta egg til að úti-
loka ekki barneignir í framtíðinni.
Aðrar lausnir hafa falið í sér að hluti
af eggjastokknum er fjarlægður og
síðan komið aftur fyrir að meðferð
lokinni. Því miður hafa þessar að-
ferðir sjaldan reynst árangursríkar.
Tilraunir ísraelsku vísindamann-
anna gefa þó ástæðu til bjartsýni.
Örvélmenni áfœribandi:
Heill her af
vélmennum
Örvélmennin munu geta sinnt margvíslegum verkefnum
Evrópskir vísindamenn ráðgera
nú að smíða eitt þúsund örvél-
menni sem eiga að geta starfað í
afmörkuðu rými og tekist á við
ólík verkefni. Verkefnið sem talið
er að muni kosta um 4.5 milljón
evra er samvinnuverkefni tíu
evrópskra háskóla en stýrt af Jörg
Seyfried við háskólann í Karlsru-
he í Þýskalandi.
Vinna líkt og skordýr
Vélmennin munu samanstanda
af örsmáum örgjörvum með sex
til átta fótleggi. Þeir verða knúnir
áfram af sólarspeglum og geta sam-
stillt aðgerðir sínar með innrauðum
boðskiptum eða hefðbundnum fjar-
skiptum. Hægt verður að senda þau
í hópum inn í afmörkuð hættuleg
rými þar sem þau geta sinnt hinum
ýmsum verkefnum, allt frá viðgerð-
um til hefðbundinna viðhaldsstarfa.
Reynt verður að líkja eftir samskipt-
um skordýra til þess að hámarka af-
kastagetu vélmennanna. Það verður
hópur skordýrafræðinga frá háskól-
anum i Graz í Austurríki sem mun
hljóta það verkefni að þróa leiðir
til að líkja eftir þessum samskipt-
um. Vísindamennirnir vonast til að
framleiðsla á vélmennunum geti haf-
ist ekki seinna en haustið 2006.
VOLVO
for life
Öll erum við einstök, hvert
og eitt okkar. Enginn á sinn
líkan. Fyrir okkur ert þú
miðja aUieimsins. Þegar þú
ert annars vegar er takmark
okkar bara eitt: að uppjylla
óskir þinar og þarfir á þann
hátt að þú lítir á Brimborg
sem öruggan stað til að vera
á. Við erum meðþéralla leiðl
(
brimborg
Öruggur stadur til ad vera á
t